Ươm trồng, chăm sóc long não

* Tôi muốn dùng quả và hạt cây long não để ươm thành cây mới có được hay không? Cách ươm trồng và chăm sóc chúng như thế nào để cho chúng phát triển một cách tốt nhất?

Phạm Xuân Toàn - Đông Kỳ - Tứ Kỳ - Hải Dương

Long não có tên khoa học là Cinnamomum camphora (L.) Presl. Cây gỗ lớn có thể cao tới 40m, đường kính đạt 200cm. Ở Việt Nam long não mọc tương đối chậm. Mùa hoa tháng 3-4, mùa quả tháng 10-11. Là cây tương đối ưa sáng, lúc nhỏ che bóng, ưa khí hậu ấm và ẩm nhiệt độ trung bình năm 15- 20oC, lượng mưa trên 1.000mm. Mọc tốt trên đất sét pha tầng dầy, không sống được trên đất mặn, đất trũng hoặc quá khô. 

Ở điều kiện thích hợp long não có thể tái sinh hạt và chồi tốt. Long não mọc tự nhiên và đã được gây trồng trên diện tích nhỏ ở các tỉnh biên giới phía Bắc Việt Nam. Một số nơi trồng ven đường để lấy bóng mát như Hà Tây (cũ), Hà Nội, Hà Bắc (cũ), Thừa Thiên- Huế, Gia Lai... Gỗ long não màu nâu hồng. Giác mỏng màu xám trắng, là loài gỗ chịu nước, không bị mối mọt có mùi thơm, dùng để đóng đồ, làm đồ mỹ nghệ...

 Các bộ phận của cây đều có thể cất tinh dầu dùng trong công nghiệp và y dược. Có thể trồng long não ven đường lấy bóng mát và trồng thành rừng phòng hộ. Người ta chưng cất bằng hơi nước các loại gỗ nghiền nhỏ, rễ, cành non của cây long não để thu được tinh dầu, mà từ đó trong quá trình ngưng tụ và làm lạnh có thể thu tới 90% long não. Bằng việc chưng cất phân đoạn tinh dầu thô người ta thu được các thành phần khác nhau, được sử dụng trong kỹ thuật ("tinh dầu long não đỏ", chứa safrol), y tế (long não y tế), ướp thơm ("tinh dầu long não trắng"). Lưu ý rằng tinh dầu long não dùng trong y tế khác rất nhiều với tinh dầu long não tự nhiên.

Về kỹ thuật gây giống cây Long não từ hạt tốt nhất là bạn liên hệ với ông Thoại ở Phú Quới, Phú Phong, Châu Thành, Tiền Giang qua ĐT hay Fax : 0733894059, địa chỉ Email là: victorvn02@yahoo.com.  

* Sự khác giữa cây óc chó (cây hồ đào) ở nước ta (có ở vùng cao như Lào Cai, Cao Bằng, Lạng Sơn) và cây óc chó ở nước ngoài (dùng làm ván sàn và đồ nội thất). Xin cho biết loại óc chó nào có thể vừa trồng để lấy hạt và vừa để lấy gỗ? Và tôi có thể mua giống cây này trong nước ở đâu?

Bùi Quang Vinh - Cao Bằng

Tùy từng địa phương mà cây óc chó cũng có những tên gọi khác nhau như cây sung dại (miền Bắc) hay ổi dại (miền Nam). Óc chó có hai loại, một loại là óc chó đồng bằng, đó là cây vú chó, vú bò, mọc thành những bụi nhỏ ở vùng đồng bằng nơi ven rừng, bờ ruộng rẫy ở quanh làng, có tên khoa học là Ficus hirta Vahl. Còn cây mọc trong rừng có tên khác là cây hồ đào với tên khoa học Juglans regia L.

Theo đông y, rễ của cây óc chó đồng bằng (vú chó hay vú bò) có tác dụng khử phong thấp, mạnh gân cốt, khử ứ tắc, tiêu thũng, sinh tân. Lá hay quả cây óc chó này giã nát đắp chữa vết thương bầm tím…Cây óc chó loại to mọc ở rừng có vị ngọt hơi chát, tính ấm, đi vào hai kinh phế, thận, để bổ dưỡng gan thận, làm mạnh lưng gối, thu liễm phổi, hạ suyễn, cố thận, sáp tinh. Công dụng làm thuốc bồi dưỡng cơ thể, trừ ho đờm, lao lực quá độ sinh ho, hen suyễn, lưng đau mỏi gối, chân yếu, làm thuốc dưỡng da, đen tóc, lợi tiểu, trừ trĩ.

Lá cây óc chó này còn sử dụng làm mỹ phẩm cho da, làm săn da, sát khuẩn, khử lọc máu. Dầu óc chó dùng chữa phòng lở chàm và nhuộm đen tóc. Cũng có tài liệu đông y nói rằng nhân óc chó còn gọi là hồ đào nhục, có tác dụng bổ phế, thận, làm mạnh sức, béo người, đen tóc, trơn da, chữa các chứng tiết tinh, ho lâu, gối lưng đau mỏi...

Ở nước ngoài cây óc chó cùng loài với cây óc chó rừng nước ta, nghĩa là thuộc loài Juglans regia L. Cây có nguồn gốc từ các khu vực trải dài từ vùng Balkans về phía đông dãy Himalaya và tây nam Trung Quốc. Rừng lớn nhất là ở Kyrgyzstan, nơi hầu như toàn cây óc chó rừng ở độ cao 1.000- 2.000, đặc biệt là tại Arslanbob trong tỉnh Jalal-Abad.