Cần điều kiện để đưa nông sản vào chuỗi siêu thị
Sáng 19/10, Cục Chất lượng, Chế biến và Phát triển thị trường (Bộ NN-PTNT) chủ trì, phối hợp với Sở NN-PTNT Hà Nội tổ chức Tọa đàm "Kết nối thông tin về nhu cầu, thị hiếu và phổ biến quy định thị trường nông sản trong nước".
Ông Nguyễn Như Tiệp, Cục trưởng Cục Chất lượng, Chế biến và Phát triển thị trường, cho biết, vấn đề kết nối thông tin, phổ biến quy định của thị trường nông sản không chỉ là nhiệm vụ nhằm đảm bảo dân sinh mà còn góp phần vào sự phát triển của ngành nông nghiệp.
"Việc sản xuất nông nghiệp theo tín hiệu của thị trường được cho là yêu cầu tất yếu để cung đáp ứng cầu, tránh lãng phí… Tuy nhiên, cần làm thế nào cho hiệu quả, để nhà sản xuất nắm rõ tiêu chuẩn, quy chuẩn, quy định, từ đó đưa ra các sản phẩm đáp ứng phía người tiêu dùng, thị trường trong nước và nước ngoài”, ông Tiệp chia sẻ.
Câu chuyện kết nối thị trường không chỉ cần thiết đối với hàng hóa xuất khẩu mà còn thực sự cấp thiết đối với thị trường trong nước. Theo đại diện Cục Chất lượng, Chế biến và Phát triển thị trường, các kênh bán lẻ trong và ngoài nước cũng là cầu nối hiệu quả giữa nhà sản xuất và người tiêu dùng.
Tuy nhiên, các nhà bán lẻ hiện nay cũng xây dựng những tiêu chuẩn, quy chuẩn của riêng mình về sản phẩm như sản xuất nông nghiệp tốt, sản xuất xanh, sạch, đảm bảo an sinh xã hội, đảm bảo phúc lợi người lao động…, đây có thể được coi như “bản sắc” của mỗi nhà bán lẻ và các nhà sản xuất muốn tiếp cận kênh này cũng cần quan tâm, nắm bắt thông tin bên cạnh đảm bảo tuân thủ yêu cầu về chất lượng sản phẩm.
Chia sẻ góc nhìn của nhà bán lẻ, bà Nguyễn Hương, Giám đốc Kiến tạo giá trị chung, Công ty WinCommerce - chuỗi bán lẻ Winmart cho biết, các chuỗi bán lẻ hiện đại đang đóng vai trò quan trọng trong phát triển thương hiệu, hàng hóa sản phẩm nông sản vùng, miền Việt Nam tại thị trường nội địa cũng như là điểm tựa để nông sản Việt cất cánh ra thị trường quốc tế.
“Tiêu dùng là một trong ba trụ cột của cỗ xe tam mã đưa nền kinh tế tăng trưởng và phát triển, đặc biệt trong 2 năm qua khi các hoạt động đầu tư, xuất khẩu bị ảnh hưởng nặng nề do tác động từ đại dịch, tác động suy giảm toàn cầu ảnh hưởng tới tổng cầu trong nước, tiêu dùng trong nước với quy mô 100 triệu dân là giải pháp quan trọng để tính đến tăng trưởng kinh tế”, bà Hương nhận định.
Trong khi đó, các chuỗi bán lẻ đang nỗ lực củng cố điểm bán đang hoạt động, mở thêm điểm bán, đưa ra các mô hình mới, giải pháp để tạo thêm cảm hứng cho người tiêu dùng và nâng cao dịch vụ bán lẻ.
Theo bà Hương, hiện các chuỗi bán lẻ đang làm nhiều hơn sứ mệnh thu mua sản phẩm, đó là cùng địa phương nắm bắt và phản hồi tín hiệu của thị trường. Chuỗi bán lẻ là nơi cung cấp thông tin về sản lượng, hàng hóa cung ứng ra thị trường cũng như khả năng hấp thụ của thị trường với sản phẩm đó để địa phương có thể tính toán quy hoạch lại vùng sản xuất, sản lượng, khối lượng phù hợp. Bên cạnh đó, kênh bán lẻ cũng đưa ra các quy trình vào hàng chặt chẽ, đảm bảo tuân thủ các yếu tố để đưa hàng hóa lên kệ, kênh bán, tạo ra giá trị kinh tế cho nhà sản xuất và các vùng chuyên canh địa phương.
Ông Tiệp đánh giá, trong chuỗi từ sản xuất tới tiêu dùng, các tập đoàn bán lẻ cũng là một trong những động lực dẫn dắt tiêu thụ. Bên cạnh cơ quan quản lý Nhà nước, chuỗi bán lẻ cũng đóng vai trò tham gia giám sát các chất lượng nông sản được cung ứng từ các địa phương.
