1. Trận Little Big Horn (6/1876)
Theo NIO, trận chiến Little Big Horn (LBH) còn có tên gọi khác là Trận cuối của Custer, trận đánh giữa một bên là các bộ tộc người da đỏ Lakota-Bắc Cheyenne-Arapaho với bên kia là Trung đoàn 7 Kỵ binh quân đội Mỹ diễn ra ngày 25 tháng 6 năm 1876, gần sông Little Bighorn ở phía đông Montana Territory, sát nách khu vực ngày nay gọi là Crow Agency, thuộc tiểu bang Montana.
Trận LBH khiến trung đoàn Kỵ binh số 7 của Mỹ bị xóa xổ hoàn toàn |
Theo Bách khoa thư mở (WO), đây là trận đánh nổi tiếng nhất trong chiến tranh Da Đỏ, và là trận thắng đáng ghi nhớ của người Lakota và Bắc Cheyenne, chỉ huy bởi tù trưởng Sitting Bull. Trung đoàn Kỵ binh số 7 của Mỹ bị xóa xổ hoàn toàn, bao gồm 700 người chỉ huy bởi tướng George Armstrong Custer. Năm tiểu đoàn của trung đoàn này bị tiêu diệt gọn. Custer cùng hai người anh em và anh em họ bị giết. Trận này chưa phải là trận có số thương vong cao nhất trong chiến tranh Da Đỏ. Trận có số thương vong cao nhất là trận Wabash với gần 1000 người bị thương hoặc chết.
2. Trận đèo Kasserine Pass (1943)
Trận đèo Kasserine Pass là một thảm họa có một không hai của quân đội Mỹ trong lần đầu đụng độ phát xít Đức trong Thế chiến II tại chiến trường Tunisia đầu năm 1943 do quân đội Mỹ thiếu kinh nghiệm và hoảng loạn nên đã bị xóa sổ trong đêm. Đèo Kasserine rộng 3,2 km thuộc núi Grand Dorsal ở miền trung Tunisia. Sau khi tiến hành chiến dịch đổ bộ xuống Morocco và Algeria, Quân đoàn II của Mỹ nhanh chóng tiến về Tunis, thủ đô của Tunisia với hy vọng tạo thế gọng kìm bao vây quân Đức và Ý ở Tunisia và Lybia.
Trận đánh đèo Kasserine quân Mỹ gần như bị xóa xổ hoàn toàn |
Mọi thứ đã chuẩn bị trước khi quân Đức tiến tới đèo Kasserine nhưng do thiếu hiểu biết về chiến thuật và chiến tranh cơ động đối phương nên quân đội Mỹ đã bị thất trận. Khi xe tăng Mỹ khai hỏa vào quân Đức, đối phương lập tức rút quân. Phía Mỹ háo hức truy đuổi và rơi vào bẫy đã được giăng sẵn. Các pháo chống tăng 88 mm của Đức từ trận địa phục kích bí mật đồng loạt khai hỏa, tiêu diệt toàn bộ lực lượng xe tăng Mỹ tham chiến truy kích.
Theo giới sử gia, trận đèo Kasserine Pass có thể coi là thảm họa tồi tệ nhất của quân đội Mỹ trong lịch sử. Chỉ trong 10 ngày giao tranh, quân Mỹ đã bị đẩy lùi 80 km, mất 183 xe tăng và gần 7.000 quân, trong đó có ít nhất 300 lính tử trận và 3.000 người khác mất tích. Tướng George Marshall của Mỹ hiếm khi ra tiền tuyến, chỉ ở trong hầm ngầm cá nhân cách đó 100 km để chỉ huy. Trận chiến đã trở thành bài học đầu tiên của Mỹ trong tác chiến và chỉ hai năm sau, người Mỹ đã có mặt tại bãi biển ở Normandy trong tư thế vững vàng hơn sau khi rút được nhiều bài học xương máu từ trận chiến đèo Kasserine Pass .
