Tìm hiểu về Nguyệt Thai Công chúa

* Nhắn cháu Nguyễn Thu Hương

Hàng ngày có rất nhiều thư gửi về Tòa soạn để mong được trả lời. Cháu phải tự tìm lấy các câu đã trả lời vì bác cũng rất bận, không thể tìm hộ cháu được.

* Xin cho biết tư liệu về Nguyệt Thai Công chúa và sự liên quan đến bà Nguyệt Độ vì xã tôi thờ thần hoàng là Nguyệt Thai Công chúa và làng My Cầu thờ thần làng là bà Nguyệt Độ. Các cụ bảo đó là hai chị em sinh đôi, không hiểu có đúng không?

Vũ Nhật Căng, Tuyển Cử, Tân Hồng, Bình Giang, Hải Dương

Tôi chỉ có được tài liệu sau đây nhưng là Công chúa Nguyệt Thái chứ không phải Nguyệt Thai: Ngôi đình thôn Nam Dư Thượng, xã Lĩnh Nam, huyện Thanh Trì, TP Hà Nội thờ 4 vị thành hoàng làng là Minh Hoa An Quốc đại vương cùng vợ là Hoàng Phi Trân và Đương Thống đại vương cùng phu nhân là Nguyệt Thái công chúa.

Minh Hoa An Quốc Đại vương là con vua Hùng Vương thứ 17, có công trong việc trị quốc an dân. Đương Thống đại vương còn gọi là Thống Công, em Sơn Tinh, sống dưới triều Hùng Duệ Vương. Sơn Thánh lấy Mị Nương, còn Thống Công lấy công chúa Nguyệt Thái. Hai người có nhiều công lao đối với các triều vua Hùng.

Theo bản thần tích của làng Nam Dư soạn vào năm Hồng Đức thứ nhất (1470) kể lại thì: "Vào đời Hùng Vương thứ XVIII, vua sinh được 28 hoàng tử, trong đó có Hoa Vi vốn thông minh tuấn tú lại có tài thao lược nên được vua phong là An Quốc Vương, vợ huý là Trân. Lúc ấy, bốn phương thanh bình, vương thường dạo chơi nơi thôn dã, đến xã Tây Trà, huyện Thanh Đàm, thấy đất đai màu mỡ, cư dân đông đúc, bèn cho lập cung điện ở đó và dạy bảo dân cách trồng dâu chăn tằm. Vương nghe nói núi Tản Viên hình tựa cái tán, đỉnh có phiến đá, dưới có đầm đá, phong cảnh u nhàn. Vương tìm đường lên chơi núi Tản và gặp Sơn Thánh ở đấy.

Sơn Thánh, hiệu là Thần Vương có gậy tiên, có sách thần và nhiều thuật biến hoá, An Quốc xin được kết nghĩa anh em. Khi An Quốc mất, Sơn Thánh uỷ em là Thống Công về Tây Trà cùng dân xã tiếp tục lo việc nông tang. Cung điện xưa của con cháu vua Hùng ở Tây Trà nay không còn dấu tích (làng Tây Trà xưa, nay là làng Nam Dư).

Đầu thế kỷ XVI, khi nhà Mạc chiếm ngôi nhà Lê, vua Lê Trang Tông phải bỏ chạy sang Lào. Bà Hoàng Thái hậu Trương Thị Miến theo không kịp phải về Tây Trà lánh nạn. Mấy tháng sau, bà sang bờ bắc sông Nhĩ Hà. Chẳng may bị lộ, quân Mạc ập tới, bà hoảng hốt bước xuống thuyền, không may thuyền bị đắm, biết tin, đang đêm dân làng cho thuyền ra sông tìm cứu nhưng không thấy. Về sau dân làng lập đền thờ bà".

Hiện nay, đình Nam Dư Thượng nằm giữa thôn, quay về hướng Đông Nam. Kiến trúc đình khá đơn giản. Hiện vật phong phú gồm 1 long đình, 1 nhang án, 4 long ngai, bài vị, 2 hoành phi, 2 cỗ kiệu lớn mang phong cách điêu khắc thế kỉ XVIII - XIX. Ngoài ra còn có một bộ bát bửu, 1 thần phả, 16 sắc phong, sớm nhất năm Cảnh Hưng 44 (1783), muộn nhất năm Khải Định 9 (1924), 1 đỉnh đồng, 1 đôi hạc, 2 bát nhang sứ...

Đình đã được Nhà nước xếp hạng Di tích Lịch sử Văn hoá tháng 1/1992. Bạn có thể hỏi thêm nhà Sử học Dương Trung Quốc (PCT kiêm TTK Hội Sử học Việt Nam) qua điện thoại- 0903416928 hay E-mail: quocxuanay@yahoo.com