Trong bối cảnh sân khấu hài đang khủng hoảng chất lượng, đây là một kết quả dễ chấp nhận và dễ đồng thuận. Khi đặt cạnh những danh hài khác, thì nét duyên của Xuân Bắc mờ nhoè hơn và cũng sạch sẽ hơn. Danh hài Xuân Bắc xứng đáng được vinh danh giữa không khí hài nhảm tung hoành sàn diễn khắp nơi!
 |
| Vợ chồng diễn viên Xuân Bắc |
Bốn gương mặt cùng tham dự với danh hài Xuân Bắc ở hạng mục “Nghệ sĩ hài ấn tượng” tại VTV Awards 2017 là Hoài Linh, Công Lý, Trường Giang và Trấn Thành. Vì vậy, không khó hiểu khi danh hài Xuân Bắc chia sẻ: “Tôi rất bất ngờ với giải thưởng này. Trong top 5, ai cũng xứng đáng hơn mình, nhưng hôm nay tôi lại may mắn. Tôi đã cùng các anh em đồng nghiệp làm việc không ngừng nghỉ, không biết đến ngày mai. Giải thưởng này dành cho tất cả nghệ sĩ hài”. Cách nói ấy hơi điệu đà diễn xuất, nhưng hoàn toàn không có gì giả vờ khiêm tốn. Bởi lẽ, danh hài Xuân Bắc chỉ nhỉnh hơn danh hài Công Lý một chút về tần số xuất hiện trên màn ảnh nhỏ, nhưng không thể so được với ba gương mặt còn lại về mức độ khuấy động sân khấu.
Nếu một giải thưởng có tính chuyên môn, thì danh hài Xuân Bắc không cách nào vượt qua được Hoài Linh. Ngay cả chương trình “Ơn trời, cậu đây rồi” thì nhân vật thu hút chủ chốt cũng là Hoài Linh, chứ không phải Xuân Bắc. Ưu điểm duy nhất của danh hài Xuân Bắc là đảm nhận vai Nam Tào trong chương trình “Gặp gỡ cuối năm” mang tính hài kịch hoá để tổng kết những sự kiện nóng bỏng suốt 12 tháng vừa qua, nên rất nhiều người xem và… bỏ phiếu. Giải thưởng nào nhân danh đám đông thì bao giờ cũng có cái lý của đám đông! Còn danh hài Xuân Bắc thì hồn nhiên bày tỏ quan niệm nghệ thuật: “Tiếng cười phải chắt lọc, còn nếu tiếng cười dễ dãi, khán giả quay lưng là khó tránh. Ở đâu cũng có người quay lưng, bên cạnh những người tung hô!”. Phân tích kiểu ấy thì hoà cả làng, đúng thực trạng và đúng trình độ của những danh hài hôm nay!
Một trong những thế mạnh của danh hài Xuân Bắc là khiến người xem nhận ra sự ngộ nghĩnh ở những vai hoàn toàn không có tính hài hước trên màn bạc. Từ vai phụ chàng dân công trong bộ phim “Ngã ba Đồng Lộc” đến vai chính Núi trong bộ phim “Sóng ở đáy sông” đều chứng minh được phẩm chất danh hài tiềm ẩn của Xuân Bắc. Khi danh hài Xuân Bắc diễn bình thường thì thấy buồn cười, mà khi Xuân Bắc cố tình gây cười thì thấy tức cười. Khoảng cách từ buồn cười đến tức cười, hình như không xa lắm mà hình như cũng không gần lắm!
Trên con đường hài hước, Xuân Bắc chọn cách đi chậm mà chắc. Không vụt lên thành một hiện tượng, nhưng cuộc điểm danh nào cũng có mặt. Và danh hài Xuân Bắc loay hoay trong một biên độ cực kỳ an toàn. Muốn chê Xuân Bắc thì không nỡ, mà muốn khen Xuân Bắc thì phải dựa dẫm vu vơ vào những yếu tố ngoài nghệ thuật. Ví dụ, danh hài Xuân Bắc rất biết cách ứng xử uyển chuyển và chừng mực, cũng như rất biết cách giữ gìn hình ảnh để được phong tặng danh hiệu Nghệ sĩ Ưu tú và được tin cậy bổ nhiệm chức vụ Phó Giám đốc Nhà hát kịch Việt Nam vào năm ngoái.
Trước sự phản ứng gay gắt của công chúng về vấn đề hài nhảm bủa vây các kênh giải trí ti vi, danh hài Xuân Bắc không phân bua kiểu nghệ sĩ mà lý giải kiểu cán bộ: “Tất nhiên, người có định kiến là việc của người có định kiến, họ có quyền đánh giá chất lượng hài trên truyền hình. Nhưng đúng là tiếng cười trên truyền hình cũng cần phải được chọn lọc nhiều hơn nữa mới chiếm được sự tin yêu của khán giả, và đem lại những giá trị thẩm mỹ tốt đẹp cho con người”.
