[Bài 3]- Ngư dân Bình Định bám biển trong khó chồng khó

Ngư dân gặp khó tứ bề

Theo lão ngư Bùi Thanh Ninh, chủ của 8 chiếc tàu cá đánh bắt xa bờ ở Thiện Chánh, phường Tam Quan Bắc (thị xã Hoài Nhơn, Bình Định), giá dầu tăng liên tục từ sau Tết đến nay đã đẩy ngư dân đến tình cảnh khó khăn tứ bề.

Trong khi đó, tàu đánh bắt xa bờ ở Bình Định thì ngày càng tăng, ngư trường xa bờ thì ngày càng cạn kiệt thủy sản, sản lượng khai thác giảm sút, giờ thêm nhiên liệu tăng giá làm ảnh hưởng nặng nề đến thu nhập của ngư dân.

Theo tâm sự của ông Ninh, giá dầu tăng khiến phí tổn của mỗi chuyến biển của những tàu đánh bắt xa bờ tăng cao ngất. Trong khi chiếm phần lớn trong phí tổn của tàu cá là chi phí nhiên liệu.

Mỗi tàu cá hành nghề lưới vây của ông Ninh mỗi chuyến ra khơi phải đổ đến 3.000 lít dầu, từ sau Tết Nguyên đán đến nay mỗi lít dầu tăng đến gần 5.000 đồng. Nếu như trước đây mỗi chuyến biển, 1 tàu cá của ông Ninh chỉ tốn 48 triệu đồng mua nhiên liệu thì nay phải tốn đến 63 triệu đồng.

Thêm vào đó, do giá nhiên liệu tăng khiến nhiều mặt hàng, dịch vụ tăng theo, nhất là đá lạnh tăng thêm khoảng hơn 1.000đ/kg. Đây là 1 gánh nặng đối với ngư dân. Bởi, trong mỗi chuyến biển, 1 tàu hành nghề câu cá ngừ đại dương cần khoảng 300 cây đá, còn tàu hành nghề lưới vây đánh bắt cá ngừ sọc dưa cần đến hơn 1.000 cây đá. Mỗi cây đá nặng khoảng 40kg.

Như vậy, hiện nay tàu câu cá ngừ đại dương mỗi chuyến ra khơi phải tốn thêm chi phí đá lạnh là hơn 12 triệu đồng, còn tàu hành nghề lưới vây phải tốn thêm hơn 40 triệu đồng tiền đá lạnh. Lương thực, thực phẩm cũng tăng hơn so với trước.

“Hiện nay, mùa vụ đánh bắt chính cá ngừ đại dương đã cạn nên sản lượng đánh bắt không đạt. Còn mùa đánh bắt cá ngừ sọc dưa mới bắt đầu, nhưng vào thời điểm này trên biển đang có gió lớn nên tàu hành nghề lưới vây đánh bắt cũng chưa đạt sản lượng. 8 tàu cá của tôi đều hành nghề lưới vây nên trong thời gian qua đều nằm bờ, giờ đang chuẩn bị ra khơi thì trên biển đang có gió lớn nên chưa ra khơi được”, lão ngư Bùi Thanh Ninh, chia sẻ.

Bám biển trong khó khăn

Anh Nguyễn Văn Sen, ngư dân đang sở hữu 3 tàu cá đánh bắt xa bờ hành nghề lưới vây ở phường Hoài Thanh (thị xã Hoài Nhơn, Bình Định) gồm các tàu: BĐ 96921 TS (720 CV), BĐ 98262 TS (780 CV) và tàu BĐ 96024 TS (400 CV), dù trong thời gian giá nhiên liệu và giá đá lạnh “tăng nóng” nên đánh bắt không mang lại hiệu quả, thế nhưng anh Sen vẫn “bấm bụng” cho tàu ra khơi mà lòng cứ thấp thỏm lo lỗ tổn.

Theo anh Sen, chuyến biển ra khơi trong thời gian này mỗi tàu cá của anh có phí tổn tăng đến 40-50 triệu đồng. Trong khi sản lượng đánh bắt không tăng và giá cá cũng cầm chừng, nên may lắm là đủ tổn chứ không có lãi.

“Tôi có 1 tàu vừa cập bờ cách nay nửa tháng, đánh bắt được 20 tấn cá ngừ sọc dưa. Giá cá ngừ sọc dưa cũng như trước Tết, chỉ khoảng 20.000đ/kg, chuyến biển vừa rồi tôi bán được 400 triệu đồng tiền cá. Trong khi tổn của chuyến biển đã chiếm đến 300 triệu đồng, số tiền còn lại chi hết vào tiền đi bạn, nên chuyến biển ấy tàu chỉ gỡ được phí tổn chứ không có lãi.

Dù không có lãi, nhưng hiện cả 3 tàu của tôi đã ra khơi đánh bắt chuyến biển mới. Bởi, đã làm nghề biển thì phải cho tàu ra khơi chứ chẳng lẽ cứ nằm bờ. Tàu cá nằm bờ miết máy móc cũng hỏng hóc.

Chỉ còn khoảng 1 tháng nữa là vào mùa vụ đánh bắt chính cá ngừ sọc dưa nên tôi cho tàu ra khơi để mong gặp những đàn cá đầu mùa. Vả lại, phải cho tàu bám biển để giữ thuyền viên chứ tàu nằm bờ họ đi tàu khác mất, lần sau tàu mình ra khơi không có bạn để đi”, ngư dân Nguyễn Văn Sen chia sẻ.

“Mặc dù giá nhiên liệu và giá đá lạnh tăng cao, khiến phí tổn những chuyến biển của ngư dân tăng đột biến, thế nhưng nhờ giá cá ngừ đại dương vẫn đang ổn định mức trên 150.000đ/kg và giá cá ngừ sọc dưa 20.000đ/kg nên ngư dân vẫn kiên tâm bám biển để đánh bắt. Với mức giá này mà nếu chuyến biển đánh bắt đạt sản lượng thì ngư dân vẫn có thu nhập.

Thêm vào đó, lao động nghề biển ngày càng thiếu, nên tàu cá ra khơi cũng là để giữ chân thuyền viên, để sau này không phải “đỏ mắt” đi tìm thuyền viên mỗi khi tàu ra khơi”, ông Nguyễn Công Bình, Phó Chi cục trưởng phụ trách Chi cục Thủy sản Bình Định.