San gạt tràn lan không đúng theo quy định pháp luật
Dọc 2 bên cạnh tuyến đường BOT Thái Nguyên – Chợ Mới, thuộc địa phận của xã Quảng Chu, huyện Chợ Mới, tỉnh Bắc Kạn xuất hiện hàng chục điểm san gạt cải tạo đất. Phần lớn là đất rừng, chỉ một số ít là đất phi nông nghiệp và cơ bản là những vị trí đã được UBND huyện Chợ Mới có văn bản chấp thuận cho phép cải tạo đất. Trong đó có những khu vực (cùng thửa đất hoặc nhiều thửa liền kề), tổng diện tích được san gạt có diện tích lên đến nhiều hecta và hiện tại có khu vực đã được dựng những nhà xưởng có quy mô lớn.
Nhiều người đặt câu hỏi, tại sao chính quyền xã Quảng Chu đã có những biện pháp quản lý chặt và xử lý nghiêm tình trạng san gạt cải tạo đất trái phép, nhưng sai phạm vẫn diễn ra. Chỉ tính từ tháng 10/2021 đến nay, UBND huyện Chợ Mới và UBND xã Quảng Chu đã xử phạt nhiều vụ vi phạm về vấn đề này. Tuy nhiên mức xử lý lại quá nhẹ, mang tính hình thức (có giá trị từ 3 – 22,5 triệu) và thiếu trách nhiệm kiểm tra khắc phục hậu quả.
Điển hình như, UBND huyện Chợ Mới ra Quyết định số 3610 vào ngày 15/12/2021 xử phạt ông Thạch Thọ Chín (sinh năm 1980) hủy hoại đất (làm biến dạng địa hình) tại các thửa đất số 67, 120, 122 (tờ bản đồ số 21) với tổng diện tích 4.752m2, thuộc thôn Nà Choọng, xã Quảng Chu với số tiền 20 triệu đồng.
Ngày 30/12, Chủ tịch UBND huyện Chợ Mới ban hành Quyết định 3970 xử phạt ông Nguyễn Văn Lừng (sinh năm 1965) với hành vi tự ý múc đất, san gạt 3.305m2 đất rừng tại thử đất số 232, tờ bản đồ số 02 với số tiền 20 triệu đồng. Cùng nhiều vụ xử lý khác với mức xử phạt chỉ là 2,5 triệu, 3 triệu, 20 triệu và 22,5 triệu đồng.
Những diện tích đất rừng san gạt trái pháp luật đã bị phát hiện, xử lý, những vẫn mọc lên những khu nhà xưởng trái phép. Ảnh: Toán Nguyễn.
Có 1 điểm chung của các quyết định xử phạt này là buộc các đối tượng vi phạm phải khôi phục lại tình trạng ban đầu của đất trước khi vi phạm trong 30 ngày. Nhưng đến nay, đã nhiều tháng trôi qua, những khu vực vi phạm không có dấu hiệu khắc phục hậu quả, thậm chí còn tiến hành xây dựng nhà xưởng.
Đáng nói nhất, tình trạng san trái pháp luật diễn ra ngay cả trong những khu vực đã được UBND huyện Chợ Mới chấp thuận cho việc san lấp cải tạo mặt bằng. Các cá nhân được chấp thuận cải tạo dưới 5.000m2, nhưng thực tế diện tích san ủi lại rộng gấp từ 1,5 – 3 lần
Thiếu trách nhiệm ở khâu hậu kiểm
Giải thích về vấn đề san ủi cải tạo đất trái pháp luật trên địa bàn, cán bộ UBND xã Quảng Chu cho rằng việc chấp thuận hồ sơ san ủi thuộc thẩm quyền của UBND huyện Chợ Mới. Khi cấp phép không thông báo cụ thể ngày, giờ tiến hành san ủi, không có cán bộ chuyên môn của huyện cắm mốc thực địa dưới sự chứng kiến của xã nên địa phương không thể biết được diện tích được cải tạo như thế nào, từ vị trí nào đến vị trí nào.
Trong các văn bản chấp thuận của huyện cũng không ghi vị trí đổ thải, nên dẫn tới tình trạng xe chở đất vận chuyển từ nơi này sang nơi khác đổ. Nhất là công tác hậu kiểm của các cơ quan chức năng có trách nhiệm đã không được thực hiện đầy đủ. Chỉ khi san lấp xong rồi, xã đi kiểm tra và đo diện tích thực tế mới phát hiện ra người được cấp đã san quá diện tích được cấp phép.
Việc san gạt cải tạo đất rừng, đất nông nghiệp trái quy định pháp luật không chỉ thất thoát tiền của Nhà nước, mà sẽ khiến cho tỉnh Bắc Kạn khó mở rộng quy hoạch xây dựng các khu công nghiệp, cụm công nghiệp. Ảnh: Toán Nguyễn.
Nói về vấn đề san gạt cải tạo mặt bằng ở xã Quảng Chu, ông Nguyễn Văn Hùng, Phó Chủ tịch UBND huyện cho biết, việc người dân chuyển nhượng đất, xin cải tạo mặt bằng để canh tác, sản xuất đúng theo quy định của Luật Đất đai thì huyện phải đồng thuận và tạo điều kiện thuận lợi nhất cho người dân. Văn bản chấp thuận cũng ghi rõ diện tích, số thửa,… Lãnh đạo UBND huyện cũng không thể cầm thước xuống hiện trường để đo trực tiếp được, mà chỉ đạo phòng chuyên môn kiểm tra, giám sát việc san gạt cải tạo mặt bằng, xử lý đúng theo quy định của pháp luật nếu phát hiện sai phạm.
Cá nhân ông Hùng cũng đề xuất cần phải có các đơn vị thanh tra, kiểm tra của tỉnh Bắc Kạn làm rõ những khu vực đã san ủi có đúng phép hay không và làm rõ việc khắc phục hậu của những cá nhân đã bị xử phạt vì san gạt trái pháp luật.
