Con đặc sản giá trị cao
Khoảng hơn chục năm trở lại đây, phong trào nuôi hàu cửa sông ở huyện ngoại thành giáp biển của TP.HCM là Cần Giờ, phát triển mạnh. Có thể nói, vùng nước lợ này rất phù hợp cho con hàu, và theo đánh giá của người tiêu dùng, con hàu ở Cần Giờ cho chất lượng rất cao, được thương lái ưa chuộng, sẵn sàng trả giá cao và “hốt sạch” mỗi khi người dân thu hoạch. Nhờ thế mà rất nhiều hộ dân đã giàu lên từ con hàu.
Nhờ người quen dẫn đường, chúng tôi có dịp tham quan bãi hàu của vợ chồng ông Ngô Hoàng Ny, 63 tuổi, ở vùng cửa sông Đồng Đình, thuộc xã An Thới Đông, huyện Cần Giờ. Đón chúng tôi lên chiếc ghe, cũng là “nhà” của mình, ông Ny cười tươi rói, kể, vợ chồng ông “bén duyên” với con hàu từ hơn chục năm nay.
“Nuôi hàu dễ nuôi hơn những loại hải sản khác, nuôi cá nuôi tôm còn phải cho ăn, trong khi đó nuôi hàu chỉ tốn vốn ban đầu. Cho nên, người dân ở đây ùn ùn nuôi hàu, bít hết sông. Cũng nhờ nuôi hàu mà vợ chồng tôi nuôi được ba người con ăn học trên thành phố”, ông Ny chia sẻ.
 |
| Hàu Cần Giờ được người tiêu dùng ưa chuộng. |
Ngồi trên căn “nhà nổi” của vợ chồng ông Ny, phóng tầm mắt ra cửa sông Đồng Đình, thấy mặt sông gợn sóng là chi chít những dãy thùng nhựa đủ màu sắc được nối thẳng tắp với nhau trải dài nổi trên mặt nước được người dân thả để nuôi hàu cửa sông, nhìn rất bắt mắt.
Còn anh Nguyễn Hoàng Quân, một trong những “đại gia” hàu ở xã Long Hòa, có 2 bãi hàu lớn ở vùng rạch Bãi Yến, sông Đồng Hòa, cho biết, hiện mỗi năm thu hoạch khoảng 60 tấn hàu.
Theo anh Quân, nước ở các sông huyện Cần Giờ có độ mặn cao, nguồn nước lên xuống thường xuyên giúp cho hàu Cần Giờ phát triển nhanh, con to và ruột dày, màu đẹp nên rất được ưa chuộng, giá cũng cao. Nhờ nuôi hàu, vợ chồng anh Quân không chỉ dư dả lo cho các con ăn học, mà còn xây được nhà lớn, sắm xe hơi tiền tỷ. Với giá 35.000 đồng/kg hàu, sau khi trừ chi phí, mỗi năm anh Quân đút túi khoảng 1,5 tỷ đồng.
 |
| Anh Nguyễn Hoàng Quân hướng dẫn cách lấy hàu từ giá thể nuôi. |
Anh Quân phấn khởi cho biết, sắp tới anh sẽ “nâng cấp” đầu ra bằng cách tìm doanh nghiệp lớn để tiêu thụ và cùng tìm đối tác nước ngoài.
“Bây giờ ai cũng lo lắng vấn đề vệ sinh an toàn thực phẩm. Trong khi con hàu không chỉ sạch, mà còn có giá trị dinh dưỡng rất cao, chẳng có lý do gì không thể xuất khẩu. Rào cản lớn nhất khiến con hàu chưa thể xuất ngoại, là vấn đề trọng lượng quá lớn, khiến chi phí vận chuyển cao, việc bảo quản cũng rất khó”, anh Quân nói.
Theo ông Lê Tôn Cường, Phó chi cục trưởng Chi cục Thủy sản TP.HCM, nuôi hàu cho lợi nhuận cao vì nguồn thức ăn có sẵn trong thiên nhiên. Vì vậy, việc kiểm tra nguồn nước cũng được Chi cục Thủy sản thực hiện lấy mẫu kiểm soát dư lượng hóa chất cấm như kim loại nặng (Pb, Cd) hàng năm. Đến nay, kết quả các mẫu kiểm đều dưới ngưỡng cho phép”.
Hoàn toàn có thể xuất khẩu
Ông Võ Văn Phẳng, Phó Trưởng phòng Kinh tế huyện Cần Giờ cho biết, hiện nay trên địa bàn huyện có tổng cộng 664 hộ nuôi hàu trên diện tích nuôi là 260 ha mặt nước. Sản lượng 9 tháng đầu năm 2019 đạt 11.283 tấn, tăng 14% so với cùng kỳ năm 2018.
Thời gian thu hoạch hàu là 2 vụ/năm: vụ chính từ tháng 4-5 (tháng 3-4 Âm lịch), vụ phụ từ tháng 9-10 (tháng 8-9 Âm lịch). Thời gian bắt đầu thả giá thể để con giống bám cho đến khi thu hoạch là khoảng 15-16 tháng thì con hàu mới đạt chất lượng tốt.
 |
| Con hàu Cần Giờ trắng béo ngậy. |
Hệ thống rừng, tảo, thức ăn phù du trong nước của Cần Giờ phong phú hơn những nơi khác, nên chất lượng hàu Cần Giờ có thể xem là tốt nhất hiện nay, cho thu hoạch những con hàu béo trắng. Càng ngày giá hàu thương phẩm càng tăng, thời gian trước giá hàu khoảng 20.000 đồng/kg, thì hiện nay do nhu cầu của thị trường giá hàu đã tăng lên 30.000 đồng/kg, thu nhập trung bình đạt 600 triệu đồng/ha.
Tuy nhiên, việc thu hoạch hàu nặng nề, tốn về công lao động, nuôi theo hình thức tự nhiên nên năng suất không ổn định. Có năm thời tiết thuận lợi, con giống trong tự nhiên nhiều thì hàu sẽ bám vào giá thể nhiều, có năm không có nguồn giống tự nhiên thì năng suất thấp. Chính vì vậy, con hàu Cần Giờ đang là một trong những loại động vật nhuyễn thể được nhiều nhà đầu tư cũng như các Viện nghiên cứu quan tâm để nghiên cứu sinh sản nhân tạo con giống.
 |
| Thu mua hàu. |
Tiềm năng của hàu Cần Giờ là rất lớn. Cùng với sự quan tâm của chính quyền, địa phương Cần Giờ và TP.HCM thì nghề nuôi hàu sẽ hứa hẹn một hướng phát triển kinh tế lớn cho người dân huyện Cần Giờ. Cùng với đó, nếu hàu được xuất khẩu chính ngạch sang Trung Quốc thì Cần Giờ hoàn toàn có thể trở thành một trong những địa phương nuôi hàu chính, mang lại nguồn thu cao hơn cho ngư dân trong tương lai.
