Hệ thống cảng cá chưa được đầu tư đúng mức

Qua quá trình thực thi Luật Thủy sản 2017 cũng như thực hiện chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không khai báo và không theo quy định (IUU), ngoài là nơi để bốc dỡ hàng hóa, cảng cá còn đóng vai trò rất quan trọng trong việc xác nhận, truy xuất nguồn gốc thủy sản khai thác.

Theo ông Nguyễn Văn Trung, Vụ trưởng Vụ Khai thác thủy sản (Tổng cục Thủy sản - Bộ NN-PTNT), những năm vừa qua, hệ thống cảng cá và các khu neo đậu tránh trú bão của Việt Nam đã được quy hoạch theo Quyết định 1976/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ. Tính đến cuối năm 2015, đã có tổng số 125 cảng cá và 146 khu neo đậu tránh trú bão cho tàu cá được quy hoạch.

Cho đến nay, Việt Nam đã đầu tư xây dựng thêm 90 cảng cá tuy nhiên mới có 65 cảng cá được đưa vào hoạt động, trong đó chỉ 49 cảng được công nhận và chỉ định đủ điều kiện có hệ thống xác nhận nguyên liệu thủy sản có nguồn gốc từ khai thác để xuất khẩu đi các nước trên thế giới.

“Như vậy, cho đến nay tổng số cảng cá đang hoạt động tại Việt Nam chưa đáp ứng được quy hoạch và nhu cầu bốc dỡ hàng hóa của các tàu thuyền”, ông Nguyễn Văn Trung nhận định.

Bình Định là một trong những tỉnh có ngành khai thác thủy sản lớn mạnh nhất cả nước với hơn 600 tàu cá, trong đó có 234 tàu cá khai thác xa bờ. Trong thời gian qua, các cảng cá trên địa bàn tỉnh đã được nâng cấp và đầu tư tuy nhiên vẫn chưa đáp ứng đủ các điều kiện để có thể giám sát sản lượng, chứng nhận, truy xuất nguồn gốc thủy sản.

Theo ông Trần Văn Phúc, Giám đốc Sở NN-PTNT tỉnh Bình Định, cảng cá Tam Quan là một bất cập lớn trong hệ thống cảng cá tại địa phương.

“Mặc dù có lực lượng đội tàu câu cá ngừ đại dương rất lớn, khoảng 2.400 tàu thường xuyên cập cảng, hàng năm khai thác khoảng hơn 10.000 tấn thế nhưng cảng Tam Quan vẫn chưa được đầu tư đúng mức, dẫn đến chưa đáp ứng được việc xác nhận, truy xuất nguồn gốc thủy sản. Bà con ngư dân muốn thực hiện xác nhận nguồn gốc thủy sản sẽ phải tới những cảng cá khác trên địa bàn tỉnh Bình Định hoặc các tỉnh khác”, ông Trần Văn Phúc nêu vấn đề.

Theo đó, Giám đốc Sở NN-PTNT tỉnh Bình Định cho biết địa phương này đã và đang đầu tư để nâng cấp cảng cá Tam Quan, phấn đấu đến cuối năm 2021 sẽ đạt cảng cá loại 2, có thể xác nhận nguồn gốc thủy sản và sang năm 2022 sẽ đạt cảng cá loại 1.

“Đây là sự đầu tư cần thiết đối với ngành khai thác thủy sản của Bình Định”, ông Trần Văn Phúc nhấn mạnh.

Ngoài ra, đại diện Sở NN-PTNT cho biết hiện nay có tình trạng mất kết nối các thiết bị giám sát hành trình của các tàu đánh bắt xa bờ, qua đó gây khó khăn cho việc xác định, truy xuất nguồn gốc thủy sản theo nhật kí khai thác. Từ đó, ông Trần Văn Phúc đề xuất Tổng cục Thủy sản rà soát, kiểm tra hệ thống giám sát cũng như thiết bị đảm bảo hoạt động thông suốt.

Bên cạnh đó, ông Trần Văn Phúc cũng đề nghị Bộ NN-PTNT và các bộ, ngành trung ương tiếp tục đầu tư cho hệ thống cảng cá và khu neo đậu tránh trú bão tại Bình Định nói riêng cũng như các tỉnh ven biển nói chung.