Thần Xipe Totec cho thấy tay cầm vũ khí đẫm máu và mặc bộ đồ da người
Theo AIC, sở dĩ gọi là thần “thích lột da người” là do Xipe Totec là một vị thần tàn bạo thích tế thần bằng cách lột da người sống, hay vị thần "Chúa tể của trò lột da người sống”.
Giống như nữ thần Hy Lạp cổ đại Persephone, vị thần Xipe Totec được vinh danh là cụ tổ thần sinh sản thời tiền Aztec, kể cả trong văn hóa của người Mexico hiện đại. Nhưng đặc biệt hơn, vị thần này còn được miêu tả là vị thần “quái dị và độc ác”, thích lột da người sống mỗi khi hiến tế.
Viện Nhân chủng học và Lịch sử Quốc gia Mexico (NIAH) cho hay, đầu tháng Giêng mới đây, các nhà khảo cổ đã phát hiện ra ngôi đền khi khai quật tàn tích Popoloca ở bang Puebla với diện tích dài 12 m, cao 3,5 m thuộc thời tiền Aztec chinh phục Popoloca. Kết quả, tìm thấy hai tượng đá chạm khắc hình hộp sọ, mỗi hộp đá cao khoảng 70 cm và nặng khoảng 200 kg. Nó tượng trưng cho những hộp sọ tế thần được chính vị thần này ra lệnh lột da.
Hai hộp sọ đã lột da nói về chiến tích của thần Xipe Tótec
Theo NIAH, thần Xipe Totec có nguồn gốc từ Mexico trước khi người Tây Ban Nha đến đô hộ và thường được miêu tả như là “vị thần lột da”. Ngoài hai hộp sọ đá lột da, các nhà khảo cổ còn phát hiện thấy một thân cây đá. Trên thân cây có một bàn tay treo lủng lẳng, ám chỉ việc vị thần này đã lột hết lớp da của nạn nhân. Đây là hậu quả của lệ tế thần trong một nghi lễ có tên Tlacaxipehualiztli. Theo ngôn ngữ bản địa Nahuatl có nghĩa, lễ mặc áo mới cho người bị lột da.
Chuyên gia khảo cổ học Noemo Castillo Tejero ở NMIAH cho biết ngôi đền và các cổ vật được tìm thấy phù hợp với những gì lịch sử cổ xưa đề cập về các địa điểm tế dành riêng cho vị thần tàn bạo của người Aztec này. Xipe Totec từng là một trong những vị thần quan trọng vào thời kỳ tiền Aztec. Người Popolocas đã xây dựng ngôi đền vào khoảng giữa năm 1000 và 1260, sau đó bị người Aztec chinh phục.
Theo nghiên cứu của Susan Gillespie, chuyên gia khảo cổ ở Đại học Florida, Mỹ thì tập tục hiến tế người sống của người Aztec phổ biến ở nhiều nơi, nhưng lột da người sống thì chỉ thấy có thần Xipe Totec làm điều này.
Theo sách còn ghi nghi thức kéo dài 40 ngày vào mùa xuân, người da đỏ Popoloca hóa trang thành Xipe Totec với trang phục màu sắc rực rỡ kèm theo đồ trang sức lộng lẫy dẫn đoàn người tế thần là tù binh. Một khi bị giết, da của những người này được các linh mục lột ra và xé rách với hy vọng mang lại sự sinh sôi cho giống nòi và giúp cho mùa màng bội thu.
