Người lao động 60 tuổi chưa đáp ứng điều kiện được hưởng trợ cấp hưu trí xã hội và thêm điều kiện là chưa đủ điều kiện hưởng lương hưu mà không bảo lưu hoặc nhận bảo hiểm xã hội 1 lần thì được trợ cấp hằng tháng. Ảnh minh hoạ.
Được hưởng trợ cấp hằng tháng
Theo Luật Bảo hiểm xã hội năm 2024, có hiệu lực từ ngày 01/7/2025, người lao động nếu đủ điều kiện sẽ được hưởng lương hưu hoặc trợ cấp hưu trí xã hội. Tuy nhiên, có một nhóm người chưa đủ điều kiện hưởng lương hưu và cũng chưa đến tuổi nhận trợ cấp hưu trí xã hội. Những người này sẽ được hưởng trợ cấp hằng tháng theo quy định tại Điều 23 của Luật.
Điều kiện để được hưởng trợ cấp hằng tháng, theo khoản 1 Điều 23 Luật Bảo hiểm xã hội 2024, người lao động được hưởng trợ cấp hằng tháng khi đáp ứng đủ các điều kiện sau: Đủ tuổi nghỉ hưu từ ngày 01/7/2025: Nam đủ 61 tuổi 3 tháng, nữ đủ 56 tuổi 8 tháng; Có thời gian đóng bảo hiểm xã hội nhưng không đủ điều kiện hưởng lương hưu.
Điều kiện hưởng lương hưu, theo Điều 64 Luật Bảo hiểm xã hội 2024, để được hưởng lương hưu, người lao động phải đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc từ đủ 15 năm trở lên và thuộc một trong các trường hợp: Đủ tuổi nghỉ hưu trong điều kiện lao động bình thường (nam 61 tuổi 3 tháng, nữ 56 tuổi 8 tháng); Nghỉ hưu ở tuổi thấp hơn không quá 5 tuổi (nam 56 tuổi 3 tháng, nữ 52 tuổi) nếu làm nghề đặc biệt nặng nhọc, độc hại hoặc làm việc ở vùng kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn từ đủ 15 năm trở lên; Nghỉ hưu ở tuổi thấp hơn tối đa 10 tuổi (nam 51 tuổi 3 tháng, nữ 46 tuổi 8 tháng) nếu có từ đủ 15 năm làm công việc khai thác than trong hầm lò; Người bị nhiễm HIV/AIDS do tai nạn rủi ro nghề nghiệp khi làm nhiệm vụ được giao.
Điều kiện hưởng trợ cấp hưu trí xã hội, theo Điều 21 Luật Bảo hiểm xã hội 2024, để được hưởng trợ cấp hưu trí xã hội, người lao động phải từ đủ 75 tuổi trở lên, không hưởng lương hưu hoặc trợ cấp bảo hiểm xã hội hằng tháng, có văn bản đề nghị hưởng trợ cấp hưu trí xã hội.
Như vậy, người lao động 60 tuổi, không đủ điều kiện hưởng lương hưu và chưa đến tuổi nhận trợ cấp hưu trí xã hội, sẽ được hưởng trợ cấp hằng tháng nếu chưa nhận bảo hiểm xã hội một lần, không bảo lưu thời gian đóng bảo hiểm xã hội, có yêu cầu hưởng trợ cấp hằng tháng dựa trên thời gian và mức đóng bảo hiểm xã hội của mình.
Mức trợ cấp hằng tháng theo khoản 3 Điều 23 Luật Bảo hiểm xã hội 2024. Trong đó, mức trợ cấp hằng tháng thấp nhất bằng mức trợ cấp hưu trí xã hội hằng tháng; Mức trợ cấp hưu trí xã hội sẽ được xem xét điều chỉnh định kỳ 3 năm dựa trên điều kiện kinh tế - xã hội và khả năng ngân sách nhà nước.
Thủ tục hưởng trợ cấp hằng tháng: Hồ sơ cần nộp gồm sổ bảo hiểm xã hội và văn bản đề nghị hưởng trợ cấp hằng tháng, nộp về Cơ quan bảo hiểm xã hội. Thời gian giải quyết trong vòng 5 ngày làm việc kể từ khi nhận đủ hồ sơ. Nếu không giải quyết, cơ quan bảo hiểm xã hội phải trả lời bằng văn bản và nêu rõ lý do.
Đề xuất được hỗ trợ bảo hiểm y tế
Trước đây, theo khoản 6 Điều 23 Luật Bảo hiểm xã hội 2024, người đang hưởng trợ cấp hằng tháng sẽ được ngân sách nhà nước đóng bảo hiểm y tế. Đối tượng là người từ 60 tuổi đến dưới 75 tuổi, không đủ điều kiện hưởng lương hưu và chưa đủ tuổi hưởng trợ cấp hưu trí xã hội.
Tuy nhiên, trong dự thảo Luật Bảo hiểm y tế sửa đổi, đối tượng này chưa được liệt kê trong danh sách được ngân sách nhà nước đóng bảo hiểm y tế.
Các đối tượng được đề cập bao gồm: Người hưởng trợ cấp bảo trợ xã hội hằng tháng; Người từ đủ 80 tuổi trở lên đang hưởng trợ cấp tuất hằng tháng; Trẻ em dưới 6 tuổi; Người có công với cách mạng, cựu chiến binh, thanh niên xung phong, cựu dân công hỏa tuyến,...
Trong buổi thảo luận về dự thảo Luật Bảo hiểm y tế sửa đổi vào chiều 24/10, có đại biểu Quốc hội đã đề xuất bổ sung người cao tuổi từ đủ 60 tuổi trở lên vào danh sách đối tượng được ngân sách nhà nước đóng bảo hiểm y tế.
Tuy nhiên, đây mới dừng lại ở đề xuất trong buổi thảo luận, chưa được luật hóa cũng như đề cập đến trong dự thảo nên chưa có cơ sở để xác định quy định này sẽ được áp dụng trong thời gian tới.
