Đà Nẵng xây dựng phương án ứng phó thiên tai đến năm 2030

Cần nghiêm túc tìm giải pháp

Năm 2022, trên địa bàn TP Đà Nẵng xảy ra nhiều trận thiên tai dị thường. Đầu tháng 4/2022, giữa mùa khô ở miền Trung nhưng mưa lớn trái quy luật đã làm nhiều tuyến đường, khu vực dân cư bị ngập úng cục bộ; xuất hiện lũ trên cả 3 tuyến sông Yên, Túy Loan, Cu Đê gây cô lập thôn Lộc Mỹ (xã Hòa Bắc); 941,4ha lúa đang trổ, chín bị ngập, ngã đổ; 243,8ha rau, hoa, màu bị ngập...

Trong ngày 27 và 28/9, Đà Nẵng chịu ảnh hưởng trực tiếp của bão số 4 (bão Noru) được đánh giá là một trong những cơn bão mạnh nhất trong 20 năm qua, gây thiệt hại nặng nề về nhà cửa, tài sản của nhân dân, cơ sở hạ tầng và làm mực nước biển dâng cao hơn bão Xangsane (tháng 10/2006) khoảng 6cm. Thiệt hại do bão số 4 và trận lũ lớn xảy ra từ ngày 9/10 đến 11/10 ước tính khoảng 50 tỷ đồng.

Đặc biêt, trận mưa cực đoan “ngàn năm có một” xảy ra vào ngày 14/10/2022 vượt giá trị lịch sử trong tháng 10, gây ngập diện rộng tại 52/56 phường, xã và xảy ra sạt lở, lũ, lũ quét nhiều nơi, làm 4 người chết cùng nhiều thiệt hại về nhà cửa, tài sản của người dân và cơ sở hạ tầng trên phạm vi toàn thành phố, ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống, sinh hoạt và sản xuất... với tổng thiệt hại về kinh tế khoảng 1.500 tỷ đồng.

PGS.TS Võ Văn Minh cảnh báo, nếu không giữ được rừng đầu nguồn, rừng Sơn Trà, rừng Nam Hải Vân cũng như thảm thực vật ở các núi ở huyện Hòa Vang… thì sẽ tiềm ẩn nhiều rủi ro thiên tai. Vì vậy, Đà Nẵng cần phải đánh giá lại hệ thống thoát nước trên địa bàn. Bên cạnh các giải pháp công trình, cần tăng cường công tác quản lý, truyền thông nâng cao nhận thức về thoát nước, bảo vệ môi trường, phòng chống thiên tai cho người dân.

Để góp phần giảm ngập, cần tăng cường khả năng thấm và hạn chế bê tông hóa đến mức thấp nhất có thể, nhất là vỉa hè, bờ hồ, bờ sông, công viên, những nơi công cộng…, thay vào đó là những thảm cỏ, cây xanh. Đây là giải pháp không chỉ giúp thấm nước, giữ nước trong lòng đất mà còn làm sạch đất, làm sạch không khí, giúp điều hòa khí hậu... “Với mục tiêu kiến tạo đô thị sinh thái, xây dựng thành phố môi trường, Đà Nẵng cần nghiêm túc thay đổi cách tiếp cận như đề cập trên đây để tiếp cận sự phát triển bền vững”, PGS.TS Võ Văn Minh đề nghị.

Chủ động phương án ứng phó thiên tai dị thường, trái quy luật

Phân tích, đánh giá về đợt mưa lịch sử xảy ra vào ngày 14/10/2022, để xây dựng thành phố an toàn, phát triển bền vững, Văn phòng Thường trực Ban Chỉ huy Phòng chống thiên tai, Tìm kiếm cứu nạn và Phòng thủ dân sự TP Đà Nẵng đang tiếp tục hoàn chỉnh dự thảo Đề án xây dựng TP Đà Nẵng an toàn trong thiên tai đến năm 2030 để trình UBND Thành phố phê duyệt.

Giám đốc Sở Xây dựng TP Đà Nẵng, ông Phùng Phú Phong chia sẻ về giải pháp căn cơ để chống ngập úng trong đô thị: Trong quá trình thẩm định, phê duyệt các đồ án quy hoạch phân khu, quy hoạch cao độ nền và thoát nước mặt trong thời gian đến, sẽ ưu tiên dành quỹ đất để bố trí hành lang thoát lũ, hình thành các hồ điều hòa và tăng diện tích hành lang xanh, mảng xanh đô thị, hạn chế tối đa việc bê tông hóa nếu không thật sự cần thiết. Đồng thời, lựa chọn chu kỳ lặp lại trận mưa tính toán cao hơn trong đồ án quy hoạch cao độ nền và thoát nước mưa nhằm tăng khẩu độ cống thoát nước.

Ông Phú thông tin thêm, Sở Xây dựng đề nghị UBND Thành phố làm việc với các đơn vị trong Sân bay Đà Nẵng để nạo vét, nghiên cứu cải tạo mở rộng và xây dựng mới các hồ điều hòa và phối hợp xây dựng phương án điều tiết nước tại các hồ điều hòa để giảm áp lực cho hệ thống thoát nước của Thành phố...

Cũng theo lãnh đạo Sở Xây dựng, để bảo đảm nguồn nước cho Thành phố trong mùa khô năm 2023, đơn vị đang đôn đốc các đơn vị liên quan đưa vào vận hành Nhà máy nước Hòa Liên và sớm hoàn thành thi công dự án nâng công suất Trạm bơm phòng mặn An Trạch từ 210.000m3/ngày lên 420.000m3/ngày để đưa vào vận hành. Về lâu dài, đơn vị tham mưu UBND Thành phố triển khai đầu tư các nhà máy nước mới và hạ tầng cấp nước theo quy hoạch...

Nguyên Phó Giám đốc Sở NN-PTNT TP Đà Nẵng, ông Huỳnh Vạn Thắng nhìn nhận, trong bối cảnh biến đổi khí hậu làm mực nước biển dâng, nguy cơ gây tác động (nhiễm mặn) tại vị trí khai thác nước thô trên sông Cẩm Lệ của Nhà máy nước Cầu Đỏ và các tác động từ thượng nguồn, thành phố cần triển khai đầu tư giải pháp trạm bơm và đường ống để thu và dẫn nước thô trên sông Thu Bồn ở xã Đại Hòa (huyện Đại Lộc, tỉnh Quảng Nam) về Đà Nẵng. Đây là giải pháp an toàn và bền vững về nguồn nước sinh hoạt cho Thành phố trong tương lai.