Hơn 7 triệu Euro giúp nông dân ĐBSCL 'sản xuất xanh' lúa gạo và xoài

Sản xuất lúa theo quy trình, tiêu chuẩn phục vụ xuất khẩu

Tổ chức Hợp tác Phát triển Đức (GIZ) vừa phối hợp với Công ty Tư vấn GFA (Đức) và Chi cục Phát triển nông thôn An Giang tổ chức đoàn công tác tham quan, nắm tình hình thực tế sản xuất của các HTX trên địa bàn tỉnh An Giang. Đây là một trong những hoạt động thuộc dự án “Các trung tâm đổi mới Sáng tạo xanh (GIC)”, do GIZ và Cục Kinh tế hợp tác và Phát triển nông thôn (Bộ NN-PTNT) phối hợp thực hiện.

Dự án sẽ được triển khai thực hiện ở 6 tỉnh, thành phố, gồm: An Giang, Kiên Giang, Hậu Giang, Đồng Tháp, TP Cần Thơ, Sóc Trăng. Riêng ở An Giang, mục tiêu của dự án là thúc đẩy việc giới thiệu và nhân rộng các mô hình, giải pháp đổi mới sáng tạo thông qua nhiều sản phẩm nông nghiệp khác nhau, nhằm góp phần phát triển nông thôn bền vững trên địa bàn tỉnh.

Riêng tại An Giang, Công ty Tư vấn GFA sẽ phụ trách 2 hợp phần: Đào tạo nâng cao năng lực cho 17 HTX nông nghiệp ở các địa phương trên địa bàn tỉnh, đào tạo kinh doanh cho nông dân, với chủ đề trọng tâm của 2 hợp phần này là: Quản lý HTX, lập kế hoạch sản xuất kinh doanh, quản lý tài chính, marketing và quản lý thị trường…

HTX Nông nghiệp Vĩnh Bình, ở huyện Châu Thành (An Giang) được chọn tham gia Dự án Trung tâm đổi mới sáng tạo xanh (GIC) tại Việt Nam do Tổ chức Hợp tác Đức (GIZ) tài trợ.

Ông Nguyễn Văn Tắc, Chủ tịch Hội đồng quản trị HTX Nông nghiệp Vĩnh Bình cho biết: “Bây giờ là thời buổi hội nhập quốc tế, làm nông nghiệp phải thông minh và biết thích ứng với biến đổi khí hậu mới có lợi nhuận. Tôi mong muốn HTX Vĩnh Bình có 1.000ha canh tác lúa với 112 thành viên đều phải ứng dụng công nghệ 4.0, tức là ngồi nhà điều khiển từ xa qua điện thoại thông minh để thay sức người lao động như phun thuốc, bón phân, sạ lúa đều bằng máy bay không người lái... và mơ ước đến các hệ thống quan trắc được lắp đặt tại đồng ruộng, bằng các thiết bị di động, ở mọi lúc, mọi nơi, nông dân có thể biết được thực trạng nguồn nước tưới tiêu, độ pH, độ mặn…, nắm được tình hình sâu rầy, cũng như sự thay đổi của thời tiết để chủ động xử lý kịp thời”. 

HTX Vĩnh Bình tuy thành lập chưa lâu, nhưng khá lớn mạnh với nhiều loại hình dịch vụ hoạt động trong nông nghiệp ở tại địa phương. Bên cạnh đó, nhờ tâm quyết của lãnh đạo HTX hướng dẫn các thành viên áp dụng các biện pháp khoa học kỹ thuật nên sản xuất lúa luôn cao hơn các hộ sản xuất bên ngoài từ 5 - 10% về thu nhập. Về đầu ra sản phẩm, cũng luôn được doanh nghiệp đến liên kết bao tiêu, nông dân làm lúa trong HTX rất yên tâm.

Ông Tắc phấn khởi chia sẻ thêm, trong tổng số 1.000ha canh tác của HTX, trong đó 100ha sản xuất lúa theo VietGAP đã được cấp mã số vùng trồng và 50ha sản xuất lúa theo tiêu chuẩn SRP. Những cánh đồng sản xuất lúa theo tiêu chuẩn an toàn, HTX kỳ vọng sớm được nhà nước công nhận sản phẩm gạo đạt chuẩn OCOP 3 sao cấp tỉnh.

Còn HTX Nông nghiệp Tây Phú ở huyện Thoại Sơn (An Giang) có 200ha canh tác lúa với 15 thành viên hoạt động khá mạnh, kèm theo 4 loại hình dịch vụ như gồm cung ứng vật tư nông nghiệp, bơm tưới tiêu, liên kết tiêu thụ lúa gạo và sản xuất lúa giống. Ông Nguyễn Văn Hiệp, Giám đốc HTX Tây Phú cho biết: HTX có 100% diện tích đều sản xuất lúa theo tiêu chuẩn SRP đáp ứng theo đơn đặt hàng của doanh nghiệp để xuất khẩu sang châu Âu. Từ cách làm này, giúp nông dân giảm chi phí đầu từ 15 - 20% so với sản xuất lúa truyền thống, tăng thu nhập trên 30%.

