Cô Dạ Hương kính!
Cháu năm nay 24 tuổi, người yêu cháu 26 tuổi. Chúng cháu không học cùng trường nhưng ở cùng một xã của một huyện ngoại thành. Cháu là đứa không chí thú học hành như ba mẹ mong ước. Cháu chỉ mong thời gian qua nhanh để cháu lớn hẳn rồi làm một việc mà mình say mê, đó là nấu ăn hay làm các thứ bánh để lập thân, tự lập. Cháu đã toại nguyện cô à, cháu đã có trong nhà một lò nướng cao cấp, máy đánh bột đánh trứng và đã tiếp thị kha khá rồi cô.
Nhưng hoàn cảnh cháu thì phức tạp. Ba cháu với mẹ cả không có con. Đến năm ba 55 tuổi mới gặp mẹ cháu. Bà nội cháu nghiêm khắc lắm nên chuyện ba có bồ rồi có con “ngoại tuyến” là chuyện động trời của cả dòng họ. Bà nội muốn ba có con nhưng vì quá thương mẹ chính nên bà rất khó xử. Cháu còn nhớ hồi ông nội qua đời, nhiều ba con ý kiến gây áp lực lắm nội mới cho mẹ con cháu về nhà nội chịu tang.
Bây giờ mẹ chính đã già lắm rồi, đã về ở hẳn chỗ nhà hương hỏa của nội để bầu bạn với bà nội năm nay đã hơn 90 tuổi. Ba cháu ở hẳn với mẹ con cháu ở quê ngoại của cháu đây. Nhưng cháu vẫn là đứa cháu mà bà nội thương yêu nhất vì cảnh ba cháu cha già con mọn, luôn phải né mẹ chính nên ít khi ba về với nội.
Khó là chuyện hôn nhân của cháu đang được đặt ra. Gia đình người yêu cháu biết chuyện, có phần bắt bẻ, băn khoăn. Người ta nói mẹ cháu là vợ hờ, không chính danh nên nội mới cho mẹ chính về ôm bàn thờ của nội. Người ta nói đám cưới của cháu sẽ phức tạp, bà nội còn sống nhưng bà không thương mẹ cháu mà chỉ nhìn nhận mỗi mình cháu thôi.
Cháu thấy khó xử mỗi ngày hoặc là mỗi khi nhà nội có sự kiện. Đám cưới là chuyện trọng đại, bà nội có thể vắng mặt do già yếu nhưng mẹ chính vắng thì bên nội của cháu buồn, nhưng sự có mặt của mẹ làm cho người ta xì xào hơn. Mà ba cháu cũng đã nói là ba có hai vợ, cả hai bà sẽ đứng hai bên ba, không có gì xấu cả, ai cười chê mặc tình, chuyện của mình vậy là vậy, ba cần nội tình chứ không cần dư luận. Thái độ của cháu như thế nào thì đúng đắn đây cô?
---------------------
Cháu thân mến!
Thật ra ba không phải kẻ bạc tình mà vì ba khao khát một đứa con. Đàn ông họ cần một đứa con cho tình phụ tử, cũng như đàn bà cần con cái cho thiên chức của họ vậy thôi. Vì vậy mà đến tuổi U60 rồi ba mới có một bến khác để sinh con. Cô không trách ba, cũng như những người Việt thấu tình đạt lý đã hiểu cho ba. Chúng ta sống ở phương Đông, văn hóa truyền thống tràn ngập trong tim trong máu của chúng ta, nên soi xét vấn đề ở góc độ phương Đông và người Việt.
Nhưng cô cũng thấy mẹ chính đáng thương và chắc là đáng trọng nên nhà nội của cháu mới trao cho mẹ ấy những quyền năng mà mẹ của cháu không thay thế được. Ta có nên uất ức, nổi loạn không? Tôn ti trật tự đã vậy, số phận của mẹ và cháu đã vậy, may mắn là ba và mẹ sinh được cháu để ba toại nguyện và ông bà nội vui mừng. Những chuyện khác chỉ là thủ tục thôi. Ví như mẹ chính ôm bàn thờ và làm giỗ. Rồi mẹ chính sẽ già yếu, mẹ cháu và cháu sẽ tiếp quản cơ ngơi và nghĩa vụ ấy thôi.
Đám cưới là hệ trọng nhưng suy cho cùng, nó cũng chỉ là thủ tục mà thôi. Người yêu của cháu sẽ phải tìm hiểu thêm cho đến khi tận hiểu thì thôi. Ba đã nhất quyết, hai bà mẹ sẽ đứng bên cháu trong cái ngày ấy, ba đâu có sai và đâu có phong kiến, ấy là tình và lý, sự chí lý đó thôi. Nhà trai lấy đó làm điều ư, cháu nên giải trình cho họ hiểu và khi đã hiểu thì không nên chê trách cháu lắm mẹ nhiều cha, nha.
Lá thư cho thấy cháu không hời hợt dù cháu học không cao. Cháu đã trường thành thật rồi, cháu có việc, cháu có đam mê, có người yêu vừa lứa, cháu có cả tình thương của người mẹ không sinh dưỡng kia nữa. Cháu có cả nhà nội nếu nội và ngoại cháu hợp sức, đoàn kết chăm chút cho cháu. Bên nhà trai nói chi mặc, cháu hãy tin vào cầm trịch của ba, gì cũng nên hỏi ý kiến ba và nghe ba, cô tin sẽ êm đẹp như ba đã thu xếp cháu có mẹ đẻ và cả mẹ chính êm đẹp bấy lâu nay đó thôi.