Sự khéo léo của danh hài Xuân Bắc không chỉ phô diễn trong môi trường nghề nghiệp mà còn triển khai cả trong sinh hoạt hàng ngày. Ví dụ, danh hài Xuân Bắc bộc bạch về cuộc sống hôn nhân: “Khi có vợ con rồi thì rất rõ ràng. Thứ nhất: không có bất kỳ người con gái nào đứng cạnh vợ tôi được. Thứ hai: Không bao giờ nói lời yêu với hai người con gái trong cùng một khoảng thời gian”. Nếu đó là một “lời thoại” cần ngẫm nghĩ, thì người duy nhất thấy thú vị là… người vợ được đề cập như một thành tố quan trọng bậc nhất!
 |
| Danh hài Xuân Bắc xứng đáng được vinh danh giữa không khí hài nhảm tung hoành sàn diễn khắp nơi! |
Danh hài Xuân Bắc nhiều lần khoe hai cậu con trai Minh và Bi trong chương trình “Bố ơi, mình đi đâu thế” cũng như ở nhiều hoạt động cộng đồng khác, nhưng chẳng mấy khi khoe... hiền thê. Người vợ có gia cảnh giàu sang của danh hài Xuân Bắc là ai, và có gì bí mật dữ vậy? Nếu chịu khó theo dõi, thì khán giả sẽ nhận ra người vợ của danh hài Xuân Bắc từng đồng hành cùng anh từ lúc chập chững gia nhập làng hài.
Trong chương trình Gala Cười năm 2004, Xuân Bắc cùng một lớp nghệ sĩ mới xuất hiện chinh phục công chúng như Thuý Nga, Tấn Beo, Tấn Bo, Vân Dung… Tiểu phẩm khi ấy giúp Xuân Bắc bước ra sàn diễn có tên “Tỏ tình qua điện thoại”. Và Xuân Bắc đã tung hứng cùng một nhân vật nữ gọi là Tạ Thị Lạng. Cách chàng trai nhút nhát theo đuổi cô gái khá trào lộng. Tiểu phẩm “Tỏ tình qua điện thoại” se duyên cho Xuân Bắc với tấu hài, và cũng se duyên Xuân Bắc với… Tạ Thị Lạng.
Năm 2006, Xuân Bắc đã đám cưới với nhân vật Tạ Thị Lạng. Người phụ nữ từng trợ lực cho Xuân Bắc trong tiểu phẩm “Tỏ tình qua điện thoại” có tên thật là Nguyễn Hồng Nhung, giảng viên khoa sân khấu của Trường Cao đẳng Văn hoá Nghệ thuật Hà Nội. Với một ông chồng nổi tiếng như danh hài Xuân Bắc thì người vợ Nguyễn Hồng Nhung chấp nhận lùi lại phía sau. Chị chỉ làm công tác giảng dạy và vun đắp mái ấm hạnh phúc cho chồng, cho con. Thế nhưng, vai diễn không cần trưng trổ trên sân khấu của người phụ nữ Nguyễn Hồng Nhung rất nặng ký với danh hài Xuân Bắc: “Dù có đi ra ngoài làm việc căng thẳng thế nào đi chăng nữa, khi về nhà thấy vợ mình cười là mọi mệt mỏi và phiền muộn đều tan biến hết!”. Riêng khoản nịnh vợ, thì danh hài Xuân Bắc luôn phơi bày đầy đủ năng khiếu bẩm sinh đã được đào tạo bài bản của một nghệ sĩ chuyên nghiệp!
Danh hài Xuân Bắc năm nay đã 41 tuổi. Nhìn một cách tổng thể, thì danh hài Xuân Bắc là một nghệ sĩ thành đạt. Thế nhưng, ấn tượng độc đáo trong nghệ thuật của danh hài Xuân Bắc là một điều phải đắn đo. Chọn một dấu vết cho danh hài Xuân Bắc thì lấy tiểu phẩm nào? Câu hỏi ấy không dễ trả lời. Danh hài Quang Thắng, một đồng nghiệp thân thiết đã tương đối cân nhắc khi đề cập đến vị trí ngất ngưởng của danh hài Xuân Bắc trên sân khấu: “Xuân Bắc biết cách làm khán giả phải mê. Xuân Bắc được lòng các em nhỏ, mà các em nhỏ cứ trưởng thành, lớn dần lên và sẽ ghi nhớ chú Xuân Bắc thôi. Mình thì không làm được, không chiều được các em nhỏ như vậy!”.
Một trở ngại của danh hài Xuân Bắc cũng như nhiều danh hài khác, đó là sự cạn kiệt ý tưởng tiểu phẩm. Chất hài phải toát ra từ chi tiết và động tác, chứ không thể trông cậy vào trang phục diêm dúa và ngôn ngữ ồn ào. Tuy nhiên, nhờ lăn lộn đi tìm tiếng cười mà danh hài Xuân Bắc có được lối sống riêng: “Hầu như tôi là người ít giận lắm. Tôi có quan điểm rõ ràng, mình giận để làm gì, cáu làm gì để làm cho tổn thọ? Nhưng mà nhiều khi nó là cảm xúc, mình không thể kiểm soát được. Vậy thì chúng ta hãy nhìn sự việc phức tạp trở thành đơn giản và đơn giản trở thành không có!”.
