Ngày 13/6, Thứ trưởng Hoàng Trung ký văn bản của Bộ NN-PTNT gửi các địa phương về việc chỉ đạo phòng chống châu chấu hại tre nứa và cây nông nghiệp.
Văn bản của Bộ NN-PTNT gửi Cao Bằng, Bắc Kạn, Sơn La, Điện Biên, Lạng Sơn, Phú Thọ, Hòa Bình, Tuyên Quang, Quảng Ninh, Thanh Hóa và Nghệ An nêu: Châu chấu tre lưng vàng và vài loài châu chấu hại tre khác (gọi chung là châu chấu tre) thuộc nhóm châu chấu đàn, khi trưởng thành chúng có thể tập hợp thành đàn với số lượng lớn và di cư đi tìm nguồn thức ăn và nơi đẻ trứng.
Hiện nay châu chấu tre đã phát sinh và gây hại tại 11/16 tỉnh Trung du và miền núi phía Bắc với diện tích nhiễm hơn 1.031 ha. Ảnh: Ngọc Tú.
Trong những năm gần đây châu chấu tre lưng vàng đã phát sinh và gây hại khá nghiêm trọng cho cả cây trồng nông, lâm nghiệp ở Trung Quốc, Lào và Việt Nam. Đây là loài sinh vật gây hại có khả năng di chuyển nhanh, sức phá hại lớn, khó kiểm soát.
Chúng bùng phát gây hại ở nước ta từ năm 2008, phát sinh, gây hại cục bộ tại các huyện miền núi ở Quảng Ngãi, Nghệ An, Thanh Hóa, Sơn La, Điện Biên, Phú Thọ, Bắc Kạn và Cao Bằng... và chủ yếu gây hại trên cây lâm nghiệp như tre, trúc, luồng, vầu…
Từ năm 2016-2018, châu chấu tre đã bùng phát gây hại trên diện tích gần 4.000 ha mỗi năm trên cây trồng lâm nghiệp lâm nghiệp và một số cây nông nghiệp như lúa nương, ngô, thuốc lá, chuối, dong riềng,… Năm 2019 - 2023 châu chấu tre phát sinh trên quy mô nhỏ hơn các năm trước.
Đầu năm 2024 đến nay nhiệt độ trung bình tại các khu vực Trung du và miền núi phía Bắc cao hơn so với trung bình nhiều năm từ 1-2 độ C, nhiều ngày mưa nhỏ, mưa phùn, đồng thời nắng nóng xuất hiện sớm và gay gắt nên rất thuận lợi cho châu chấu tre phát sinh và gây hại sớm từ giữa tháng 4/2024.
Đến thời điểm hiện tại châu chấu tre đã phát sinh và gây hại tại 11/16 tỉnh gồm: Cao Bằng, Bắc Kạn, Điện Biên, Lạng Sơn, Sơn La, Điện Biên, Tuyên Quang, Hòa Bình, Phú Thọ, Thanh Hóa, Nghệ An với tổng diện tích nhiễm 1.031 ha. Trong đó Cao Bằng nhiễm 773 ha, Bắc Kạn 63 ha, Nghệ An 50 ha, Lạng Sơn 38,5 ha, Phú Thọ 38,2 ha, Tuyên Quang 21 ha, Thanh Hóa 20 ha, Sơn La 10 ha, Hòa Bình 7 ha và Điện Biên 0,5 ha.
Bộ NN-PTNT cho biết, đa số chấu chấu non chưa có cánh nên việc phòng trừ sẽ thuận lợi và hiệu quả, trong 10 - 20 ngày tới châu chấu non hóa trưởng thành có cánh sẽ bay thành đàn, di chuyển nhanh rất khó phòng trừ và có nguy cơ gây hại nghiêm trọng trên nhiều lại cây trồng.
Để chủ động phòng chống, hạn chế thấp nhất thiệt hại do châu chấu tre gây ra , Bộ NN - PTNT đề nghị UBND các tỉnh, thành phố chỉ đạo điều tra phát hiện sớm các ổ châu chấu trên địa bàn và tổ chức phun trừ ngay khi châu chấu còn non; theo dõi chặt chẽ tình hình châu chấu tre (thời gian phát sinh, phạm vi gây hại, hướng di chuyển, các điểm châu chấu co cụm,...) để chủ động tổ chức phòng trừ, không để bùng phát trên diện rộng.
Các địa phương, đặc biệt là các huyện, xã nơi châu chấu tre thường xuyên xuất hiện cần chủ động xây dựng phương án, kế hoạch, dự trù nguồn ngân sách, chuẩn bị đầy đủ các điều kiện về vật tư, nhân lực, sẵn sàng cho công tác phòng trừ châu chấu tre. Thông tin tuyên truyền, hướng dẫn chủ rừng và người dân kiểm tra sự xuất hiện của châu chấu tre và chủ động thực hiện các biện pháp xử lý kịp thời, hiệu quả, tránh tình trạng phun thuốc hóa học tràn lan gây lãng phí thuốc và ảnh hưởng đến môi trường sinh thái.
Chỉ đạo đồn biên phòng các khu vực giáp biên giới phối hợp với Sở NN-PTNT, các huyện trao đổi thông tin về tình hình châu chấu tre tại các vùng giáp biên. Chỉ đạo các cơ quan, đơn vị chuyên môn duy trì hệ thống thông tin, báo cáo từ địa phương lên trung ương theo quy định để phối hợp chỉ đạo kịp thời.
Bộ NN - PTNT chỉ đạo Cục BVTV làm đầu mối tham mưu, chỉ đạo và hướng dẫn địa phương thực hiện các giải pháp kỹ thuật trong phòng, chống châu chấu tre. Đôn đốc việc kiểm tra, giám sát, điều tra phát hiện và công tác phòng trừ châu chấu tre tại các tỉnh, thành phố. Tổng hợp, báo cáo Bộ NN-PTNT về tình hình phát sinh, diễn biến châu chấu tre gây hại cây trồng và công tác chỉ đạo phòng chống tại các tỉnh thành.
Cục Trồng trọt, Cục Lâm nghiệp và Cục Kiểm Lâm phối hợp kiểm tra, giám sát việc điều tra phát hiện và công tác phòng trừ châu chấu tre tại các tỉnh, thành phố; hỗ trợ địa phương trong công tác điều tra phát hiện, dự báo và hướng dẫn phòng trừ châu chấu tre. Viện Khoa học Nông nghiệp Việt Nam chỉ đạo các Viện thành viên phối hợp nghiên cứu đặc điểm sinh học, đề xuất các biện pháp kỹ thuật phòng chống châu chấu tre hiệu quả, an toàn.
