Tố Mỹ khiêu khích
Theo BBC, trước đó kế hoạch cuộc gặp gỡ lịch sử giữa hai nhà lãnh đạo đã dự kiến diễn ra tại đảo quốc Singapore vào ngày 12/6 tới. Tuy nhiên, trong một tuyên bố đầy bất ngờ hôm qua, Thứ trưởng Ngoại giao CHDCND Triều Tiên Kim Kye- gwan đã cáo buộc Mỹ coi thường các cam kết trước đó.
Nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un và Tổng thống Mỹ Donald Trump |
Theo Reuters, nguyên nhân dẫn đến việc Triều Tiên dọa hủy Hội nghị Thượng đỉnh Mỹ-Triều xuất phát từ việc Mỹ và Hàn Quốc tiến hành cuộc tập trận trên không thường niên mang tên Thần Sấm (Max Thunder). Trong khi đó, hãng thông tấn Trung ương Triều Tiên (KCNA) cho rằng, cuộc tập trận Max Thunder mang tính khiêu khích rõ rệt và phá vỡ mối quan hệ vừa mới “ấm trở lại” giữa 2 miền Triều Tiên cũng như giữa Bình Nhưỡng và Washington.
Theo giới quan sát, cuộc tập trận không quân quy mô lớn thường niên này được khởi động từ thứ Sáu tuần trước và sẽ kéo dài trong hai tuần, với sự tham gia của khoảng 100 máy bay, trong đó có 8 tiêm kích tàng hình F-22 cùng nhiều chiến đấu cơ F-15K và F-16. Triều Tiên coi cuộc tập trận này là hoạt động "chuẩn bị cho hành động xâm lược" của liên quân Mỹ - Hàn, trong khi Washington và Seoul khẳng định Max Thunder chỉ mang bản chất phòng thủ.
“Các cuộc tập trận chung nhằm vào Triều Tiên đang được tiến hành ở Hàn Quốc là một thách thức rõ ràng đối với Tuyên bố Bàn Môn Điếm hôm 27/4 vừa qua. Hành động khiêu khích quân sự có chủ ý này đi ngược hoàn toàn với những bước tiến tích cực về chính trị trên bán đảo Triều Tiên. Mỹ cần phải cân nhắc thật kỹ về số phận của Hội nghị thượng đỉnh Mỹ-Triều sau hành động khiêu khích quân sự mà nước này cùng tiến hành với phía Hàn Quốc. Mỹ cần tạo ra bầu không khí tôn trọng, tin cậy lẫn nhau trước thềm đối thoại chứ không nên tìm cách đảo ngược xu hướng tốt đẹp mà các bên đã nỗ lực vun đắp”, KCNA nêu rõ.
Đòn nắn gân của Bình Nhưỡng?
Các chuyên gia nhìn nhận, việc Triều Tiên dọa hủy Hội nghị thượng đỉnh Mỹ-Triều sẽ là “đòn chí mạng” nhắm vào những nỗ lực của Tổng thống Mỹ Donald Trump trong việc giải quyết “một trong những thách thức ngoại giao lớn nhất” của ông.
Trong khi đó, liên quan đến cuộc tập trận chung Max Thunder mà phía Triều Tiên cáo buộc là “hành động khiêu khích”, nữ phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Heather Nauert hôm qua tuyên bố: “Ông Kim Jong-un từng tuyên bố, ông hiểu về sự cần thiết của việc Mỹ và Hàn Quốc tiếp tục các cuộc tập trận. Chúng tôi không hề nghe được bất kỳ thông tin nào từ Triều Tiên hay Hàn Quốc cho thấy chúng tôi sẽ không tiến hành các cuộc tập trận hoặc không tiếp tục triển khai kế hoạch tổ chức Hội nghị thượng đỉnh Mỹ-Triều giữa Tổng thống Donald Trump và ông Kim Jong-un vào tháng tới”.
Theo bà Nauert, cuộc tập trận Max Thunder đang diễn diễn ra tại căn cứ quân sự Gwangju là cuộc tập trận thường niên với mục đích phòng vệ. Trong khi đó, người phát ngôn Nhà Trắng Sarah Sanders thì cho biết, Mỹ sẽ xem xét kỹ lưỡng tuyên bố của phía Triều Tiên và “tiếp tục hợp tác chặt chẽ với các đồng minh” trong vấn đề này.
Trước đó, hồi đầu tháng 3, sau cuộc gặp với nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un, Chánh Văn phòng An ninh Quốc gia Hàn Quốc Chung Eui-yong tuyên bố, lãnh đạo Triều Tiên hiểu rằng các cuộc tập trận thường niên giữa Mỹ và Hàn Quốc sẽ vẫn tiếp diễn bất chấp quan hệ giữa các bên đang nồng ấm trở lại. Theo các chuyên gia, những tuyên bố của Mỹ và Hàn Quốc là nhằm phát đi tín hiệu rằng, Triều Tiên sẵn sàng “có những nhượng bộ lớn”.
Tuy nhiên, trên thực tế, cho đến thời điểm này, Bình Nhưỡng vẫn chưa đưa ra phát ngôn chính thức nào về việc chấp thuận để Mỹ và Hàn Quốc tiếp tục các cuộc tập trận. Hơn thế nữa, động thái đe dọa hủy Hội nghị thượng đỉnh Mỹ-Triều được đánh giá là đòn cân não của ông Kim Jong-un để “nắn gân” ông Trump sẽ nhượng bộ đến đâu trước thềm cuộc gặp sắp tới.
Mặt khác, Triều Tiên cũng muốn xem liệu ông Trump có dám hủy cuộc gặp với nhà lãnh đạo Kim Jong-un hay không bởi đây rất có thể là tiền đề để ông nhận giải thưởng Nobel Hòa bình. Ngoài ra, bản thân ông Trump hiện đang rơi vào thế khó bởi nếu chấp nhận nhượng bộ Triều Tiên, ông sẽ khiến cả Hàn Quốc và Nhật Bản mất đi niềm tin vào đồng minh Mỹ.