Nhuyễn thể và cá biển là hai đối tượng nuôi chủ lực trên vùng biển tỉnh Quảng Ninh. Vì vậy, công tác phòng, chống dịch bệnh trên nhuyễn thể, cá biển được các cơ quan chuyên môn đặc biệt quan tâm. Quảng Ninh thuộc vùng khí hậu nhiệt đới có một mùa hạ nóng ẩm, mưa nhiều, mùa đông lạnh, ít mưa nên đã gây ảnh hưởng không nhỏ đến môi trường sinh sống của nhóm vật nuôi trên.
Theo ông Vương Văn Oanh, Phó Chi cục trưởng Chi cục Chăn nuôi và Thú y Quảng Ninh, hàng năm vào thời điểm giao mùa từ hè sang thu, từ thu sang đông là lúc các loài cá nuôi dễ bị dịch bệnh. Lý do bởi sự chênh lệch nhiệt độ giữa các mùa, giữa ngày và đêm khiến sức đề kháng của vật nuôi bị kém đi.
Do đó, các doanh nghiệp, HTX, hộ nuôi cần chủ động biện pháp phòng bệnh tổng hợp như: vệ sinh môi trường vùng nuôi, lựa chọ con giống khỏe đã qua kiểm dịch, nuôi mật độ phù hợp, bổ sung các loại vitamin, khoáng chất cho cá...
Về phòng chống dịch bệnh cho các loài nhuyễn thể, ông Hà Văn Ninh, Phó Phòng NN-PTNT huyện Vân Đồn cho biết, thời điểm năm 2012, vùng biển Vân Đồn phần lớn người dân nuôi tu hài. Đây là thời kỳ nghề nuôi tu hài phát triển mạnh, mang lại kinh tế cao cho người dân.
Tuy nhiên, dịch bệnh xảy ra đã khiến tu hài chết hàng loạt, các chuyên gia cũng đã đến lấy mẫu, phân tích và phát hiện ra nguyên nhân nhưng đến thời điểm hiện tại, việc nuôi tu hài không thể quay lại như trước, một số chỗ nuôi được, một số nơi tu hài vẫn chậm lớn.
"Hay từ năm 2012 đến 2017, con ngao thay thế tu hài trở thành sản phẩm chủ lực của Vân Đồn. Ngao không xảy ra tình trạng chết hàng loạt nhưng có hiện tượng chậm lớn. Nguyên nhân là do không có ngao bố mẹ thuần chủng để nhân giống, con ngao sau một thời gian nuôi đã bị thoái hóa. Tương tự, với các giống hàu bây giờ cũng đang có dấu hiệu chậm lớn, hàu gầy, cũng một phần do con giống không đảm bảo chất lượng", ông Ninh cho biết thêm.
Theo ông Hà Văn Ninh, theo dõi dịch bệnh trên nhuyễn thể không giống như trên cá có thể nhìn thấy hàng ngày, cụ thể, bệnh trên nhuyễn thể sẽ xuất hiện bên trong lớp vỏ, khó quan sát nên gây ra nhiều khó khăn cho lực lượng thú y địa phương.
Ông Phan Quang Minh, Phó Cục trưởng Cục Thú y cho biết, con giống là yếu tố quan trọng trong việc phòng, chống dịch bệnh trên thủy sản, trong đó có các loài nhuyễn thể và cá biển. Các cơ quan chức năng ở địa phương cần tuyên truyền vận động, hướng dẫn bà con thả giống có nguồn gốc và được kiểm dịch chất lượng; phòng trừ dịch bệnh theo đúng quy định của Nhà nước và các cơ quan chuyên môn.
Bên cạnh đó, để chủ động phòng, chống dịch bệnh đối với nuôi nhuyễn thể, Sở NN-PTNT Quảng Ninh chỉ đạo các đơn vị chức năng trong ngành khuyến cáo người nuôi thả nuôi theo đúng quy hoạch vùng nuôi, đảm bảo chất lượng con giống, mật độ nuôi, khung thời vụ.
Tổ chức kiểm tra các hoạt động sản xuất và kinh doanh con giống thuỷ sản trên địa bàn. Tuyên truyền, tập huấn cho các cơ sở nuôi trồng thuỷ sản trên địa bàn tỉnh về bộ tiêu chí VietGAP, biện pháp bảo vệ môi trường, phòng trị bệnh, an toàn vệ sinh thực phẩm trong nghề nuôi. Giám sát chặt chẽ dịch bệnh trên các vùng nuôi, việc sử dụng con giống, thuốc, hoá chất trong nuôi trồng thuỷ sản.
Hiện nay, lực lượng thú y ở huyện Vân Đồn cũng như một số địa phương ven biển tỉnh Quảng Ninh rất mỏng nên để bám sát được địa bàn rất khó. Ngoài ra, kinh phí cho cán bộ thú y đi cơ sở, đi các tuyến đảo hầu như không có. Do đó, để nắm bắt tình hình dịch bệnh phải từ chính các hộ nuôi phản ánh để từ đó có hướng xử lý kịp thời.