87,2% người chết vì ung thư ở xã Trường Sơn từng đi làm ăn xa?

Ngày 12/10, Báo Nông nghiệp Việt Nam (Báo NNVN) đã đăng tải bài “Xã nông thôn mới kiểu mẫu có 35% ca tử vong do ung thư”. Ngay sau khi nhận được thông tin phản ánh trên, UBND huyện Nông Cống đã ban hành công văn số 2792 ngày 17/10 giao Trung tâm Y tế huyện Nông Cống phối hợp với UBND xã Trường Sơn (xã NTM kiểu mẫu) kiểm tra, xác minh làm rõ nội dung phản ánh của Báo NNVN.

Công văn số 3024 ngày 4 tháng 11 UBND huyện Nông Cống báo cáo kết quả kiểm tra, xác minh như sau: “Về tỷ lệ tử vong do ung thư tại xã Trường Sơn, theo sổ tử vong từ năm 2015 đến nay của Trạm Y tế xã, có 55/233 trường hợp tử vong do ung thư, chiếm tỷ lệ 23,6%. Việc tính số liệu tử vong bị sai lệch 35% (trước đây do Trạm Y tế xã Trường Sơn tính, thống kê-PV) là do phần ghi nguyên nhân tử vong, khi lấy thông tin từ gia đình có người tử vong do xơ gan thì gia đình lại khai báo là tử vong do ung thư gan. Số ca tử vong do ung thư chủ yếu là số người đi làm ăn xa quê tại các công ty trở về địa phương (48/55 người), chiếm tỷ lệ 87,2%, số còn lại bị ung thư do thường xuyên sử dụng rượu, bia, thuốc lá.

Về vấn đề nước sạch tại xã Trường Sơn hiện nay đã có 40% số hộ dân sử dụng nước sạch của Công ty Cổ phần cấp nước Thanh Hóa; có 90% số hộ dân trong xã đã sử dụng máy lọc nước RO; trong những năm qua, UBND xã đã lấy một số mẫu nước tại các hộ dân để đi kiểm nghiệm, kết quả kiểm tra đều đạt tiêu chuẩn (có phiếu kết quả xét nghiệm nước gửi kèm); trường hợp ông Nguyễn Văn Tình, thôn Thọ Sơn, xã Trường Sơn nói trong nước giếng khơi có thạch tín là không có cơ sở”.  

Trong báo cáo của UBND xã Trường Sơn có cung cấp thêm thông tin: “Trên địa bàn có 1 bếp ăn tập thể của Trường Mầm non đã được công nhận bếp ăn tập thể đảm bảo an toàn thực phẩm. Về nguồn nước sinh hoạt của nhân dân, năm 2019, UBND xã đã cho lấy một số mẫu đại diện cho các nguồn nước sinh hoạt trên địa bàn (nước giếng đào, nước giếng khoan trực tiếp, nước giếng khoan qua bể lọc thô của nhân dân, nước uống qua máy lọc RO…). Tất cả các mẫu đều cho chỉ số đảm bảo quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về chất lượng nước sinh hoạt…Từ năm 2015 đến nay, trên địa bàn xã không xảy ra ca ngộ độc thực phẩm nào.”.

Gửi kèm theo hai báo cáo trên là những phiếu kiểm tra chất lượng nước. Phóng viên Báo NNVN qua xem xét những phiếu này, nhận thấy có hai loại là nước: Nước sạch của nhà máy do Công ty CP Cấp nước Thanh Hóa cung cấp đều đạt tiêu chuẩn từ màu, mùi, vị, hàm lượng kim loại, hàm lượng sunfat, hàm lượng clorua…đến vi khuẩn coliform, ecoli (kết quả bằng 0, tức không phát hiện ra-PV). Nước của dân tự khai thác, không qua lọc RO phần lớn các chỉ tiêu như màu, mùi vị, hàm lượng amoni, sắt, asen đều đạt, tuy nhiên nổi lên là chỉ số nhiễm khuẩn Coliform vượt quá nhiều lần giới hạn tối đa cho phép với 4/4 mẫu đều bị.

Cụ thể như mẫu nước giếng khoan của gia đình bà Nguyễn Thị Hồng, thôn Kim Phú, trả kết quả phân tích ngày 30 tháng 8 năm 2019 Coliform tổng số là 955 trong khi giới hạn tối đa cho phép là 150; mẫu nước giếng khoan của gia đình ông Nguyễn Sỹ Bình-thôn Kim Phú, trả kết quả phân tích ngày 30 tháng 8 năm 2019 Cloliform tổng số là 765 trong khi giới hạn tối đa cho phép là 150; mẫu nước giếng đào của gia đình ông Nguyễn Hữu Nghĩa, thôn Kim Phú, trả kết quả phân tích ngày 30 tháng 8 năm 2019 Coliform tổng số là 780 trong khi giới hạn tối đa cho phép là 150; mẫu nước giếng khoan của gia đình ông Nguyễn Văn Mạnh, thôn Kim Phú, trả kết quả phân tích ngày 30 tháng 8 năm 2019 Coliform tổng số là 1050 trong khi giới hạn tối đa cho phép là 150. Theo các nhà khoa học, Coliform là nhóm vi khuẩn phổ biến và sống được trong nhiều môi trường khác nhau như đất, nước, thức ăn và trong phân động vật.

Trong khi kết quả phân tích nước của 3 hộ cùng thôn, cùng đợt nhưng dùng lọc RO là gia đình bà Nguyễn Thị Hồng, Nguyễn Hữu Ân, Nguyễn Sỹ Bắc thì đều đạt, không phát hiện thấy vi khuẩn Coliform tổng số. Hiện nay theo báo cáo của UBND huyện Nông Cống có 90% số hộ dân trong xã Trường Sơn đã sử dụng máy lọc nước RO. Tuy nhiên suốt thời gian rất lâu trước đó, có thể họ đã vô tình sử dụng nguồn nước bị nhiễm Coliform nặng cho đến khi chuyển sang dùng máy lọc nước hay nước máy.

Gia đình ông Nguyễn Trọng Dũng ở thôn Thành Liên, xã Trường Sơn, (huyện Nông Cống, tỉnh Thanh Hóa) là một điển hình đau xót về ung thư. Trước đây ông bà đi làm kinh tế ở tỉnh Gia Lai và khi trung tuổi mới trở lại quê 6 năm về trước. Khi đau yếu, đi khám, bà phát bệnh trước, sau khi mổ 3 lần hết hơn 400 triệu, phải cầm cả sổ đỏ nhà nhưng vẫn chết thì đến lượt ông dính bệnh, chi phí chữa hiện tại cũng cỡ 300-400 triệu, phải cắt dần đất tổ tiên ra mà bán. Lúc tôi đến sức khỏe của ông Dũng rất kém, bụng trướng, chỉ cần chạm nhẹ tay vào da là có thể bị chảy máu do thành mạch rất mỏng.