Nhà nước thiệt hại nặng, doanh nghiệp hưởng lợi

Một trong 4 tuyến đường trong KĐTM Thủ Thiêm được UBND TP.HCM giao cho công ty Đại Quang Minh thực hiện.

Theo TTCP, các cơ quan chức năng liên quan của TP.HCM đã đề xuất và được Thường trực Thành ủy, UBND TP.HCM phê duyệt chi phí đầu tư bình quân cho 1m2 đất thương mại - dịch vụ - nhà ở là 26 triệu đồng, ít hơn khoảng 50% so với giá đề xuất ban đầu với lý do loại bớt một số chi phí cho các hạng mục công trình đã được phê duyệt quy hoạch có tổng giá trị là 17.042 tỉ đồng. 

“UBND TP.HCM đã sử dụng đơn giá bằng chi phí đầu tư bình quân là 26 triệu đồng/m2 không đầy đủ, thiếu chính xác, không đúng quy định làm giá tối thiểu để tính tiền sử dụng đất thanh toán đối ứng cho các dự án BT, nhất là các dự án đầu tư hạ tầng kỹ thuật phục vụ cho chính KĐTM Thủ Thiêm đã được chỉ định nhà đầu tư, hoặc giao đất có thu tiền sử dụng đất không thông qua hình thức đấu giá đất theo quy định. Từ đó, các nhà đầu tư được hưởng lợi do chênh lệch giá đất lớn (chênh lệch địa tô) từ việc được đầu tư hạ tầng kỹ thuật chính theo hình thức hợp đồng BT”, kết luận của TTCP nêu rõ.

UBND TP.HCM lựa chọn Công ty cổ phần Đại Quang Minh là nhà đầu tư thực hiện 4 tuyến đường chính và cầu Thủ Thiêm 2 theo hình thức BT khi chưa đánh giá kinh nghiệm, năng lực tài chính đã phê duyệt dự án, phê duyệt tổng mức đầu tư 12.000 tỉ đồng cho dự án 4 tuyến đường này, từ đó, một số khoản chi không đúng quy định với tổng giá trị 1.519 tỉ đồng.

TP.HCM chấp thuận cho chỉ định bổ sung 2 dự án vào hợp đồng BT 4 tuyến đường chính (gồm: quảng trường trung tâm, công viên bờ sông và khu lâm viên sinh thái thuộc vùng châu thổ phía nam, trong đó có hạng mục kè bờ dọc sông Sài Gòn đoạn bao quanh KĐTM Thủ Thiêm), đồng thời giao, phê duyệt tiền sử dụng đất 7 lô đất và ký hợp đồng BT bổ sung giá trị gần 2.000 tỉ đồng khi chưa có dự án được phê duyệt. Tương tự, tại dự án BT cầu Thủ Thiêm 2 với tổng mức đầu tư 4.260 tỉ đồng cũng có gần 253 tỉ đồng chi một số khoản không đúng quy định.

Kết luận của TTCP cho thấy, Dự án New City toạ lạc ngay mặt tiền đại lộ Mai Chí Thọ, vị trí đắc địa trong số các dự án tái định cư cho KĐTM Thủ Thiêm, có quy mô thiết kế ban đầu là 1.330 căn hộ, được UBND TP.HCM chấp thuận giao cho Công ty TNHH Xây dựng – Thương mại Thuận Việt (cty Thuận Việt) tiếp nhận lại để kinh doanh thương mại.

Điều đáng nói là, sau khi được giao, cty Thuận Việt thay đổi thiết kế từ nhà ở tái định cư sang nhà ở thương mại, thay đổi quy mô từ 1.330 căn xuống còn 1.228 căn hộ. Mức giá giao dịch khi mở bán dự án vào khoảng 50 triệu/m2. Mặc dù Công ty Thuận Việt chưa chứng minh được pháp lý của dự án nhưng rất nhiều người mua đã chuyển về đây sinh sống. Cư dân luôn trong tình trạng bất an vì bị chủ đầu tư liên tục “đòi nhà”, ép buộc nộp thêm tiền sử dụng đất vì chuyển từ dự án tái định cư sang nhà ở thương mại, gửi các thông báo đe dọa cắt các dịch vụ, thậm chí hủy hợp đồng, niêm phong căn hộ.

Việc thay đổi thiết kế, quy mô này lẽ ra phải được sự chấp thuận của Thủ tướng Chính phủ. Tuy nhiên, cả công ty Thuận Việt và UBND TP.HCM đã “bỏ qua” bước xin phép này, mà tự ý thanh lý hợp đồng.

Dự án New City bị chuyển đổi quy mô, thiết kế.

Theo kết quả thanh tra, tổng chi phí đầu tư KĐTM Thủ Thiêm là hơn 83.000 tỉ đồng, gồm 72.800 tỉ đồng chi phí đầu tư, 10.500 tỉ đồng lãi tiền tạm ứng từ ngân sách. Tuy nhiên, tổng thu dự kiến đến thời điểm hiện nay là 74.600 tỉ đồng. Như vậy, việc đầu tư KĐTM Thủ Thiêm còn mất cân đối vốn khoảng 8.734 tỉ đồng. 

TTCP kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo UBND TP.HCM thực hiện thu hồi và hoàn trả ngay khoản tiền đã tạm ứng từ ngân sách nhà nước không đúng quy định đã đầu tư cho KĐTM Thủ Thiêm đến thời điểm 30.9.2018 hơn 26.315 tỉ đồng; sớm có giải pháp huy động các nguồn vốn hợp pháp để trả nợ các khoản vay ngân hàng đã đầu tư cho KĐTM Thủ Thiêm là 4.286 tỉ đồng. UBND TP.HCM thu hồi về ngân sách nhà nước khoản tiền sử dụng đất dự kiến thanh toán cho các dự án BT bổ sung đối với Công ty Đại Quang Minh là 1.800 tỉ đồng và lãi suất chậm nộp từ khi phát sinh đến nay.

Trong đó, kiểm tra, làm rõ và báo cáo Thủ tướng Chính phủ đối với khoản lãi trên số tiền tạm ứng từ ngân sách nhà nước khoảng 10.503 tỉ đồng; xem xét, kiến nghị xử lý đối với khoản chênh lệch do xác định, trình và phê duyệt chi phí đầu tư bình quân 17.042 tỉ đồng. Việc xử lý kinh tế được TTCP nêu phải hoàn thành trước ngày 30/9 tới để báo cáo Thủ tướng Chính phủ.