Vì cuốn sổ đỏ, cả chi họ bức xúc

Theo ông Nguyễn Duy Giác, thôn Ngọc Than, xã Ngọc Mỹ, huyện Quốc Oai (TP Hà Nội), thì thửa đất có nhà thờ tổ chi họ Nguyễn Duy của ông đã được trước bạ vào bản đồ địa chính xã Ngọc Mỹ năm 1929 (bản đồ xanh thời Pháp), hiện ông đang giữ.

Còn theo cụ Nguyễn Duy Lịch, 90 tuổi, thì do cờ bạc bán mất nhà, nên trưởng chi họ đời thứ 11 là cụ Nguyễn Duy Dậu được chi họ đồng ý cho ở luôn trong nhà thờ để vừa có chỗ nương thân vừa tiện việc hương khói cho tổ tiên.

Cụ Dậu sinh được 2 con gái là bà Nguyễn Thị Dạt và bà Nguyễn Thị Mùi. Bà Dạt lấy ông Đỗ Lai Thiện và cũng chỉ sinh được 2 con gái. Năm 1953, ông Thiện di cư vào Nam, bà Dạt không theo chồng. Một thời gian sau, bà về ở với thân sinh. Năm 1977, cụ Dậu mất, bà Dạt vẫn sống trong ngôi nhà thờ đó.

Năm 1991, chi họ Nguyễn Duy thôn Ngọc Than xây lại nhà thờ tổ. Nguồn kinh phí được lấy từ sự đóng góp của các thành viên. Bản danh sách còn lưu lại ghi rõ có 63 thành viên (chủ hộ) của chi họ xuất tiền đóng góp xây dựng.

Cũng theo cụ Nguyễn Duy Lịch và một số thành viên khác trong chi họ Nguyễn Duy thôn Ngọc Than, thì từ năm 2007, sức khoẻ của bà Nguyễn Thị Dạt giảm sút rất nhiều. Bà ngỏ lời với chi họ xin được “sống nhờ họ, chết nhờ họ”. Do có lời đó của bà nên ngày 10/8/2008, chi họ đã họp, thành phần gồm 19 chủ hộ đại diện cho ba đời thứ 11, 12, 13 của chi họ và bà Dạt (lúc đó bà Dạt đã 82 tuổi).

Các thành viên của chi họ Nguyễn Duy vô cùng bức xúc vì nhà thờ tổ bị tranh chấp

Cuộc họp có nội dung: Xác định người thừa kế thờ cúng tổ tiên; Xác định quyền sử dụng đất của nhà thờ chi họ; Bầu ban khánh tiết duy trì, điều hành công việc của chi họ; Thống nhất việc củng cố xây dựng nhà thờ và việc nghĩa trong nội tộc.

Theo biên bản cuộc họp còn lưu lại thì tất cả đều xác định: Đất nhà thờ tổ chi họ Nguyễn Duy là đất chung, nhà thờ do chi họ đóng góp xây dựng, không ai có quyền xâm phạm. Bà Nguyễn Thị Dạt là người của chi họ nên được cư trú trong nhà thờ đến hết đời, mọi người không phải huyết thống của dòng họ Nguyễn Duy không được phép cư trú tại đó, chỉ được đến thăm nom, chăm sóc bà...

Biên bản có chữ ký của các thành viên dự họp, bà Dạt điểm chỉ bằng ngón trỏ tay phải vào biên bản. Từ sau cuộc họp đó, các thành viên trong chi họ đã đóng góp cho bà Dạt mỗi tháng một số gạo đủ cho bà dùng trong tháng. Từ năm 2010, do được Nhà nước trợ cấp nên bà không nhận gạo của chi họ nữa. Khi sức khoẻ của bà Dạt tiếp tục diễn biến xấu thêm, chị Đỗ Thị Nụ là con gái của bà (đã ly hôn) về nhà thờ của chi họ Nguyễn Duy để trông nom bà.

Ông Nguyễn Ngọc Toàn cho biết: Năm 2012, địa chính huyện Quốc Oai về đo đạc đất ở của từng hộ của xã Ngọc Mỹ và đối chiếu với Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ) để lập danh sách chuyển đổi sổ đỏ mới. Chị Nụ đã mang một quyển sổ đỏ thửa đất có nhà thờ của chi họ Nguyễn Duy nhưng mang tên bà Nguyễn Thị Dạt ra ban đo đạc xin chuyển sang tên mình.

Phát hiện ra chuyện này, các thành viên trong chi họ đã có đơn đề nghị UBND xã Ngọc Mỹ không chuyển đổi, đồng thời chị Nụ cũng có đơn khiếu nại về việc trên gửi xã. Ngày 22/6/2012, UBND xã tổ chức hoà giải giữa hai bên. Lúc đó các thành viên trong chi họ mới biết: Thửa đất trên đó có nhà thờ tổ chi họ Nguyễn Duy, diện tích 96 m², số thửa 724, tờ bản đồ số 2, bản đồ địa chinh xã Ngọc Mỹ, đã được cấp sổ đỏ mang tên bà Dạt từ năm...1990. Cuốn sổ đó mang số A240231, do Chủ tịch UBND huyện Quốc Oai Kiều Xuân Thiều ký ngày 5/5/1990.

Hai bên bắt đầu xảy ra tranh chấp. Ngày giỗ tổ năm 2012, chi họ đến nhà thờ để tổ chức cúng giỗ, thấy bàn thờ xây ở gian biên đã bị chị Nụ đập bỏ, thay vào đó là án gian thờ ông Đỗ Lai Thiện. Không những không cho chi họ vào nhà thờ, chị Nụ còn đánh anh Nguyễn Duy Tâm, người mang bát đĩa đến làm giỗ, chảy máu đầu. Sự việc đã được báo lên chính quyền xã, nhưng xã không giải quyết.

Điều khiến các thành viên trong chi họ Nguyễn Duy vô cùng bức xúc là: Quy trình cấp sổ đỏ rất nghiêm ngặt và chặt chẽ: thửa đất được cấp sổ đỏ cho ai phải có nguồn gốc rõ ràng để chứng minh quyền sử dụng của người đó; phải đo đạc xác định mốc giới; phải có chữ ký của các hộ liền kề xác định không tranh chấp; phải niêm yết công khai tại trụ sở thôn, xã...

Nhưng việc cấp sổ đỏ thửa đất có nhà thờ của dòng họ Nguyễn Duy cho bà Dạt được tiến hành như thế nào mà suốt 20 năm qua không một ai biết? Hồ sơ cấp sổ đỏ thửa đất đó cho bà Dạt do ai ở cấp xã làm? Đơn xin cấp sổ đỏ do ai viết? Sổ được cấp năm 1990 nhưng năm 1991 cả chi họ góp tiền xây lại nhà thờ, tại sao bà Dạt vẫn im lặng?

Và tại sao trong cuộc họp chi họ ngày 10/8/2008, chính bà lại điểm chỉ vào biên bản xác định rằng đó là đất chung của chi họ, mình chỉ là người được chi họ cho phép cư trú ở đó đến hết đời? Ngày 1/1/2013, bà Dạt mất, cuộc tranh chấp thửa đất càng trở nên quyết liệt.