Kết quả phân tích mẫu nước thải của Công ty TNHH Thiếc Hà An cho thấy nhiều thông số vượt ngưỡng. Ảnh: Huy Nhâm.
Nhiều thông số vượt ngưỡng
Báo Nông nghiệp Việt Nam đã phản ánh tình trạng Công ty TNHH Thiếc Hà An (gọi tắt là Công ty Thiếc Hà An) thực hiện hành vi bơm nước thải từ hầm lò vào hang đầu nguồn suối Bắc của xã Châu Thành, huyện Quỳ Hợp gây ô nhiễm môi trường.
UBND tỉnh Nghệ An đã có Văn bản số 5809/UBND-NN chỉ đạo Sở TN-MT khẩn trương “báo cáo kết quả thực hiện các nhiệm vụ đã được giao trước ngày 18/7/2024”. Và ngày 26/7, Sở TN-MT có báo cáo chính thức. Nội dung thể hiện Công ty Thiếc Hà An là thủ phạm gây ô nhiễm môi trường, khiến cá chết bất thường tại xã Châu Thành.
UBND tỉnh Nghệ An chỉ đạo báo cáo sự việc trước ngày 18/7 nhưng mãi đến 26/7 Sở TN-MT mới hoàn tất. Ảnh: TH.
Kết quả phân tích của Trung tâm Quan trắc TN-MT Nghệ An với mẫu nước tại bể lắng trước khi bơm xả thải vào hang casto, so sánh QCVN 40:2011/BTNMT - Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về nước thải công nghiệp, tại cột A cho thấy có 2 thông số vượt quy chuẩn (Asen vượt 3,22 lần, Sắt vượt 3,22 lần). Cột B có 1 thông số vượt quy chuẩn (Asen vượt 1,61 lần).
Trong khi đó, mẫu nước mặt tại điểm khu vực hang casto thải ra đầu nguồn nước suối Bắc càng bất ổn hơn. So sánh với QCVN 08:2023/BTNMT - Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về chất lượng nước mặt, bảng 1 (giá trị giới hạn tối đa các thông số ảnh hưởng tới sức khoẻ con người) ghi nhận 5/8 thông số vượt quy chuẩn (Amoni vượt 1,71 lần; Asen vượt 5,4 lần; Cadimi vượt 18,56 lần; Mangan vượt 23,7 lần; Sắt vượt 16,34 lần).
So sánh với QCVN 08:2023/BTNMT, bảng 2 (giá trị giới hạn các thông số trong nước mặt phục vụ cho việc phân loại chất lượng nước sông, suối, kênh, mương, khe, rạch và bảo vệ môi trường sống dưới nước) ghi nhận 1 thông số (pH) vượt ngưỡng mức D (nước có chất lượng rất xấu, có thể gây ảnh hưởng lớn tới cá và các sinh vật sống trong môi trường nước do nồng độ oxy hòa tan thấp, nồng độ chất ô nhiễm cao); 2 thông số (pH, COD) vượt ngưỡng mức C (chất lượng nước xấu. Hệ sinh thái trong nước có lượng oxy hòa tan giảm mạnh do chứa một lượng lớn các chất ô nhiễm); 4 thông số (pH, BOD5, COD, TSS) vượt ngưỡng mức B (chất lượng nước trung bình. Hệ sinh thái trong nước tiêu thụ nhiều oxy hòa tan do một lượng lớn chất ô nhiễm).
Cơ quan chức năng chỉ đích danh Công ty Thiếc Hà An là nguyên nhân gây nên ô nhiễm. Ảnh: TH.
Từ kết quả phân tích mẫu nước, Sở TN-MT đi đến kết luận: Một số thông số vượt quy chuẩn cho phép do Công ty Thiếc Hà An bơm vào hang casto và chảy ra đầu nguồn suối Bắc. Đây là một trong các nguồn đã làm ô nhiễm nguồn nước mặt ở khe suối tại thời điểm lấy mẫu.
Sở TN-MT đề nghị UBND tỉnh Nghệ An yêu cầu Công ty TNHH Thiếc Hà An, UBND huyện Quỳ Hợp thực hiện các nội dung kiến nghị đã nêu tại Văn bản số 4636/STNMT-BVMT ngày 10/7/2024.
Theo đó, Công ty Thiếc Hà An phải rà soát, đánh giá nguồn nước thải từ hầm lò để có giải pháp thu gom, xử lý không gây ô nhiễm môi trường; chủ trì, phối hợp UBND huyện Quỳ Hợp lấy 5 mẫu đánh giá chất lượng nguồn nước mặt tại khu vực Suối Bắc, xã Châu Thành để có giải pháp khắc phục, cải tạo làm sạch theo quy định.
Hành vi xả thải của doanh nghiệp này đã góp phần "bức tử" môi trường. Ảnh: Ngọc Linh.
Thực hiện ngay các giải pháp đảm bảo an toàn, tuyệt đối không để xảy ra sự cố, nhất là tại các bãi thải quặng đuôi, công trình xử lý nước thải từ quá trình khai thác, chế biến quặng thiếc. Cùng với đó phải tháo dỡ các đường ống dùng để bơm các chất thải vào hang casto. Sớm hoàn tất hồ sơ, thủ tục liên quan của dự án theo quy định của Luật Bảo vệ môi trường năm 2020, chỉ được phép hoạt động khi đã hoàn thành.
Vi phạm chất chồng
Không phải đến bây giờ Công ty TNHH Thiếc Hà An mới bị “réo tên” vì những hành vi liên quan đến khía cạnh môi trường. Thực chất, doanh nghiệp này là nỗi lo thường trực của của người dân trên địa bàn xã Châu Thành và những vùng lân cận từ trước đến nay.
Cơ quan chức năng nhiều lần phát giác hành vi của Công ty Thiếc Hà An. Ảnh: TH.
Trước đó, Đoàn kiểm tra theo Quyết định số 901/QĐ-BTNMT ngày 05/4/2024 của Bộ TN-MT kiểm tra định kỳ việc chấp hành pháp luật về khoáng sản đã lập Biên bản vi phạm hành chính và chuyển Chủ tịch UBND huyện Quỳ Hợp xử phạt Công ty Thiếc Hà An. Ngày 4/6, Doanh nghiệp nhận mức xử phạt 250 triệu đồng, bị đình chỉ hoạt động khai thác khoáng sản trong 4,5 tháng.
Kế đó, từ kết quả của Đoàn kiểm tra theo Quyết định số 03/QĐKT-CAH(HS) ngày 7/5/2024 của Công an huyện Quỳ Hợp về việc kiểm tra việc chấp hành pháp luật về bảo vệ môi trường, UBND huyện Quỳ Hợp tiếp tục xử phạt Công ty Thiếc Hà An 70 triệu đồng.
Huyện Quỳ Hợp chưa làm tròn trách nhiệm trong công tác quản lý, giám sát khai thác khoáng sản trên địa bàn. Ảnh: TH.
Để xảy ra sai phạm mang tính hệ thống, làm ảnh hưởng, xáo trộn nặng nề đến đời sống và sinh hoạt của người dân, trước tiên phải nhắc đến vai trò, trách nhiệm của UBND huyện Quỳ Hợp trong việc đôn đốc, kiểm tra và giám sát.
