Một Hội đồng thẩm định do Cục Bản quyền tác giả đứng ra thành lập, theo sự chỉ đạo của Bộ VH-TT& DL được xem như tín hiệu mới để đánh giá ca khúc “Chắc ai đó sẽ về” của ca sĩ Sơn Tùng M-TP với nghi án sao chép ca khúc “Because I miss you” của ca sĩ Jung Yong Hwa, Hàn Quốc.
Đây là một việc làm cần thiết, vì tệ nạn đạo nhạc đã đến hồi phức tạp. Các cơ quan quản lý văn hóa không thể dung túng cho bất kỳ hành vi khuất tất nào liên quan đến sáng tạo văn học nghệ thuật.
Ca sĩ Sơn Tùng M-TP không phải lần đầu tiên bị dư luận lên án về hành vi đạo nhạc. Trước đây, hai ca khúc “Cơn mưa ngang qua” và “Em của ngày hôm qua” mà ca sĩ này tự nhận mình sáng tác, cũng đã bị công chúng phát hiện phóng tác từ hai ca khúc của Hàn Quốc.
Chính thái độ không dứt khoát của các đơn vị chuyên môn, đã khiến thói quen “cầm nhầm” tiếp tục được duy trì.
Với trường hợp “Chắc ai đó sẽ về”, Trung tâm Bảo vệ quyền tác giả âm nhạc Việt Nam đã xác định “ăn cắp một cách tinh vi”. Thế nhưng, bất ngờ thay, Cục Nghệ thuật biểu diễn lại đi… xin ý kiến của đại diện ca sĩ Jung Yong Hwa và cho rằng “không đạo nhạc”.
Cách suy luận của Cục Nghệ thuật biểu diễn xem ra khá hồn nhiên. Bởi lẽ, phía Hàn Quốc gửi văn bản ghi rõ “nhận thấy có sự tương đồng giữa hai ca khúc”, nhưng họ “không coi đây là vấn đề ăn cắp bản quyền” là vì muốn giữ thể diện cho chúng ta theo lễ nghi ngoại giao văn hóa.
Mặt khác, họ không thèm chấp nê một ca sĩ tầm thường ở Việt Nam. Nói trắng ra, họ rất khéo léo, họ không muốn bất kỳ cá nhân vô danh tiểu tốt nào có cớ dựa scandal tranh chấp bản quyền để bám theo tên tuổi của họ.
Cách ứng xử phía Hàn Quốc cần phải được hiểu đúng đắn hơn.
Lấy ví dụ đời thường: một đứa trẻ bị phát hiện ăn cắp con gà của hàng xóm, ông bố sang láng giềng có ý cầu thị về lỗi lầm, thì tất nhiên họ sẽ lựa lời nhẹ nhàng. Họ nói “cháu nó nhỏ, nó ham vui ấy mà, chúng tôi không trách”, thì ông bố không thể suy ra con mình là người đàng hoàng!
Đáng ngạc nhiên hơn nữa, Cục Nghệ thuật biểu diễn lại phân tích dựa luật bảo hộ quyền tác giả âm nhạc trên thế giới lẫn Việt Nam chỉ áp dụng cho giai điệu và lời ca, còn phần hòa âm (beat) không được xem là yếu tố để xác minh một ca khúc có đạo nhạc hay không.
Nghe thật tức cười, nếu đã ăn cắp giai điệu và lời ca thì đã bị lôi ra tòa án, chứ cần gì thẩm định. Lấy phần hòa âm của người khác nghĩa là đã có hành vi gian lận trong sáng tạo.
