Về thủ phủ quế hữu cơ

Nơi chiếm gần 65% diện tích quế hữu cơ toàn tỉnh

Tỉnh Lào Cai hiện có tổng diện tích quế khoảng 48.580ha. Trong đó có 3.671ha quế đã được công nhận vùng quế hữu cơ, đặc biệt tại huyện Bắc Hà có 2.247ha. Đây chính là thủ phủ của cây quê hữu cơ ở Lào Cai, đã và đang là hướng đi đúng, đem lại hiệu quả kinh tế cao, giảm nghèo bền vững, nâng cao đời sống bà con nông dân địa phương.

Hiện toàn huyện Bắc Hà có khoảng 8.600ha quế, trong đó diện tích trồng mới 9 tháng đầu năm 2022 đạt 292ha. Toàn huyện phấn đấu năm 2022 trồng mới 580ha, nâng tổng diện tích quế toàn huyện đạt 9.881ha, trong đó diện tích đến thời kỳ thu hoạch hơn 4.000ha. Hiện nay, diện tích quế của Bắc Hà tập trung ở khu vực 12 xã hạ huyện, chủ yếu là các xã Nậm Đét, Nậm Lúc, Cốc Lầu, Bản Cái, Cốc Ly. Sản lượng quế thu được 9 tháng đầu năm 2022 của huyện đạt trên 12.520 tấn, giá trị gần 213 tỷ đồng.

Ông Nguyễn Xuân Giang, Trưởng phòng NN-PTNT huyện cho biết, tính đến năm 2022, cây quế được trồng tại Bắc Hà đã trải qua gần 50 năm. Đặc biệt, vùng nguyên liệu quế hữu cơ đã được công nhận là 2.248ha/03 xã (Nậm Lúc, Bản Cái, Nậm Đét), chiếm 64,1% diện tích quế hữu cơ toàn tỉnh. Có thể khẳng định, cây quế đã và đang mang lại sự đột phá trong phát triển kinh tế, xã hội các xã vùng thấp huyện Bắc Hà.

Dự kiến đến hết năm 2022, sản lượng quế toàn huyện đạt 17.887 tấn, giá trị thu được từ quế đạt 304 tỷ đồng, chiếm gần 25% tổng giá trị ngành nông nghiệp. Đây là nguồn thu nhập rất lớn cho các hộ nông dân, không chỉ giúp bà con thoát nghèo, mà còn trở lên giàu có và không ít hộ thành tỷ phú.

Nậm Lúc là xã điển hình trong phát triển cây quế hữu cơ ở Bắc Hà. Hiện toàn xã có 2.800ha quế, tăng 800ha so với năm 2020, trong đó diện tích quế hữu cơ đạt hơn 923ha. 9 tháng đầu năm 2022, bà con nhân dân trong xã đã trồng mới 70 ha quế. Đến nay, Nậm Lúc đã trở thành xã trọng điểm thứ 2 sau Nậm Đét trồng nhiều diện tích cây quế nói chung và quế hữu cơ nói riêng ở khu vực hạ huyện.

Thôn Nậm Kha 2 (xã Nậm Lúc) có 127 hộ với 591 khẩu, trong đó dân tộc Mông có 25 hộ, dân tộc Dao 71 hộ, còn lại là dân tộc Kinh. Đây cũng là điểm sáng phát triển kinh tế, giảm nghèo. Ông Trương Văn Tim, trưởng thôn Nậm Kha 2 tự hào cho biết: “Thời gian qua, thôn đã nhận được sự quan tâm đầu tư, nhất là hỗ trợ giống quế của chính quyền. Hiện trong thôn chủ yếu trồng cây quế hữu cơ với diện tích hơn 200ha, đây là cây chủ lực giúp bà con giảm nghèo, đem lại nguồn thu cao, ổn định cho nhân dân”.

