Việt Nam tránh vết xe đổ của người Thái

Sau khi LĐBĐ thế giới (FIFA) và LĐBĐ châu Á (AFC) bỏ ngỏ khả năng dời lịch thi đấu vòng loại World Cup 2022 sang tháng 11 và 12, thời điểm trùng với AFF Cup 2020, nhiều người hâm mộ lo ngại rằng ĐTVN sẽ không thể sử dụng đội hình mạnh nhất để bảo vệ ngôi vương khu vực.

Tại Đông Nam Á, Thái Lan cũng nhiều lần bóng gió về khả năng này, thậm chí họ còn lập ra kế hoạch để đội U23 hội quân song song cùng đội tuyển.

Cử đội hình trẻ, hay không phải đội hình mạnh nhất dự AFF Cup không phải chuyện mới ở Thái Lan. Là cường quốc bóng đá số một khu vực nhiều năm liền, Thái Lan đã 3 lần chấp nhận mạo hiểm vì những mục tiêu cao hơn.

Lần đầu là ở Tiger Cup 1998, khi ấy Thái Lan dự giải mà không có bộ ba trụ cột Kiatisuk, Dusit và Tawan, trong khi tiền đạo lừng danh Natipong sớm giải nghệ để chuyển sang chơi golf.

Với một đội hình chắp vá, đội quân của Wittaya Laohakul bị chỉ trích tơi bời sau trận đấu "không muốn thắng" Indonesia ở vòng bảng, trước khi bị Việt Nam đè bẹp 3-0 ở bán kết, rồi thua luôn trận tranh hạng ba. Đó cũng là thành tích kém nhất của bóng đá Thái Lan trong 4 mùa Tiger Cup đầu tiên.

Người Thái có thể tự an ủi rằng, họ tập trung cho Asiad 1998 diễn ra vào tháng 12. Và sự thật là "Voi chiến" đã chơi thành công khi lọt vào bán kết.

Tuy nhiên, thành công ấy không tiếp nối một cách liên tục. Ở vòng loại World Cup 2002 sau đó, Thái Lan đi tới vòng loại cuối cùng, nhưng không thắng nổi một trận và xếp chót bảng.

Với đặc thù ở châu Á, nơi các đội tuyển chỉ lựa chọn bung sức ở những giải quan trọng do những ngôi sao bận chơi bóng tại châu Âu, việc một đội thành công tại những giải không phải hàng đầu là điều dễ xảy ra. Thái Lan từng ngộ nhận điều ấy, khi vào bán kết Asiad 1998, và tiếp tục theo đuổi giấc mơ châu lục.

Nhưng rồi sự thật phũ phàng chỉ ra: Khi không thể giữ vững ngôi số một Đông Nam Á, họ cũng chẳng thể lên đẳng cấp cao hơn. Cùng dự Asian Cup 2004, trong khi Indonesia gây tiếng vang bằng chiến thắng Qatar 2-1, Thái Lan thua cả 3 trận, đồng thời đặt dấu chấm hết cho thế hệ vàng của Kiatisuk.

Sau giải này, HLV Carlos Roberto bị sa thải. Siegfried Held người Đức lên thay, và buộc phải xây dựng tất cả từ đầu. 

Một loạt thay đổi được ông thử nghiệm ở Tiger Cup 2004, trong đó nổi bật là tiếp tục cất Kiatisuk, Dusit, Tawan, Worawood ở nhà và chỉ sử dụng những cầu thủ trẻ, đáng kể nhất là Therdsak Chaiman. Nhưng với chỉ mình Therdsak, Thái Lan trải qua kỳ Tiger Cup tồi tệ nhất lịch sử khi bị loại ngay vòng bảng, sau khi bị Myanmar cầm hòa 1-1, và thua ngược Malaysia 1-2.

Hai thất bại trong vỏn vẹn 6 năm kéo tụt đà tiến bộ của người Thái. Họ bị ngợp trước sức mạnh của dàn cầu thủ nhập tịch Singapore, cũng như sự vươn lên từ Việt Nam, Malaysia.

Mãi tới năm 2014, Kiatisuk trở thành HLV, Thái Lan trở lại ngôi số một, nhưng ngay khi có ý định quay lại chính sách trẻ hóa, "Voi chiến" lại lấm lưng trắng bụng ở AFF Cup 2018. Không có 4 trụ cột Chanathip, Teerasil Dangda, Theerathon Bunmathan và thủ môn Kawin, Thái Lan trở nên dễ đoán và bị Malaysia đánh bại. 

Giờ thì bóng đá Thái Lan đang phải làm lại, dù 20 năm trước họ từng nghĩ là đã vượt qua ao làng khu vực. Bài học ấy, lúc này, hẳn vô cùng giá trị với Việt Nam.