Buông lỏng quản lý vật liệu nổ

Hai mỏ khai thác đá tại huyện Đồng Hỷ (tỉnh Thái Nguyên) bị kẻ gian đột nhập lấy đi hơn 4.000 kíp mìn và dây cháy chậm.

Việc buông lỏng quản lý vật liệu nổ đang là vấn đề nổi cộm tại tỉnh Thái Nguyên. Đã có trường hợp kẻ gian sử dụng vật liệu nổ đánh sập nhà Giám đốc Công an tỉnh hay ném vào nhà dân nhưng không thể tìm ra thủ phạm.

Hiểm họa rình rập

Trên 4.000 nghìn chiếc kíp nổ điện và kíp nổ đốt được cấp cho 2 mỏ đá Đồi Trực và Đồng Luông đã bị kẻ gian cắt khóa lấy trộm. Đây thực sự là hồi chuông cảnh tỉnh cho các cơ quan chức năng về việc buông lỏng quản lý vật liệu nổ cấp cho các mỏ đá.

Về nguyên tắc, kho chứa vật liệu nổ phải được xây dựng kiên cố và bảo vệ 24/24h, tuy nhiên tại hầu hết các mỏ khai thác khoáng sản, hiện nay công tác quản lý bảo vệ vật liệu nổ rất sơ sài, không có bảo vệ, không đảm bảo các yếu tố kĩ thuật cần thiết. Công tác bảo vệ kho vật liệu nổ ở mỏ đá Đồi Trực của Cty Phương Nhung là một điển hình cho sự thiếu trách nhiệm.

Kho thuốc, kíp nổ được xây trơ trọi sát vách núi, cách trụ sở và phòng bảo vệ của Cty gần trăm mét. Mặc dù kho được chia thành 2 ngăn riêng biệt, có cửa khóa nhưng xung quanh hoàn toàn không có rào chắn trong khi khu dân cư cũng chỉ ở cách kho chứa chừng 200 m.

Do bố trí kho mìn không hợp lí, không phân định rạch ròi ranh giới với khu dân cư nên kẻ gian dễ dàng đột nhập và lấy đi của Cty Phương Nhung hơn 3.000 kíp nổ.

Kho mìn tại  mỏ đá Đồng Luông được bảo vệ rất sơ sài

Nằm đối diện với Cty Phương Nhung, kho mìn ở mỏ đá Đồng Luông của Cty Minh Hiển cũng bị phá khóa, trộm mất trên 1.000 kíp nổ. Điều đáng nói ở đây là mặc dù bị mất cắp kíp mìn với số lượng lớn nhưng các nhân viên của cả hai Cty đều không thể xác định nổi khoảng thời gian xảy ra vụ trộm.

Trao đổi với phóng viên, thượng tá Nguyễn Quang Sơn, Trưởng Công an huyện Đồng Hỷ (Thái Nguyên) cho biết, hiện trên địa bàn huyện Đồng Hỷ chỉ có 2 đơn vị khai thác đá thực hiện tốt những qui định về quản lý, sử dụng, bảo vệ vật liệu nổ gồm Cty Xi măng Quang Sơn và mỏ đá Núi Voi.

Ngoài ra, hầu hết các mỏ đá tư nhân đều tiết kiệm chi phí, không thực hiện triệt để các qui định, chính vì vậy mới xảy ra những vụ mất cắp kíp nổ, thuốc nổ… gây nguy hiểm cho xã hội.

Cũng theo ông Sơn, trên địa bàn huyện Đồng Hỷ đã xảy ra nhiều vụ các đối tượng dùng thuốc nổ để trả thù, thanh toán ân oán hoặc đe dọa lẫn nhau. Năm 2012, do mâu thuẫn cá nhân có đối tượng đã dùng thuốc nổ ném vào nương chè của người cùng xóm để dằn mặt.

Có thể nói do quản lý thuốc nổ, kíp nổ lỏng lẻo nên việc sử dụng mìn để giải quyết mâu thuẫn đã trở nên phổ biến ở Thái Nguyên. Ngày 7/1/2012, nhà riêng của đại tá Nguyễn Như Tuấn, Giám đốc Công an tỉnh Thái Nguyên bị ốp mìn tàn phá hoàn toàn phần trước của tầng 1.

Gần đây nhất, ngày 14/5/2013, do ghen tuông, anh Nguyễn Văn Long (1988) ở huyện Đại Từ đã ôm mìn để cùng chết với vợ là chị Đỗ Thị Nga (1990).

Kẽ hở quản lý

Theo ông Nguyễn Quang Sơn, trong việc cấp vật liệu nổ đã có những qui định khá chặt chẽ. Khi bàn giao thuốc nổ cho các đơn vị được cấp phép sử dụng, xe chở vật liệu nổ có cảnh sát hộ tống sẽ đưa đến tận kho. Nhưng thất thoát chủ yếu ở trong khâu sử dụng của các doanh nghiệp.

 Thứ nhất là do doanh nghiệp tiết kiệm chi phí nên kho thuốc nổ thiết kế xây dựng chưa chắc chắn, không có bảo vệ trực thường xuyên. Thứ hai, theo qui định thì mỗi lần sử dụng thuốc nổ phải có biên bản giao nhận, nổ bao nhiêu thuốc phải có người giám sát nhưng trên thực tế các Cty đều không tuân thủ thậm chí kíp nổ bị mất mà cán bộ quản lý mỏ còn không biết.

Để thắt chặt quản lý, trước hết tỉnh Thái Nguyên cần phải có chế tài thật nghiêm xử lý, răn đe những đơn vị làm thất thoát vật liệu nổ. Bên cạnh đó, phải hạn chế tối đa lượng thuốc nổ, kíp nổ tồn kho của các doanh nghiệp.