Thắt chặt hợp tác công - tư, tạo đòn bẩy cho ngành lúa gạo

Ngày 7/9 tại TP Cần Thơ, Trung tâm Khuyến nông Quốc gia phối hợp với Vụ Hợp tác quốc tế (Bộ NN-PTNT) và Công ty TNHH Bayer Việt Nam tổ chức hội thảo "Tầm nhìn và đối thoại hợp tác công tư ngành hàng lúa gạo Việt Nam".

Tháng 6/2022, Bộ NN-PTNT đã ban hành quyết định thành lập Nhóm công tác Đối tác công tư (Nhóm đối tác PPP) về lúa gạo và giao Trung tâm Khuyến nông Quốc gia và Công ty TNHH Bayer Việt Nam đồng chủ trì.

Ra đời trong bối cảnh rất thuận lợi khi ngành lúa gạo vùng ĐBSCL đang nhận được rất nhiều chính sách hỗ trợ, Nhóm đối tác PPP thực hiện sứ mệnh liên kết sản xuất lúa gạo bền vững. Đồng thời, thông qua các hoạt động nghiên cứu, xúc tiến thương mại, xúc tiến hợp tác công tư nhằm tạo đòn bẩy công nghệ nông nghiệp để hỗ trợ cho các hoạt động của ngành hàng lúa gạo. Nhất là tham gia vào Đề án Phát triển bền vững 1 triệu ha chuyên canh lúa chất lượng cao vùng ĐBSCL.

Với vai trò là cơ quan “chấp bút” cho Đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao, ông Lê Thanh Tùng, Phó Cục trưởng Cục Trồng trọt nhấn mạnh, Nhóm đối tác PPP về lúa gạo ra đời trước thời điểm soạn thảo Đề án thể hiện tầm nhìn trước những diễn biến của ngành hàng lúa gạo.

Ông Tùng hoan nghênh tất cả các thành phần trong chuỗi giá trị lúa gạo cùng tham gia vào Đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao với nhiều góc độ, lĩnh vực và chương trình khác nhau, đặc biệt là các doanh nghiệp. Bởi Đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao có quy mô lớn, chiếm 70% diện tích canh tác lúa của vùng ĐBSCL. Đề án nhận được sự kỳ vọng lớn của Chính phủ, Bộ NN-PTNT và các địa phương vùng ĐBSCL cũng như bà con nông dân nhằm hướng đến mục tiêu chung là nâng cao thu nhập cho người dân, giảm phát thải khí nhà kính, thích ứng với biến đổi khí hậu.

Tuy nhiên, ông Tùng băn khoăn, thời gian qua, các doanh nghiệp đã triển khai nhiều chương trình hỗ trợ nông dân nhưng chủ yếu tập trung ở những nông hộ riêng lẻ. Trong khi đó, Đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao lại tập trung vào những HTX, tổ chức đại diện cho nông dân. Những chương trình hỗ trợ mang lại nhiều lợi ích cho các nông hộ riêng lẻ có thể sẽ gây "hiệu ứng ngược" so với việc tham gia vào HTX.

Do đó, ông Tùng mong muốn trong các chương trình hợp tác công tư, doanh nghiệp hay các nhà đầu tư độc lập trong chuỗi ngành hàng lúa gạo cần thống nhất quan điểm là có giải pháp liên kết bà con nông dân lại thành một tổ chức.

Bên cạnh đó, các yếu tố kỹ thuật khi triển khai cũng cần phù hợp với mục tiêu của Đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao, hướng tới các yếu tố xã hội, nhân văn và môi trường.

Cuối cùng là giữa doanh nghiệp, tổ chức công tư cần có sự hợp tác chặt chẽ với các cơ quan khuyến nông trung ương và địa phương.

Xác định Đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao là cơ hội lớn để định vị lại ngành hàng lúa gạo Việt Nam, ông Lê Quốc Thanh, Giám đốc Trung tâm Khuyến nông Quốc gia hoạch định thời gian tới, hệ thống khuyến nông doanh nghiệp phải là một bộ phận của khuyến nông Việt Nam. Ông Thanh cam kết và mong muốn sự đóng góp của doanh nghiệp, tổ chức công tư để tạo nên một giải pháp tích cực hỗ trợ cho Đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao.

Đồng thời, Trung tâm Khuyến nông Quốc gia sẽ kích hoạt hệ thống khuyến nông bao gồm: Khuyến nông doanh nghiệp, khuyến nông của các tổ chức xã hội, khuyến nông cơ sở cùng đồng hành để đáp ứng các mục tiêu đề ra.

Việt Nam là quốc gia được đánh giá có hệ thống khuyến nông mạnh nhất Đông Nam Á với hơn 30.000 khuyến nông viên ở địa phương và mạnh nhất về đầu tư công cho hệ thống khuyến nông.

Ông Chu Việt Hà, Giám đốc Chi nhánh Khoa học cây trồng (Công ty TNHH Bayer Việt Nam) cho rằng, sự kết hợp giữa các doanh nghiệp cùng ngành nông nghiệp để chia sẻ tầm nhìn, mục tiêu chung rất cần thiết. Bởi theo ông Hà, không có một doanh nghiệp nào có đầy đủ công nghệ giúp cho bà con nông dân từ gieo trồng cho đến khi thu hoạch và tiêu thụ.

Muốn phát triển nông nghiệp bền vững, buộc doanh nghiệp phải hợp tác, phát huy thế mạnh của nhau, mỗi đơn vị đóng góp vào chuỗi giá trị để cho ra những mô hình canh tác chuẩn, bền vững, hướng tới nâng cao giá trị hạt gạo Việt Nam.

Dịp này, Hội thảo đã trao bằng khen của Bộ trưởng Bộ NN-PTNT cho 8 tập thể và 2 cá nhân đã có thành tích xuất sắc trong tổ chức sự kiện Agritechnica Asia Live 2022.