Tuyến đê biển TX Vĩnh Châu, tỉnh Sóc Trăng là một trong những khu vực trọng yếu, đảm bảo che chắn cho người dân trong vùng. Theo người dân sinh sống lâu năm nơi đây, nếu không có hệ thống rừng phòng hộ ven biển bao bọc tuyến đê, nguy cơ sóng đánh vỡ đê luôn hiện hữu.
Từ khi tỉnh Sóc Trăng có chủ trương giao rừng cho các tổ cộng đồng bảo vệ rừng phòng hộ ven biển, người dân trên địa bàn Vĩnh Châu đã thấy được lợi ích, quyền lợi, nâng cao tinh thần trách nhiệm trong việc quản lý, bảo vệ rừng.
Ông Lâm Đa Rít, ở ấp Prey Chóp B, xã Lai Hòa, Vĩnh Châu đã hơn 20 năm tham gia vào tổ bảo vệ rừng. Ông Rít nhớ lại, giai đoạn trước khu vực đê biển Vĩnh Châu thường xuyên hứng chịu những con sóng biển đánh gây nên sạt lở, tràn đê. Với những gia đình sống gần khu vực đê, sóng biển đánh làm rung đất. Nếu không có rừng phòng hộ, đê biển Vĩnh Châu không đủ sức để chống chịu.
Mỗi tổ bảo vệ rừng gồm 5 - 6 thành viên, đảm nhận công việc hàng ngày là tuần tra dọc đê biển, kiểm tra cây rừng, trồng lại những cây bị chết, cây yếu chỉnh sửa lại. Công việc này được thực hiện đều đặn 2-3 lần/tuần. Rừng được trồng tới đâu, tổ sẽ thực hiện quản lý, chăm sóc và bảo vệ tới đó.
“Có rừng mới bảo vệ được đê biển, che chở được phần nào cuộc sống của người dân trong đê. Không có rừng, đê biển ở đây chịu không nổi, một năm tính ra sạt lở khoảng hơn nửa công đất”, ông Rít bộc bạch.
Từ khi tham gia vào tổ bảo vệ rừng, ông Rít cũng như nhiều bà con nông dân trong vùng ý thức rất nhiều về vai trò cây rừng mang đến, vừa phòng chống sạt lở, vừa tạo điều kiện cho người dân phát triển sinh kế nuôi trồng, khai thác thủy sản dưới tán rừng.
Thời gian qua, để thực hiện tốt công tác quản lý, bảo vệ rừng, Chi cục Kiểm lâm tỉnh Sóc Trăng đã thành lập được 19 tổ bảo vệ rừng trên 11, xã, phường, thị trấn với tổng số 209 thành viên. Các tổ này đã trở thành lực lượng nòng cốt giúp lực lượng kiểm lâm tỉnh tuyên truyền các chính sách pháp luật về lâm nghiệp đến toàn thể người dân.
Đồng thời là tai, mắt của lực lượng kiểm lâm và chính quyền địa phương trong việc phát hiện các hành vi gây ảnh hưởng đến rừng. Từ đó, diện tích rừng phòng hộ ven biển được quản lý bảo vệ tốt hơn, các hành vi gây hại đến rừng được phát hiện và xử lý kịp thời.
Theo bà Phan Thị Trúc Giang, Chi cục trưởng Chi cục Kiểm lâm Sóc Trăng, toàn tỉnh hiện có trên 10.200ha rừng, trong đó rừng phòng hộ ven biển chiếm 6.814 ha, tập trung chủ yếu tại các huyện Cù lao Dung, Trần Đề và TX Vĩnh Châu. Hàng năm, trong chương trình phát triển lâm nghiệp bền vững của tỉnh có nguồn kinh phí về khoán bảo vệ rừng, để hỗ trợ cho các tổ bảo vệ rừng tham gia tích cực trong công tác bảo vệ rừng hàng năm.
Các tổ bảo vệ rừng chủ yếu là người dân địa phương sống dưới tán rừng, trực tiếp bảo vệ cùng phát triển vì sự phát triển bền vững của cây rừng. Theo bà Giang, ngoài việc tuần tra bảo vệ rừng, phát triển rừng non mới trồng, các thành viên trong tổ bảo vệ rừng cũng tích cực trong công tác trồng rừng tại địa phương, đảm bảo đai rừng phòng hộ phát triển một cách vững chắc.
Đặc biệt, thông qua các chương trình dự án, Chi cục Kiểm lâm tỉnh cũng phối hợp với một số đơn vị liên quan triển khai các mô hình sinh kế dưới tán rừng để bà con sống trực tiếp dưới tán rừng vừa phát triển kinh tế, vừa tham gia vào các tổ bảo vệ rừng.
Hiện, Sở NN-PTNT tỉnh Sóc Trăng đang triển khai thí điểm 5 mô hình ở huyện Cù Lao Dung do Ban Quản lý Dự án Đầu tư xây dựng công trình giao thông, nông nghiệp và phát triển nông thôn và Tổ chức Bánh mì thế giới hỗ trợ cho người dân bằng hình thức bao lưới, thả con giống thủy sản cho sinh trưởng và phát triển tự nhiên. Điểm nhấn của mô hình là tạo sinh kế cho người dân tham gia giữ rừng nhưng không làm suy giảm diện tích rừng, khai thác một phần giá trị từ rừng.