Những ngày này, trên khắp các cánh đồng trồng hành, tỏi ở Thị xã Kinh Môn (Hải Dương) – nơi được xem là "thủ phủ" hành tỏi lớn nhất miền Bắc, đâu đâu cũng tràn đầy không khí lao động khẩn trương, nhộn nhịp của mùa thu hoạch. Năm nay, người trồng hành thu hoạch trong phấn khởi vì hành tương đối được mùa, được cả giá.
Vụ đông xuân 2022 - 2023, gia đình ông Nguyễn Văn Chiến (xã Lạc Long) trồng gần 2 mẫu hành, do thời tiết đầu vụ không thuận lợi, gặp mưa lớn nên năng suất thấp hơn so với vụ trước từ 7 - 10%. Hiện tại, sau 4 tháng trồng, hành thu hoạch năng suất thấp hơn một chút nhưng bù lại hành được giá cao gấp 3 lần thời điểm đầu vụ năm trước. Ông Chiến chia sẻ: “Gia đình tôi trồng nhiều nên đã bán gần 1 mẫu cho các thương lái theo hình thức "bán vo" cả ruộng với mức 10 triệu đồng/sào. Nếu bán hành tươi thì khoảng 25 - 27 nghìn đồng/kg, cao gấp 3 lần năm ngoái. Hành được giá nên chúng tôi rất phấn khởi”.
Thời điểm này cũng là lúc các cơ sở thu mua hành tỏi ở Thị xã Kinh Môn nhộn nhịp vào mùa. Cơ sở thu mua hành tỏi Hùng Mạnh (xã Hiệp Hoà) mỗi ngày xuất bán hơn 10 tấn hành, tỏi các loại, tạo việc làm và thu nhập thường xuyên cho 10 lao động của địa phương với mức lương từ 5 - 7 triệu đồng/tháng. Chị Nguyễn Thị Hoàn, chủ cơ sở cho biết: “Chúng tôi thu mua hành, tỏi tươi của người dân. Sau đó thuê nhân công sơ chế, loại bỏ những củ không đạt chất lượng rồi đem đóng bao, đưa vào lò sấy cho se vỏ mới xuất bán đi các tỉnh thành trong cả nước, nhiều đơn hàng không kịp giao cho khách do có thời điểm không đủ nhân công làm”.
Từ lâu, cây hành, tỏi đã trở thành cây trồng làm giàu của người dân ở Thị xã Kinh Môn. Mỗi năm, Thị xã trồng khoảng 3.800ha hành tỏi vụ đông; sản lượng bình quân trên 60.000 tấn, giá trị kinh tế trên 1.000 tỷ đồng. Năm nay, dù thời tiết đầu vụ không thuận lợi do ảnh hưởng của mưa, song với lợi thế về đất đai, kinh nghiệm sản xuất và nhất là giá hành cao và ổn định ngay từ đầu vụ nên người dân có một vụ hành thắng lớn.
Hành tỏi sau khi thu hoạch phần lớn được người dân vận chuyển về nhà phơi khô, sơ chế, bảo quản để bán dần trong năm. Số còn lại được bán luôn cho các cơ sở thu mua về làm hành phi. Có thời điểm, hành củ khô có giá từ 50.000 đồng đến 60.000 đồng/kg, trừ chi phí đầu tư, người dân thu lãi từ 20 đến 22 triệu đồng/sào.
Không chỉ xuất bán sản phẩm thô, nhiều người dân ở Thị xã Kinh Môn còn đầu tư thiết bị, học hỏi kinh nghiệm để chế biến sản phẩm hành phi cung cấp nhu cho cầu thị trường trong nước và xuất khẩu.
Chị Nguyễn Thị Hồng, chủ cơ sở hành phi xã ở Lạc Long chia sẻ: "Nhờ có độ thơm, ngon và vị ngọt đặc trưng mà hành phi Kinh Môn những năm gần đây dần dần thu hút được sự quan tâm của người tiêu dùng. Điểm thuận lợi là nguyên liệu làm hành phi chúng tôi lúc nào cũng có sẵn nên có thể cung cấp cho khách hàng cần số lượng lớn bất kỳ lúc nào. Chúng tôi cũng đã tìm đầu mối với các chủ buôn để xuất bán hành phi sang Trung Quốc. Nhờ đó, đã góp phần nâng cao hiệu quả kinh tế cho sản phẩm hành tỏi của chính nông dân như chúng tôi”.
Với đặc thù khí hậu, thổ nhưỡng và kinh nghiệm chăm sóc từ bao đời của người dân, chất lượng hành tỏi của Thị xã Kinh Môn luôn có nhiều ưu điểm vượt trội về độ thơm, vị cay vừa phải, làm đậm đà hơn món ăn của người dân; được người tiêu dùng ưa chuộng.