Bộ tiêu chí quốc gia về xã NTM giai đoạn 2021-2025 quy định: “Các xã đạt chuẩn NTM phải có từ 15% đến 20% trở lên số hộ gia đình được sử dụng nước sạch từ hệ thống cấp nước tập trung. Đối với các xã đạt chuẩn NTM nâng cao thì phải có từ 55% số hộ gia đình được sử dụng nước sạch trở lên”.
Triển khai thực hiện, tiêu chí này đang gây không ít khó khăn, lúng túng cho nhiều địa phương miền núi khi xây dựng xã NTM. Tại Bắc Giang, việc này cũng không phải ngoại lệ khi địa phương này có một số huyện là miền núi, khó khăn. Tuy vậy, UBND tỉnh Bắc Giang đã có kế hoạch cụ thể để triển khai, đảm bảo hoàn thành các mục tiêu đã đề ra trong xây dựng NTM.
Cụ thể, để đẩy nhanh tiến độ hoàn thành các chỉ tiêu về nước sạch thuộc bộ tiêu chí quốc gia về xã NTM, xã NTM nâng cao, huyện NTM đảm bảo chất lượng, hiệu quả, góp phần hoàn thành các mục tiêu xây dựng NTM giai đoạn 2021-2025, Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang yêu cầu các Sở: NN-PTNT, Y tế, Kế hoạch và Đầu tư, Tài chính; UBND các huyện, thành phố quan tâm, đẩy mạnh công tác cấp nước sạch nông thôn trong xây dựng NTM trên địa bàn.
Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang yêu cầu Chủ tịch UBND các huyện, thành phố nghiêm túc thực hiện các nội dung yêu cầu tại thông báo kết luận số 24 của Thường trực HĐND tỉnh về công tác quản lý, khai thác, kinh doanh các công trình cấp nước sạch tập trung ở nông thôn trên địa bàn.
Mặt khác, các cơ quan đơn vị, địa phương quan tâm bố trí, lồng ghép các nguồn vốn được giao từ ngân sách trung ương của các chương trình, dự án có liên quan, vốn ngân sách địa phương các cấp, cũng như huy động các nguồn vốn hợp pháp theo quy định để hỗ trợ xây dựng, mở rộng, nâng cấp các công trình cấp nước nông thôn, duy trì, bảo dưỡng các công trình đã có. Trong đó, cần có giải pháp ưu tiên đối với các xã, huyện chưa đạt các chỉ tiêu về nước sạch để phấn đấu đạt chuẩn NTM.
UBND tỉnh Bắc Giang giao cho Sở NN-PTNT chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan nghiên cứu xây dựng dự thảo quy định và hướng dẫn thực hiện chỉ tiêu “Tỉ lệ hộ sử dụng nước sạch từ công trình cấp nước tập trung” theo dự thảo sửa đổi Bộ tiêu chí quốc gia về xã NTM để có thể áp dụng ngay sau khi được phê duyệt.
Thời gian qua, thực hiện chiến lược quốc gia cấp nước sạch và vệ sinh nông thôn, tỉnh Bắc Giang chú trọng đầu tư hệ thống cấp nước, đảm bảo cấp nước an toàn khu vực nông thôn, nâng cao tỷ lệ tiếp cận nước sạch.
Hiện nay, trên địa bàn tỉnh Bắc Giang có 137 công trình cấp nước sạch nông thôn tập trung hoàn thành đưa vào sử dụng. Trong đó 133 công trình được đầu tư từ nguồn vốn ngân sách nhà nước với tổng kinh phí hơn 442 tỷ đồng và 4 công trình do doanh nghiệp đầu tư với tổng số vốn hơn 487 tỷ đồng.
Thời gian tới, tỉnh Bắc Giang sẽ ưu tiên thu hút tiếp tục đầu tư nâng cấp, mở rộng phạm vi cấp nước đối với các công trình hoạt động tốt, có chất lượng nguồn nước đảm bảo đủ điều kiện mở rộng phạm vi cấp nước cho các xã lân cận. Chỉ thu hút đầu tư xây dựng các công trình cấp nước mới đối với các xã không có công trình cấp nước lân cận.
Mặt khác, sẽ thu hút đầu tư xây dựng nhà máy có công suất lớn có tính chất liên xã, liên huyện đảm bảo cấp nước cho nhân dân trên địa bàn tỉnh. Ngân sách nhà nước hỗ trợ đầu tư các công trình cấp nước sạch tập trung trên địa bàn các xã khó khăn thuộc huyện: Sơn Động, Lục Ngạn, Lục Nam, Yên Thế.
Theo Sở Nông nghiệp và phát triển nông thôn tỉnh Bắc Giang, giai đoạn 2022 - 2025 tỉnh Bắc Giang phấn đấu có 24 xã đạt chuẩn NTM, 55 xã đạt chuẩn NTM nâng cao, trong đó có 43/79 xã người dân đang được sử dụng nước từ công trình nước sạch tập trung.
Với các xã còn lại chưa được cấp nước Sở NN-PTNT đã đề xuất rất rõ trong quy hoạch tỉnh thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050. Trong đó có đề xuất xây mới 24 công trình cấp nước sạch, cải tạo nâng cấp, mở rộng 11 công trình và khôi phục 32 công trình ngừng hoạt động.
Sở NN-PTNT sẽ tiếp tục triển khai việc rà soát, đánh giá tình hình quản lý, sử dụng và khai thác tài sản kết cấu hạ tầng cấp nước sạch nông thôn trên địa bàn tỉnh. Đồng thời, yêu cầu các doanh nghiệp lập kế hoạch sửa chữa, nâng cấp và xác định rõ thời gian hoàn thành đối với các công trình; nâng cao năng lực cấp nước nhằm mở rộng vùng phục vụ góp phần tăng tỷ lệ người dân sử dụng nước sạch.
Theo quy hoạch, đến năm 2030, nhu cầu sử dụng nước khu vực nông thôn là 188.000 m3/ngày đêm, các công trình cải tạo, nâng cấp và xây mới đáp ứng khoảng 160.000 m3/ngày đêm còn lại sẽ được cấp nước từ các nhà máy nước đô thị hiện có hoặc từ các nhà máy nước đô thị xây mới cho các xã lân cận là 28.000 m3/ngày đêm.