Phong tỏa nguồn lây
Cuối tháng 1/2024, bệnh viêm da nổi cục khởi phát trên đàn trâu, bò ở xã Tùng Lộc, huyện Can Lộc, tỉnh Hà Tĩnh, sau đó lần lượt là các xã Xuân Thành (huyện Nghi Xuân) và Phù Lưu (huyện Lộc Hà) làm 40 con bò mắc bệnh, trong đó có 4 con chết phải tiêu hủy.
Theo ông Phan Văn Thanh, Phó Trưởng Phòng NN-PTNT kiêm Giám đốc Trung tâm Ứng dụng KHKT và Bảo vệ cây trồng, vật nuôi huyện Lộc Hà, ngày 26/2, tại thôn Mỹ Hoà, xã Phù Lưu ghi nhận 1 con bò của hộ chăn nuôi bị ốm. Sau đó một ngày, kết quả xét nghiệm ngành chuyên môn khẳng định vật nuôi này bị bệnh viêm da nổi cục.
“Sau khi có kết quả xét nghiệm, huyện đã chỉ đạo xã Phù Lưu “bật” chế độ phòng chống dịch mức cao nhất, cấp bách thực hiện các biện pháp phong tỏa nguồn lây, dập dịch như: tiêu độc khử trùng bằng vôi bột, hóa chất, lập 2 chốt cảnh báo trên địa bàn.
Địa phương cũng yêu cầu người chăn nuôi ký cam kết thực hiện nuôi cách ly gia súc mắc bệnh để quản lý tại chuồng theo đúng quy định, tuyệt đối không chăn thả, giết mổ, bán chạy gia súc, không được đưa gia súc mẫn cảm về nuôi trong thời gian đang có dịch bệnh chưa qua 21 ngày”, ông Thanh nói.
Đối với vùng bị dịch uy hiếp, huyện Lộc Hà ban hành công văn chỉ đạo các xã, thị trấn hướng dẫn người chăn nuôi vệ sinh chuồng trại sạch sẽ, chăm sóc trâu, bò thật tốt để có sức đề kháng.
Tổ chức thông tin, tuyên truyền, hướng dẫn người dân chủ động giám sát gia súc có biểu hiện bị bệnh, nghi bị bệnh, kịp thời phát hiện, báo cáo chính quyền, cơ quan thú y và triển khai các biện pháp phòng, chống dịch kịp thời.
Ông Đặng Thanh Bình, Phó Chủ tịch UBND xã Tùng Lộc cho hay: “Tổng đàn trâu bò toàn xã hiện có hơn 600 con. Đây là đầu cơ nghiệp của hàng trăm hộ dân. Để hạn chế thiệt hại cho bà con, ngoài hướng dẫn thực hiện các giải pháp phòng, chống dịch theo khuyến cáo của ngành chuyên môn, đợt tiêm phòng lần 1 năm 2024 này, Tùng Lộc quyết tâm hoàn thành mục tiêu tiêm phòng vacxin viêm da nổi cục cho 100% đàn vật nuôi”.
Tăng cường công tác quản lý hoạt động buôn bán, vận chuyển giết mổ động vật, sản phẩm động vật và hành nghề thú y trên địa bàn. Xử lý nghiêm việc vận chuyển, giết mổ, buôn bán động vật, sản phẩm động vật bị nhiễm bệnh, hành nghề thú y làm lây lan dịch bệnh.
Đặc biệt, chính quyền địa phương kêu gọi người dân không giấu dịch, không vi phạm các quy định trong chăn nuôi, nhất là thời điểm dịch bệnh trên đàn vật nuôi bùng phát cao như hiện nay.
Tại xã Tùng Lộc, huyện Can Lộc, từ ngày 24/1 lại nay đã có 38 con trâu, bò của 28 hộ dân thuộc 5 thôn bị nhiễm bệnh viêm da nổi cục, trong đó 4 con buộc phải tiêu hủy (ca mới nhất vào ngày 27/2 tại thôn Nam Tân Dân).
Trước sự lây lan nhanh và thiệt hại dịch bệnh gây ra cho người chăn nuôi, cán bộ xã Tùng Lộc quản lý chặt trâu, bò bị bệnh tại chuồng nuôi, không để tình trạng chăn thả chung khi vật nuôi chưa khỏi triệu chứng lâm sàng.
Đồng thời, phân công các đoàn thể phối hợp cán bộ thôn “đi từng ngõ, gõ từng nhà” tuyên truyền người dân không tăng đàn, mua mới trâu bò dịp này. Tổ chức vệ sinh, tiêu độc, khử trùng tại vùng dịch, vùng có nguy cơ cao, các ổ dịch cũ, lập biển báo vùng có dịch viêm da nổi cục và các chốt kiểm dịch động vật tạm thời trên các trục đường liên xã...