Quế hữu cơ thay đổi nhận thức bà con

Gia đình anh Đặng Văn Tiếp, dân tộc Da ở thôn Nậm Kha 2 có hơn 2ha quế. Trước đây, gia đình và các hộ trong thôn thường phun thuốc trừ cỏ để giảm tiền thuê nhân công. Tuy nhiên, khoảng 3 năm nay, gia đình không phun thuốc trừ cỏ cho quế, thay vào đó là phát dọn thủ công. Anh Tiếp bộc bạch: Sau khi được tuyên truyền, hướng dẫn làm quế hữu cơ, chúng tôi ý thức được tác hại của thuốc diệt cỏ nên không sử dụng nữa. Thay vào đó, nhà nào cũng tự trang bị một máy phát cỏ cầm tay. Làm như vậy vừa tốt cho môi trường, tạo độ ẩm và tăng dưỡng chất hữu cơ cho đất, vừa không ảnh hưởng đến sức khỏe của gia đình, cộng đồng, lại nâng cao chất lượng sản phẩm quế nhờ sản phẩm đạt được tiêu chuẩn hữu cơ.

Từ năm 2018 đến nay, gia đình anh Tiếp cũng đã đầu tư làm vườn ươm quế giống, trung bình mỗi năm gieo ươm trên 5 vạn bầu quế giống, xuất bán cho bà con trong thôn, xã. Nhờ trồng quế hữu cơ và gieo ươm giống quế, gia đình anh Tiếp thoát nghèo, vươn lên khá giả trong thôn.

Cây quế đã và đang khẳng định là cây trồng chủ lực mang lại giá trị kinh tế cao, góp phần giảm nghèo và làm giàu ở xã Nậm Lúc. Đặc biệt, những năm gần đây, người dân trong xã đã thực hiện quy trình sản xuất quế hữu cơ, từ đó nâng cao giá trị cây quế cũng như sản phẩm quế của địa phương. 9 tháng đầu năm 2022, thu nhập các sản phẩm từ quế của xã đạt 17 tỷ 334 triệu đồng.

Ông Sầm Phượng Long, Chủ tịch UBND xã Nậm Lúc tự hào bảo: Nậm Lúc đã và đang thực sự thành công từ phát triển vùng chuyên canh cây quế hữu cơ. Thời gian tới, xã không chỉ tập trung nâng cao chất lượng vùng quế thông qua phát triển cây quế hữu cơ, đồng thời chủ động phát triển các mô hình kinh tế mới phù hợp dưới tán rừng quế; phát triển chăn nuôi nhằm nâng cao hiệu quả kinh tế đồi rừng.

Tại xã Bản Cái (huyện Bắc Hà), hiện toàn xã có trên 1.300ha rừng trồng, trong đó diện tích trồng quế khoảng 1.100ha, diện tích quế 10 năm tuổi trở lên 280ha, diện tích quế trồng từ trên 5 năm tuổi 180ha. Cây quế đã và đang đem lại nguồn thu ổn định, giảm nghèo bền vững, nâng cao đời sống nhân dân trên địa bàn.

Hiện xã Bản Cái đã thành lập được 3 tổ nhóm quế hữu cơ với trên 120 hộ thành viên tham gia, diện tích quế sản xuất theo quy trình hữu cơ gần 700ha. Anh Đặng Tà Ton, Tổ trưởng Tổ sản xuất quế hữu cơ thôn Làng Quỳ cho biết: Tổ sản xuất quế hữu cơ của thôn có 34 thành viên, các hộ thường xuyên trao đổi thông tin, chia sẻ kinh nghiệm sản xuất cây giống, kỹ thuật trồng, chăm sóc quế. Đồng thời liên kết thu mua và sơ chế sản phẩm quế để cung cấp ra thị trường với mức giá cao nhất cho các thành viên, nhờ đó giá trị sản phẩm ngày càng được nâng lên, thu nhập của hộ thành viên cao hơn so với trước đây.

Nghị quyết 10 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy Lào Cai xác định cây quế là một trong những cây chủ lực, đây là định hướng hoàn toàn phù hợp với điều kiện địa hình, khí hậu và điều kiện canh tác của Lào Cai. Thời gian qua, cây quế đã góp phần xoá đói giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới, đảm bảo gắn kết, tạo ra các HTX để thúc đẩy sản xuất nông nghiệp.

Chính vì vậy, huyện Bắc Hà đặt mục tiêu đến năm 2025, phấn đấu mở rộng đạt diện tích quế lên 11.025ha tại các xã hạ huyện, trong đó tập trung phát triển vùng quế hữu cơ với diện tích trên 2.700ha, hướng tới xây dựng thương hiệu sản phẩm quốc gia. Gắn phát triển vùng nguyên liệu quế với thu hút, kêu gọi đầu tư các cơ sở chế biến sâu vỏ quế, có giá trị gia tăng cao.