Vi phạm tại dự án hồ chứa nước Đông Thanh

Theo Thanh tra tỉnh Lâm Đồng, dự án hồ chứa nước Đông Thanh được xây dựng tại xã Đông Thanh, huyện Lâm Hà (Lâm Đồng) do UBND huyện Lâm Hà làm chủ đầu tư, Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng và công trình công cộng huyện Lâm Hà là đơn vị nhận ủy quyền thực hiện chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và nghĩa vụ của chủ đầu tư.

Dự án có tổng mức đầu tư hơn 494 tỷ đồng, sử dụng ngân sách Trung ương. Thời gian thực hiện từ năm 2020 - 2024.

Sau khi được bố trí vốn vào năm 2020, UBND huyện Lâm Hà đã khẩn trương tiến hành các thủ tục đầu tư theo quy định. Dự án được UBND tỉnh Lâm Đồng phê duyệt 24 gói thầu, chủ đầu tư đã tổ chức thực hiện 24/24 gói thầu. Trong đó, triển khai thực hiện hoàn thành 14 gói thầu, 9 gói thầu đang triển khai theo tiến độ, còn lại 1 gói thầu đã thực hiện đấu thầu nhưng chưa có mặt bằng để triển khai thi công.

Quá trình triển khai thực hiện dự án, tháng 7/2023, tại khu vực sườn đồi vai phải đập, nằm ngoài và gần với khu vực tràn xả lũ xảy ra tình trạng sụt lún đất, gây nứt và xô nghiêng nhà của một số hộ gia đình; Đồng thời làm một số hạng mục của gói thầu số 13 bị ảnh hưởng nghiêm trọng.

Đến đầu tháng 8/2023, Thứ trưởng Bộ NN-PTNT Nguyễn Hoàng Hiệp dẫn đầu đoàn công tác Ban chỉ đạo Quốc gia về phòng, chống thiên tai tổ chức kiểm tra tình hình sạt lở tại hồ chứa nước Đông Thanh và làm việc với UBND tỉnh Lâm Đồng cùng các cơ quan chức năng về công tác phòng, chống thiên tai trên địa bàn.

Thực hiện chỉ đạo của Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Hiệp về công tác khắc phục hậu quả thiên tai tại tỉnh Lâm Đồng, UBND tỉnh Lâm Đồng đã chỉ đạo Sở NN-PTNT, Sở Tài nguyên và Môi trường, Sở Xây dựng, UBND huyện Lâm Hà, Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng và công trình công cộng huyện Lâm Hà khẩn trương xử lý sự cố sụt lún, sạt trượt đất tại khu vực thi công hồ chứa nước Đông Thanh.

Vào ngày 8/11/2023, UBND tỉnh Lâm Đồng đã giao Thanh tra tỉnh thanh tra toàn diện đối với dự án hồ chứa nước Đông Thanh (xã Đông Thanh, huyện Lâm Hà).

Theo kết luận số 35/KL-TTr ngày 25/4/2024 của Thanh tra tỉnh Lâm Đồng về những tồn tại, hạn chế cũng như khó khăn, vướng mắc liên quan đến dự án xây dựng hồ chứa nước Đông Thanh. 

UBND huyện Lâm Hà chưa hoàn thiện các thủ tục về đất đai trình Sở Tài nguyên và Môi trường tham mưu UBND tỉnh Lâm Đồng ban hành quyết định chuyển mục đích sử dụng đất, quyết định thu hồi đất để giao cho UBND huyện Lâm Hà thực hiện dự án.

Kết luận nêu rõ, thời gian thực hiện đầu tư dự án kéo dài từ năm 2002 đến nay vẫn chưa hoàn thành theo mục tiêu ban đầu đề ra. Đến nay, UBND huyện Lâm Hà chưa phê duyệt giá đất tái định cư để làm cơ sở bố trí tái định cư cho các hộ gia đình, cá nhân đủ điều kiện do bị giải tỏa tại dự án theo quy định.

Bên cạnh đó, công tác lập, thẩm tra thiết kế - dự toán tại một số hạng mục khối lượng còn chưa chặt chẽ: Tính sai, tính thừa, dự toán áp dụng mã định mức không đúng quy định với số tiền hơn 340 triệu đồng là chưa thực hiện đúng quy định tại Luật Xây dựng.

Đồng thời, công tác nghiệm thu, thanh quyết toán một số hạng mục công trình của chủ đầu tư, đơn vị tư vấn thiết kế, tư vấn giám sát, nhà thầu thi công còn chưa chặt chẽ, dẫn đến nghiệm thu, thanh toán không đúng thực tế số tiền hơn 312 triệu đồng là chưa thực hiện đúng quy định.

Tổng số tiền nghiệm thu, thanh toán không đúng quy định đối với 4 gói thầu thuộc dự án xây dựng hồ chứa nước Đông Thanh hơn 663 triệu đồng (gồm giá: trị dự toán tỉnh sai, các chi phí có liên quan kèm theo; Chi phí quản lý dự án, giảm sát, thiết kế bản vẽ thi công - dự toán).

Ngoài ra, việc lập hồ sơ nghiệm thu, thanh toán khối lượng đất đắp đập chưa chặt chẽ. Khối lượng đất đắp tại bãi vật liệu số IV có sự chênh lệch giữa thực tế so với thiết kế - dự toán khoảng 16.000 m3.

Theo Thanh tra tỉnh Lâm Đồng, nguyên nhân dẫn đến các tồn tại, hạn chế do chủ đầu tư, đơn vị tư vấn thiết kế, tư vấn thẩm tra chưa chặt chẽ trong công tác lập, thẩm tra, phê duyệt thiết kế, dự toán.

Cùng với đó, khi thực hiện nghiệm thu, thanh toán các công trình, các đơn vị có liên quan chưa kịp thời phát hiện và điều chỉnh các sai sót trong dự toán nên dẫn đến việc nghiệm thu, thanh toán khối lượng không đúng thực tế như kết luận thanh tra đã nêu.

Ngoài ra, dự án xây dựng hồ chứa nước Đông Thanh có quy mô lớn, tương đối phức tạp nên trong quá trình thực hiện còn sai sót.

Căn cứ thẩm quyền được quy định tại Luật Thanh tra, Chánh Thanh tra tỉnh Lâm Đồng ban hành quyết định thu hồi nộp ngân sách nhà nước số tiền hơn 359 triệu đồng do nghiệm thu, thanh toán không đúng quy định tại các gói thầu xây dựng dự án hồ chứa nước Đông Thanh.

Đồng thời, Thanh tra tỉnh Lâm Đồng đề nghị UBND tỉnh chỉ đạo các Sở ngành có liên quan, UBND huyện Lâm Hà và Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng và công trình công cộng huyện Lâm Hà xử lý dứt điểm để khắc phục sự cố, bảo đảm an toàn cho công trình trong mùa mưa lũ năm 2024 và triển khai thi công các hạng mục còn lại nhằm hoàn thành dự án.