Một hộ dân ở thôn Nam Tân Dân, xã Tùng Lộc có bò bị bệnh viêm da nổi cục phải tiêu huỷ chia sẻ, bệnh này khá mới với người chăn nuôi, tốc độ lây lan nhanh và làm suy kiệt sức đề kháng của vật nuôi. Bởi vậy, sau khi bò bị triệu chứng lâm sàng, dù được cán bộ thú y thôn hướng dẫn các giải pháp chăm sóc, điều trị kịp thời nhưng con bò của gia đình vẫn chết sau 3 ngày cách ly, ước thiệt hại hơn 15 triệu đồng.
Kết thúc tiêm phòng đợt 1 trước 30/4
Hiện nay, thời tiết tại Hà Tĩnh mưa nắng đen xen, nhiệt độ tăng giảm liên tục làm giảm sức đề kháng của hơn 235.000 con trâu bò, thuận lợi cho các loại mầm bệnh phát triển; miễn dịch bảo hộ của các loại vacxin trong tiêm phòng đợt 2/2023 đã hết. Các hoạt động vận chuyển, buôn bán để tái đàn gia tăng, nên nguy cơ dịch bệnh viêm da nổi cục lây lan thời gian tới là rất cao.
Ông Nguyễn Hoài Nam, Phó Trưởng phòng phụ trách Phòng Quản lý thú y (Chi cục Chăn nuôi và Thú y Hà Tĩnh) cho rằng, ngoài các giải pháp đã và đang triển khai thời gian qua, để bao vây, dập dịch hiệu quả các địa phương cần rà soát tổng đàn trâu bò, cấp bách thực hiện tốt công tác tiêm phòng đợt 1 năm 2024.
“Chúng tôi đã tham mưu và Chủ tịch UBND tỉnh cũng vừa ban hành văn bản giao các sở, ngành, UBND các huyện, thành phố, thị xã tập trung thực hiện và chỉ đạo triển khai các nhiệm vụ cấp bách phòng, chống dịch bệnh trên đàn vật nuôi”, ông Nam nói.
Theo đó, đối với các địa phương đang có dịch viêm da nổi cục (Can Lộc, Nghi Xuân, Lộc Hà): Khẩn trương huy động các nguồn lực xử lý dứt điểm các ổ dịch, không để dịch bệnh bùng phát, lây lan ra diện rộng.
Tổ chức rà soát, nắm chắc biến động tổng đàn vật nuôi, giám sát chặt chẽ để phát hiện sớm, xử lý dịch bệnh kịp thời, tiêm vacxin phòng bệnh viêm da nổi cục để bao vây, khống chế dịch bệnh tối thiểu 80% tổng đàn trâu, bò thuộc diện tiêm phòng; hoàn thành trước ngày 20/3/2024.
Quản lý chặt chẽ gia súc mắc bệnh, hướng dẫn, hỗ trợ người chăn nuôi chăm sóc, chữa trị gia súc mắc bệnh kịp thời, đảm bảo, xử lý gia súc mắc bệnh chết theo đúng quy định.
UBND các huyện, thành phố, thị xã chỉ đạo, chấn chỉnh đối với các địa phương tỷ lệ tiêm phòng còn đạt thấp, đặc biệt đối với các mũi vacxin phòng bệnh dại chó, viêm da nổi cục trên trâu, bò và cúm gia cầm, kết thúc đợt tiêm phòng trước ngày 30/4/2024.
Cùng đó, phân công cán bộ chuyên môn bám sát cơ sở để hướng dẫn, chỉ đạo, giám sát chặt chẽ tình hình dịch bệnh và công tác tiêm phòng trên đàn gia súc, gia cầm để phát hiện sớm, xử lý kịp thời, tuyệt đối không giấu dịch; lấy mẫu chẩn đoán, xét nghiệm, xử lý kịp thời đối với gia súc, gia cầm mắc bệnh theo quy định.
Thông tin, tuyên truyền đối với chủ vật nuôi và cộng đồng về nguy cơ, tác hại của dịch bệnh nguy hiểm trên vật nuôi như cúm gia cầm, dịch tả lợn Châu Phi, viêm da nổi cục, dại chó...; hướng dẫn người chăn nuôi chủ động phòng, chống các loại dịch bệnh truyền nhiễm nguy hiểm trên đàn vật nuôi.
Tăng cường công tác quản lý hoạt động buôn bán, vận chuyển, giết mổ động vật, sản phẩm động vật. Kịp thời phát hiện, ngăn chặn, xử lý nghiêm các trường hợp vận chuyển, giết mổ gia súc trái phép, vứt xác gia súc chết làm lây lan dịch bệnh, ô nhiễm môi trường. Xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật đối với các tổ chức, cá nhân có hành vi vi phạm.
Bố trí kinh phí, chỉ đạo cơ quan chuyên môn và chính quyền các địa phương triển khai thực hiện “Tháng tổng vệ sinh, khử trùng, tiêu độc môi trường đợt 1 năm 2024", trong thời gian từ ngày 1 - 31/3/2024. Hướng dẫn người chăn nuôi thực hiện các biện pháp vệ sinh, tiêu độc khử trùng, đảm bảo an toàn dịch bệnh trong chăn nuôi.