Người dân đang cần mẫn chăm sóc dưa hấu để chuẩn bị cho thu hoạch. Ảnh: Tuấn Anh.
Huyện Krông Pa và Phú Thiện được xem là “thủ phủ” dưa hấu, khoai lang của tỉnh Gia Lai với diện tích lên đến hàng nghìn ha. Chỉ ít ngày nữa, dưa hấu và khoai lang sẽ bước vào thu hoạch với nhiều kỳ vọng xen lẫn những trăn trở, âu lo của người nông dân.
Dưa hấu vùng "chảo lửa" dè dặt
Những ngày đầu năm, khi dư âm ngày Tết vẫn còn thì những người dân trồng dưa hấu tại vùng “chảo lửa” huyện Krông Pa lại phải miệt mài làm việc trên cánh đồng. Dưa hấu chuẩn bị được thu hoạch, cần chăm sóc từng ngày nên người dân phải túc trực thường xuyên bên ruộng dưa.
Có ruộng dưa hấu hơn 3ha chuẩn bị cho thu hoạch, anh Nguyễn Văn Huỳnh (làng Ia Klon, xã Ia Rmok) đang rất hồi hộp, trông ngóng khi giá dưa hấu lên xuống từng ngày. Hiện tại, giá dưa hấu khoảng 5.000 - 6.000 đồng/kg, so với khoản chi phí đầu tư thì người dân chưa có lời. Chính vì vậy, nhiều ngày qua, rất nhiều thương lái tìm đến đặt cọc với giá 200 triệu đồng/ha nhưng anh Huỳnh vẫn chưa đồng ý bán.
Anh Huỳnh cho biết, nếu được chăm sóc bài bản, dưa hấu cho năng suất khoảng 40 tấn/ha, trong khi chi phí đầu tư cũng hết khoảng 180-200 triệu đồng. Nếu giá dưa cứ ở mức 5.000 - 6.000 nghìn đồng/kg thì người dân xem như hòa vốn. Chưa kể, những ruộng dưa không đạt năng suất thì người dân lỗ vốn.
“Vụ dưa hấu năm ngoái, giá tăng cao, người trồng lãi lớn. Năm nay, hy vọng sức tiêu thụ dưa hấu sẽ tăng kéo theo giá cũng nhích lên để người dân có lời đôi chút”, anh Huỳnh dè dặt.
Ruộng dưa hấu của gia đình anh Huỳnh khoảng 20 ngày nữa sẽ cho thu hoạch. Ảnh: Tuấn Anh.
Trong khi đó, lo sợ giá dưa hấu sẽ sụt giảm, nên khi được thương lái đến đặt mua 200 triệu/ha, gia đình ông Trương Văn Hưng (xã Phú Cần) đã nhanh chóng đồng ý bán. Ông Hưng cho biết, gia đình ông có 2ha trồng dưa, lo sợ bị thua lỗ nên quyết định trồng trước 1ha và 1 tháng sau trồng 1ha còn lại.
“Với giá 200 triệu đồng/ha, gia đình xem như lấy công làm lời. Hy vọng ít ngày nữa, 1ha còn lại đến thời điểm thu hoạch giá sẽ tăng, gia đình có lời đôi chút”, ông Hưng chia sẻ.
Ông Võ Ngọc Châu, Trưởng phòng NN-PTNT huyện Krông Pa cho biết, diện tích trồng dưa hấu năm nay trên địa bàn có tăng đôi chút so với mùa vụ trước. Hiện toàn huyện có khoảng gần 1.100ha, được trồng tập trung ở các xã Ia Mlah, Ia Rmok, Phú Cần…
Mùa vụ trước, thời tiết bất lợi khiến năng suất dưa hấu không đạt như mong muốn. Tuy nhiên, mùa vụ năm nay, thời tiết thuận lợi, dưa hấu phát triển rất tốt, năng suất ước đạt khoảng 40 tấn/ha.
Thời điểm hiện tại, dưa hấu trên địa bàn bắt đầu cho thu hoạch nhưng số lượng không đáng kể, giá dao động từ 200 - 240 triệu đồng/ha. Với giá như thời điểm hiện tại, người dân cũng đã có lời.
“Dự kiến dưa hấu năm nay sẽ tiêu thụ tốt hơn năm ngoái khi thị trường Trung Quốc đã mở cửa trở lại. Mặt khác, một số diện tích dưa hấu trên địa bàn đã xây dựng được mã số vùng trồng nên việc xuất khẩu chính ngạnh sang Trung Quốc cũng sẽ dễ dàng hơn. Với những điều kiện thuận lợi đó, hy vọng vụ dưa hấu năm nay được mùa bội thu giúp người dân nâng cao thu nhập”, ông Châu chia sẻ.
Ông Võ Ngọc Châu, Trưởng phòng NN-PTNT huyện Krông Pa cho biết, khoảng 15 ngày nữa dưa hấu sẽ cho thu hoạch rộ hơn, khi đó mới đánh giá được mức độ hiệu quả hay không của vụ dưa hấu năm nay. Tuy nhiên theo ghi nhận thực tế thì thấy, nhiều ruộng dưa dấu của người dân dù chưa thu hoạch đã được các thương lái đến đặt cọc. Thậm chí, có hộ dân trồng 5 ha đã được thương lái đến đặt cọc hàng tỷ đồng.