3. Lực lượng đặc nhiệm Smith (1950)
Xếp thứ 2 là Lực lượng đặc nhiệm Smith (TFS) nói là đội quân thiện chiến của Mỹ đầu thập niên 50 thế kỷ trước, nhưng ở đây lại nói về bi kịch của đội quân này khi tham chiến tại Triều Tiên dưới thời Tổng thống Truman.
Lực lượng đặc nhiệm Smith bị bắt làm tù binh |
Theo NIO, vào ngày 25/6/1950, Chiến tranh Triều Tiên bất ngờ diễn ra khi gần 90.000 binh sĩ Triều Tiên vượt vĩ tuyến 38 tiến vào Hàn Quốc, với lý do miền Nam tấn công trước. Nhờ sự vượt trội về quân lực, quân đội Triều Tiên nhanh chóng chiếm thủ đô Seoul vào ngày 28/6, buộc chính quyền và binh sĩ Hàn Quốc rút xuống phía nam. Trước tình hình này, Mỹ đã triển khai binh sĩ giải cứu cho Hàn Quốc, cùng với sự hậu thuẫn của LHQ. Nhóm binh sĩ Mỹ đầu tiên được đưa đến từ Nhật Bản, hình thành lực lượng TSF có nhiệm vụ chặn đà của quân Triều Tiên.
Trận đánh đầu tiên giữa Mỹ và Triều Tiên diễn ra hôm 5/7/1950 tại TP.Osan, cách Seoul khoảng 35 km về phía nam. Chưa chưa đầy một giờ sau, đội hình TSF đã rơi vào tầm ngắm của xe tăng Triều Tiên khiến 60 binh sĩ tử trận, 21 người bị thương và 82 người bị bắt làm tù binh, chiếm 40% tổng quân số. Sau trận đánh này, do chỉ ký thỏa thuận ngừng bắn, không phải hiệp ước hòa bình nên hai miền Triều Tiên vẫn còn trong tình trạng chiến tranh, thực trạng này vẫn kéo dài tới tận ngày nay...
4. Chiến dịch Desert One (11/1979)
Xếp thứ 4 là Chiến dịch Desert One, diễn ra khi Cách mạng Iran đang được hình thành, đặc biệt, một chế độ mới ở Tehran không ưa Mỹ ra đời. Ngày 4/11/1979, một nhóm gồm sinh viên, quần chúng đã thâm nhập ĐSQ Mỹ tại Tehran để phản đối hành động bao che của Washington cho hành động đào tẩu của quốc vương Iran. 52 nhân viên ngoại giao Mỹ bị bắt giữ để gây sức ép Tổng thống Jimmy Carter trao trả quốc vương Iran cùng số lượng lớn tài sản mà nhân vật này mang theo.
Chiến dịch Desert One |
Để phản ứng lại, Mỹ sử dụng nhiều biện pháp đấu tranh ngoại giao để Tehran trả công dân nhưng không thành.Carter đã ra lệnh đưa biệt kích Delta vào thủ đô Iran nhằm giải cứu con tin và Chiến dịch Desert One được ra đời dài 2 đêm với sự tham gia của không quân, hải quân, lục quân và lính thủy đánh bộ Mỹ nhưng do máy bay hạ cánh nhầm khiến nhiều binh lính Mỹ bị thiệt mạng, 5 chiếc trực thăng bị bỏ lại, con tin tiếp tục bị giam giữ trước khi được trả tự do sau 444 ngày bị bắt. Sau khi chiến dịch kết thúc phía Iran công bố thất bại mà Mỹ phải hứng chịu và phóng thích toàn bộ 52 con tin vào ngày 20/1/1981, vài phút trước khi Jimmy Carter kết thúc nhiệm kỳ. CHiến dịch Desert One thất bại khiến Mỹ phải tiến hành cuộc cải cách mang quân sự mang tên Goldwater-Nichols vào cuối thập niên 80 ở thế kỷ trước.