Lợn cấp cho hộ nghèo bị chết nghi do dịch tả lợn châu Phi

52/100 con lợn bị chết

Các hộ đồng bào dân tộc thiểu số thuộc diện hộ nghèo, hộ cận nghèo ở làng Vân và làng Mun (thị trấn Ia Ly, huyện Chư Păh, tỉnh Gia Lai) được cấp 100 con lợn theo Dự án 2 "Đa dạng hóa sinh kế, phát triển mô hình giảm nghèo" thuộc Chương trình Mục tiêu Quốc gia Giảm nghèo bền vững. Gần một tháng qua, đã có 52/100 con bị chết chưa rõ nguyên nhân. Có nhiều hộ được cấp 5 - 6 con lợn nay đều đã bị chết sạch. Số còn sống cũng đang trong tình trạng èo uột.

Được cấp 6 con lợn thịt, hộ gia đình cận nghèo Rơ Châm Kông ở làng Vân (thị trấn Ia Ly) rất vui mừng và ngập tràn hi vọng khi được Nhà nước trang bị “cần câu cơm”, những mong sớm thoát được cái nghèo. Thế nhưng, niềm vui mới chỉ thoáng qua thì nỗi buồn đã vội ập đến khi mà cả 6 con lợn đã bị chết.

Cũng ở làng Vân thuộc thị trấn Ia Ly, gia đình anh Rơ Châm Kưm và chị K’sor Hyin thuộc diện hộ cận nghèo. Đầu tháng 10/2024, gia đình anh chị được cấp 6 con lợn cùng 8 bao cám để chăn nuôi, phát triển kinh tế. Đồng thời, gia đình anh được cán bộ xã tập huấn, hướng dẫn kỹ thuật chăn nuôi lợn đúng quy trình. Nhận giống xong, gia đình anh vệ sinh chuồng trại theo đúng hướng dẫn và tiến hành thả nuôi. 

Ấy vậy mà chỉ sau một tuần nhận lợn, 1 trong số 6 con được cấp bỗng dưng phát bệnh nặng với biểu hiện toàn thân đỏ, đi phân lỏng và bỏ ăn. Gia đình anh báo cáo sự việc đến trưởng thôn để có hướng xử lý. Một ngày sau, con lợn bị bệnh và chết khi chưa biết được nguyên nhân. “1 con đã chết, hiện 1 con đang có dấu hiệu bỏ ăn, 4 con khác vẫn ăn bình thường. Mong chính quyền, cơ quan chuyên môn sớm có cách cứu đàn lợn”, chị Hyin lo lắng.

Ngoài hai hộ nêu trên thì tại làng Vân còn có hộ Rơ Châm Yới thuộc hộ cận nghèo, được cấp 6 con lợn nhưng toàn bộ số lợn đó cũng đã chết với tình trạng bệnh như các hộ nêu trên. Hiện chuồng nuôi đã được vệ sinh, rắc vôi bột để sát khuẩn, khử trùng. 

Còn tại làng Mun (cũng thuộc thị trấn Ia Ly) có 8 hộ nghèo, cận nghèo được cấp 40 con lợn giống, nay chỉ còn 13 con còn sống. Tuy nhiên, số lợn còn sống này nhiều con đang xuất hiện những triệu chứng bệnh như ở làng Vân, nguy cơ chết là rất cao.

Cần sớm tìm rõ nguyên nhân

Đã hơn 1 tháng trôi qua, nguồn bệnh khiến lợn chết vẫn chưa rõ, hai vị trưởng thôn làng Mun và làng Vân rất lo lắng. Ông Rơ Châm Túy, trưởng thôn làng Mun cho biết: “Ngày nào lợn bị chết là tôi đều thông tin lên UBND thị trấn Ia Ly để kịp thời xử lý. Lâu nay, người dân trong làng thường nuôi lợn theo phương thức thả rông. Giờ nuôi chuồng, không biết do chưa quen chăm sóc, do đang có dịch bệnh gì, hoặc chất lượng lợn giống có vấn đề mà lợn bỗng lăn ra chết đồng loạt”.

Được biết, đây là lần đầu tiên các hộ dân là đồng bào dân tộc thiểu số nuôi lợn theo hướng thương phẩm nhốt chuồng nên chưa có nhiều kinh nghiệm xử lý. UBND thị trấn cũng thường xuyên theo dõi, nhắc nhở bà con thực hiện nuôi theo đúng phương pháp mà cơ sở cấp giống đã chỉ dẫn, song lợn vẫn lăn ra chết.