“Tuy HTX tương đối phát triển mạnh, nhưng không dừng ở đó, chúng tôi luôn phải tìm tòi học hỏi và mong muốn nâng cao năng lực cho lãnh đạo trong HTX về mặt quản lý, lập kế hoạch sản xuất kinh doanh, quản lý tài chính, kỹ năng truyền thông và quản lý thị trường…, từ đó HTX có đủ kiến thức sẽ tập huấn lại cho các thành viên để nâng cao kỹ thuật trong canh tác lúa và sản xuất ngày càng hiệu quả hơn” ông Hiệp kỳ vọng.

Đào tạo HTX và nông dân biết kinh doanh

Bà Kamila Tovbaeva, Điều phối viên Hợp phần Nâng cao năng lực cho HTX và Kinh doanh cho nông dân của Công ty Tư vấn GFA (Đức) cho biết: Mục tiêu chính ở hợp phần nhằm nâng cao năng lực cho HTX tiếp cận các tiến bộ khoa học kỹ thuật mới và đào tạo kinh doanh cho nông dân để trồng lúa ngày càng tốt hơn.

Đặc biệt, giúp nông dân tiếp cận kỹ thuật ở các khâu đầu vào đầu ra trong canh tác lúa để cho ra hạt gạo chất lượng cao khi xuất khẩu. Từ cách làm đó, giúp nông dân trồng lúa biết liên kết hay gia nhập vào HTX để thực hiện phương pháp “mua chung, bán chung” nhằm có sản lượng lớn, giúp HTX đàm phán với doanh nghiệp tốt hơn và bán được giá cao.

Bên cạnh đó, còn giúp nông dân trồng lúa giống như một nghề kinh doanh khác. Cụ thể, nông dân tận dụng nguồn phụ phẩm, rơm rạ mang đi chất nấm rơm, xong tận dụng rơm mục để làm phân hữu cơ bón cây trồng…, xem đây là mô hình sinh kế tuần hoàn thích ứng với biến đổi khí hậu, góp phần tăng thu nhập cho gia đình.

Theo bà Kamila Tovbaeva, từ đây đến 2023, GFA sẽ tư vấn cho 90 HTX ở 6 tỉnh thành ở ĐBSCL được chọn trong Dự án Đổi mới sáng tạo xanh và Đào tạo kinh doanh cho nông dân với khoảng 8.000 người.

Ông Trương Kiến Thọ, Phó Giám đốc Sở NN-PTNT An Giang cho biết: An Giang là 1 trong 6 tỉnh, thành vùng ĐBSCL (cùng với Kiên Giang, An Giang, Đồng Tháp, Hậu Giang, Sóc Trăng và TP Cần Thơ) được lựa chọn tham gia Dự án “Các trung tâm đổi mới sáng tạo xanh trong nông nghiệp và thực phẩm – GIC”. Dự án có tổng vốn đầu tư 7 triệu Euro, do Chính phủ Cộng hòa Liên bang Đức tài trợ bằng nguồn vốn ODA không hoàn lại. UBND tỉnh An Giang cam kết bố trí kinh phí đối ứng hơn 1,9 tỷ đồng để tham gia thực hiện dự án tại các địa phương.

Thời gian thực hiện dự án từ năm 2021 - 2025. Ngành hàng thực hiện dự án là trên lúa gạo và xoài. Mục tiêu lớn mà ngành nông nghiệp An Giang muốn hướng đến khi triển khai dự án là nâng cao hiệu quả canh tác, chất lượng nông sản của nông dân và từng bước phát triển bền vững trong chuỗi giá trị ngành hàng lúa gạo, xoài. Đặc biệt là triển khai nhiều mô hình ứng dụng các giải pháp đổi mới sáng tạo trong canh tác nhằm giảm thiểu tác động môi trường, nâng cao chất lượng sản phẩm để tăng sức cạnh tranh trên thị trường trong nước và xuất khẩu.

Trong đó, mục tiêu phấn đấu là giúp nông dân giảm 40% sử dụng nước, 25% sử dụng hóa chất nông nghiệp, 40% phát thải khí nhà kính và 60% lượng thuốc trừ sâu. Qua đây, giúp nông dân tham gia dự án tăng thêm thu nhập 15% trong chuỗi giá trị lúa gạo và 20% trong chuỗi giá trị xoài.