* Có phải Nhật Bản gần đây mới quyết định chấm dứt chương trình khai thác năng lượng nguyên tử?
Vũ Thế Ninh, Quận Long Biên, Hà Nội
Theo tác giả Võ Ngọc Phước (vietsciences.free.fr) thì bất ngờ vào ngày 6/5/2011, Thủ tướng Nhật Bản Kan Naoto công bố kể từ nay Nhật Bản chính thức chấm dứt chương trình khai thác điện năng nguyên tử, vốn là “quốc sách” của nước này để phát triển kinh tế xã hội từ hơn 50 năm nay. Để thay thế nguồn điện năng này, Thủ tướng Kan cho biết, việc khai thác các nguồn điện năng từ năng lượng mặt trời, khí sinh học (biomass gas), địa nhiệt, gió, sóng biển... sẽ được thúc đẩy.
Như vậy, tai họa tại nhà máy điện nguyên tử Fukushima 1 dù nguyên nhân ban đầu là do động đất và sóng thần vào ngày 11/3/2011, nhưng sau hơn 2 tháng nước này vẫn không thể dập tắt được thảm họa ô nhiễm phóng xạ ra môi trường chung quanh, đang gây khổ sở cho đời sống cư dân phải di tản và đình trệ các hoạt động kinh tế xã hội của nước này, đã dẫn đến việc Chính phủ Nhật Bản phải quyết định ngưng chương trình khai thác điện năng nguyên tử.
Từ trước đến nay, quốc sách khai thác điện năng nguyên tử của Nhật Bản đã được cho tiến hành trên toàn quốc, nay Nhật Bảm đã xây dựng được 54 nhà máy điện nguyên tử cung cấp khoảng 25% lượng điện toàn quốc, là dựa trên cơ sở căn bản của một hệ thống bảo vệ an toàn cao độ cho loại nhà máy này để đối phó các tai họa dự trù mà toàn bộ chuyên gia Nhật Bản đã dày công nghiên cứu.
Tuy nhiên, qua tình trạng thực tế thê thảm đang diễn ra bởi tai họa từ nhà máy điện nguyên tử Fukushima 1, cơ sở căn bản trên bị xem như đã “sụp đổ”. Trước trụ cột thực thi quốc sách khai thác điện năng nguyên tử mà Nhật Bản dự định đưa lượng cung cấp điện năng lên mức 50% vào năm 2030, nay đã bị sụp đổ sau tai họa này, Chính phủ Nhật Bản đành phải cho đình chỉ toàn bộ chương trình khai thác loại năng lượng nguy hiểm này.
Để thay thế, Chính phủ Nhật Bản cho biết sẽ cho khai thác đa dạng các nguồn điện năng từ thiên nhiên, dù biết rằng hiệu suất sản xuất các nguồn điện năng này kém hơn nguồn điện năng nguyên tử rất nhiều. Quyết định chấm dứt khai thác điện năng nguyên tử của Nhật Bản tạo ra một bước ngoặt lịch sử trong đường hướng mới phát triển kinh tế xã hội của đất nước mặt trời mọc. Chắc chắn Chính phủ Nhật Bản đã phải đắn đo rất nhiều để quyết định chấm dứt một quốc sách đã được thực thi từ trước đến nay.
Nhưng từ hậu quả của thảm họa Fukushima, đây là một quyết định chín chắn dựa trên một thực trạng rõ ràng trước mắt. Trước quyết định dũng cảm ấy, hiện nay Chính phủ Nhật Bản đang phải yêu cầu người dân và các cơ sở tiết kiệm điện. Tại Nhật Bản, chỉ riêng các tư gia đã tiêu thụ khoảng 40% lượng điện lượng sản xuất được. Vì vậy, từ nay các thiết bị sản xuất và sử dụng điện năng mặt trời, bóng đèn LED, các thiết bị tiết kiệm điện tại tư gia… cần được phổ biến rộng rãi.
Cũng cần nói thêm là trong dịp Lễ Truy niệm 25 năm cho những người đã hy sinh trong thảm họa nhà máy điện nguyên tử Chernobyl tại Ukraine năm nay (2011), Tổng thống Nga lần đầu tiên đã đến tham dự và phát biểu hai thông điệp trong diễn văn đọc tại buổi lễ. Đó là không có sự an toàn hoàn toàn trong việc khai thác sử dụng điện năng nguyên tử và một khi tai họa của nhà máy điện nguyên tử xảy ra thì phải có sự hợp tác quốc tế mới mong chặn đứng được. Hai điều này nói lên sự nguy hiểm của việc khai thác sử dụng điện năng nguyên tử.