Tuy nhiên, đại diện Bộ NN-PTNT cho rằng phía địa phương và các chuỗi bán lẻ cần kết hợp chặt chẽ hơn để đơn giản hóa quy trình vào hàng bên cạnh việc kiểm định chất lượng, tạo điều kiện để doanh nghiệp, nông dân đưa sản phẩm vào chuỗi siêu thị một cách nhanh chóng và hiệu quả nhất.
Bảo đảm cung ứng nông sản cho dịp cuối năm
Ông Nguyễn Ngọc Sơn, Phó Giám đốc Sở NN-PTNT Hà Nội cho biết, Thủ đô Hà Nội với khoảng 10 triệu dân đang sinh sống, làm việc, học tập trên địa bàn và hằng năm đón hàng triệu du khách trong nước, quốc tế, do đó nhu cầu tiêu dùng nông sản rất lớn.
Theo thống kê, ước tính nhu cầu tiêu dùng đối với một số nhóm hàng thiết yếu của thành phố Hà Nội như sau: gạo khoảng 96.700 tấn/tháng, thịt lợn khoảng 19.300 tấn/tháng, thịt bò khoảng 5.350 tấn/tháng, thịt gà khoảng 6.400 tấn/tháng, trứng gia cầm khoảng 129 triệu quả/tháng, thủy sản khoảng 19.250 tấn/tháng, thực phẩm chế biến nông lâm thủy sản khoảng 5.350 tấn/tháng, rau củ khoảng 107.500 tấn/tháng, trái cây khoảng 56.000 tấn/tháng. Nhu cầu trong các tháng dịp Tết tăng thêm tập trung vào các mặt hàng thiết yếu như gạo, thịt, thủy sản, rau, củ quả trái cây, nông sản khô…
Với diện tích đất nông nghiệp khoảng 189.000 ha, chiếm 56% tổng diện tích đất tự nhiên, các sản phẩm hàng hóa thiết yếu Hà Nội tự sản xuất mới chỉ đáp ứng từ 20-70% nhu cầu. Lượng hàng hóa còn thiếu được kết nối, khai thác từ các tỉnh, thành phố và nhập khẩu.
Phó Giám đốc Sở NN-PTNT Hà Nội ước tính: “Lượng hàng hóa tiêu thụ dịp Tết năm nay cao hơn 10% so với dịp Tết 2023. Chính vì vậy, việc cập nhật các thông tin thị trường, nhu cầu thị hiếu, xu hướng tiêu thụ trên thị trường nhằm nâng cao chất lượng hàng hóa, cải tiến sản phẩm là rất cần thiết".
Đồng thời, ông Sơn cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc thường xuyên cập nhật các quy định, yêu cầu kiểm soát chất lượng về an toàn thực phẩm cho các chuỗi sản xuất, tiêu thụ nông lâm thủy sản, an toàn trên địa bàn Thủ đô, đảm bảo nguồn cung cấp hàng hóa cho người dân Hà Nội. Song song với đó là quản lý tốt vấn đề truy xuất nguồn gốc thực vật, tiêu thụ trên địa bàn thành phố.
Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả tích cực, công tác kết nối tiêu thụ, kiểm soát chất lượng, an toàn thực phẩm sản phẩm nông lâm thủy sản giữa Hà Nội và các tỉnh vẫn còn hạn chế. Vẫn có khoảng hơn 4% sản phẩm nông lâm thủy sản tiêu thụ còn phát hiện các chỉ tiêu mất an toàn thực phẩm.
Cũng từ phía bán lẻ, ông Paul Lê, Phó Chủ tịch phụ trách Xúc tiến thương mại Tập đoàn Central Retail cho biết xu hướng tiêu dùng hiện nay đã thay đổi trong đại bộ phận khách hàng, ngoài quan tâm tới chất lượng, giá cả, người dùng đã tìm hiểu khá kĩ tới nguồn gốc sản phẩm, tính minh bạch của nhà sản xuất.
Để tập trung chuẩn bị hàng hóa sẵn sàng cho nhu cầu tăng cao trong dịp mua sắm cuối năm cũng như dịp Tết nguyên đán sắp tới, Central Retail đã làm việc với các nhà cung cấp trên cả nước để đặt hàng và đảm bảo đủ số lượng cần thiết để dự trữ.
Với các biện pháp kích thích tiêu dùng nội địa từ Chính phủ, nhu cầu mua sắm cuối năm dự kiến vẫn tăng cao trong các dịp lễ sắp tới. Bên cạnh đó, phía nhà bán lẻ này cũng cố gắng đảm bảo nguồn cung hàng hóa đầy đủ, tránh xảy ra khan hiếm trong các dịp mua sắm cuối năm, đưa vào các kho lạnh bảo quản di động, tăng cường các mặt hàng tiêu dùng hàng ngày…