"Thủ phủ" khoai lang mong muốn được giá như vụ trước
Những ngày đầu năm mới, trên cánh đồng tại xã Ia Sol (huyện Phú Thiện), hình ảnh người dân hối hả chăm sóc các ruộng khoai lang đã trở nên quen thuộc. Đang dạo bước trên ruộng khoai lang của gia đình, anh Đảm Văn Lợi (thôn Thắng Lợi, xã Ia Sol) cho biết, sau thành công vụ thu hoạch lúa, các anh chị em trong gia đình quyết định xuống giống khoai lang với diện tích trên 10ha.
Người dân kỳ vọng khoai lang sẽ được giá như năm ngoái. Ảnh: Tuấn Anh.
Vụ khoai lang năm nay, người dân trong vùng đổ xô đi trồng khoai lang nên diện tích tăng đáng kể so với vụ trước. Ở vụ trước, diện tích khai lang cũng tương đối nhiều, nhưng do đầu ra ổn định nên được giá.
“Dù diện tích khoai lang có tăng, nhưng nếu đầu ra ổn định thì cũng không lo sợ về giá. Trung bình 1ha đầu tư hết khoảng 120 triệu đồng, chỉ cần giá không dưới 8.000 đồng/kg, xem như người dân cũng có lời. Còn nếu được giá như vụ khoai lang trước khoảng 13.000 đồng/kg thì người dân thắng lớn”, anh Hợi cho biết.
Được xem là người tiên phong đưa giống khoai lang Nhật về trồng tại huyện Phú Thiện, ông Đỗ Văn Năm, Giám đốc HTX Nông sản an toàn Phú Thiện cũng đặt rất nhiều kỳ vọng vào vụ thu hoạch khoai lang những ngày đầu năm mới.
Ông Năm cho biết, vụ năm nay, 28 thành viên trong HTX trồng hàng trăm ha khoai lang Nhật trên cánh đồng tập trung tại xã Chư A Thai (huyện Phú Thiện), riêng gia đình ông cũng tham gia hơn 6ha.
Năm nay, người dân đổ xô trồng khoai lang trên những cánh đồng tập trung nên diện tích tăng vọt so với mùa vụ trước. Thời tiết năm nay tương đối thuận lợi, nắng ấm nên khoai lang phát triển nhanh và tốt hơn mọi năm. Dự kiến, 1ha khoai lang cho năng suất trên 25 tấn, thậm chí nếu được chăm sóc tốt có thể hơn 30 tấn.
Cũng theo ông Năm, trước Tết, khoai lang tiêu thụ hơi chậm do khoai lang mật của Trung Quốc tràn ngập sang Việt Nam. Từ đó, dẫn đến giá khoai lang trong nước không được cao như kỳ vọng, chỉ khoảng 7.000 - 8.000 đồng/kg.
Tuy nhiên, dự báo sau Tết, lượng tiêu thụ khoai lang sẽ tốt hơn khi khoai lang mật Trung Quốc dần cạn, kéo theo giá trong nước cũng cao hơn.
“Vụ khoai lang trước, người dân huyện Phú Thiện thắng lớn khi giá rất cao khoảng 13.000 đồng/kg. Năm nay, người dân cũng đặt rất nhiều kỳ vọng cho cây khoai lang khi việc xuất khẩu vào Trung Quốc đã thuận lợi hơn. Với nhiều người dân, giá khoai lang chỉ cần trên 8.000 đồng/kg cũng đã thành công, còn nếu trên 10.000 đồng/kg thì xem như thắng lợi lớn”, ông Năm chia sẻ.
Khoai lang là cây trồng chủ lực của huyện Phú Thiện với diện tích xuống giống mùa vụ năm nay khoảng 2.500ha. Ảnh: Tuấn Anh.
Theo báo cáo của phòng NN-PTNT huyện Phú Thiện, tổng diện tích trồng khoai lang trên địa bàn khoảng 2.500ha, tăng đột biến so với vụ trước (khoảng 1.200ha).
Ông Bùi Trọng Thành, Trưởng phòng NN-PTNT huyện Phú Thiện cho biết, theo nhìn nhận, khoai lang năm nay cho năng suất chỉ bằng vụ trước. Chỉ có một số vùng đất mới cùng với việc đầu tư chăm sóc tốt sẽ cho năng suất cao hơn.
Liên quan đến thị trường tiêu thụ, ông Thành cho biết, thời gian vừa qua huyện đã đẩy mạnh xây dựng mã số vùng trồng đối với cây khoai lang cho mộ số doanh nghiệp trên địa bàn để hướng đến xuất khẩu. Bên cạnh đó, huyện cũng đã mời một số doanh nghiệp ở Lâm Đồng ký kết biên bản đầu tư bao tiêu sản phẩm khoai lang cho người dân.
Ông Thành nhận định, khi vào mùa vụ thu hoạch, không loại trừ giá sẽ sụt giảm vì khoai lang chủ yếu xuất khẩu theo đường tiểu ngạch sang Trung Quốc nên không bền vững.
“Chúng tôi đã có nhiều khuyến cáo không nên ồ ạt mở rộng diện tích, thực hiện đúng quy trình sản xuất gắn với xây dựng sản phẩm OCOP. Đồng thời, xây dựng nhiều giải pháp nâng cao chất lượng sản phẩm, tổ chức liên kết sản xuất để khoai lang phát triển bền vững hơn”, ông Thành nói và cho biết, mong muốn giá khoai lang giữ được ở mức như năm ngoái thì người dân sẽ có được thu nhập ổn định hơn.