Làng Vân và Mun là hai làng đặc biệt khó khăn vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, 100% là người dân tộc Jrai. Nhằm giúp người dân từng bước ổn định cuộc sống, giải quyết sinh kế, tăng thu nhập, góp phần giảm nghèo bền vững, UBND thị trấn Ia Ly đã triển khai dự án 2, thuộc Chương trình Mục tiêu Quốc gia Giảm nghèo bền vững với kinh phí 300 triệu đồng để cấp miễn phí con giống chăn nuôi cho bà con ở 2 làng này.

Liên quan đến việc lợn cấp theo chương trình Dự án 2 bị chết hàng loạt, ông Rơ Châm Vân, Chủ tịch UBND thị trấn Ia Ly cho biết, trước đó, một số hộ dân ở làng Vân mua lợn nghi bị dịch về làm thịt để ăn nhà mồ. “Không biết có phải lợn thuộc chương trình bị chết là do lây từ số lợn bà con mua về hay không, chúng tôi chưa thể khẳng định. Chỉ mong cơ quan chuyên môn sớm vào cuộc”, ông Vân chia sẻ.

Ông Nguyễn Hữu Nguyên, Chủ tịch UBND huyện Chư Păh cho biết: "Hiện huyện đã chỉ đạo thị trấn Ia Ly kiểm tra, báo cáo cụ thể sự việc. Đây là dự án lớn của Đảng và Nhà nước, với mục tiêu tốt đẹp là cải thiện cuộc sống cho người đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi. Vì thế, cần làm rõ và có hướng xử lý kịp thời để các dự án thực hiện trong thời gian tới trên địa bàn hiệu quả hơn".

Nghi mắc bệnh dịch tả lợn châu Phi

Ngày 15/11, Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp huyện Chư Păh, tỉnh Gia Lai có đã báo báo cáo ban đầu về tình trạng lợn cấp cho hộ nghèo, hộ cận nghèo trên địa bàn thị trấn Ia Ly (huyện Chư Pah) bị bệnh chết.

Theo đó, số lợn bị chết do Công ty TNHH Một thành viên Nghĩa Hạp (cơ sở trang trại tại phường Yên Thế, thành phố Pleiku, tỉnh Gia Lai) cung cấp cho UBND thị trấn Ia Ly thực hiện dự án thuộc chương trình mục tiêu quốc gia. Lợn đã được tiêm phòng vacxin tụ huyết trùng, phó thương hàn và dịch tả heo vào ngày 20/9/2024 do cán bộ thú y phường Yên Thế tiêm, dưới sự giám sát của cán bộ kỹ thuật Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp thành phố Pleiku.

Tổng số lợn chết thuộc dự án là 52/100 con, rải rác từ ngày 9/10 đến ngày 10/11. Triệu chứng trước khi chết là lợn bị sốt, bỏ ăn, chết đột ngột, một số con bị tiêu chảy, một số con bị táo bón. Cán bộ thú y đã điều trị bằng kháng sinh nhưng không khỏi.

Những con lợn đã chết, cán bộ thú y thị trấn Ia Ly đã hướng dẫn tiêu hủy, khử trùng hố chôn và chuồng nuôi theo quy định. Đối với các con bị bệnh đang điều trị, cán bộ đã hướng dẫn người dân chăm sóc, cách ly, tiêu độc, khử trùng.

Qua kiểm tra, Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp huyện Chư Pah nghi ngờ số lợn trên mắc bệnh dịch tả lợn châu Phi và kết hợp một số bệnh khác chưa rõ nguyên nhân. Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp huyện đã phối hợp với UBND thị trấn Ia Ly lấy mẫu gửi xét nghiệm để xác định rõ nguyên nhân đối với đàn lợn bị bệnh trên.

Trước đó, thực hiện các dự án thuộc chương trình mục tiêu quốc gia, UBND thị trấn Ia Ly cấp 100 con heo miễn phí cho 18 hộ dân 2 làng Vân và Mun (thị trấn Ia Ly) nuôi nhưng sau đó lợn bị chết đột ngột với số lượng lớn. Hiện đã có 52/100 con bị chết.

Ông Thái Văn Dũng, Chi cục trưởng Chi cục Chăn nuôi - Thú Y (Sở NN-PTNT Gia Lai) cho biết: Mấy tháng đầu năm 2024, một số địa phương được cấp lợn cùng dự án nói trên cũng đã bị chết nhiều. Đơn cử như các huyện Đức Cơ, Mang Yang, Chư Pưh... Chi cục đã lấy mẫu, gửi đi xét nghiệm để xác định nguyên nhân.