Có bán nhưng công ty đã thu hồi?
Chủ một cửa hàng bán lúa giống tại xã Gia Phú (huyện Bảo Thắng, tỉnh Lào Cai) cho biết, cửa hàng có một vài bao giống lúa Long Hương 8117 nhưng đã trả lại công ty cung cấp vì sắp hết mùa nên không bán được.
“Giống lúa này chủ yếu bà con vùng cao mua chứ còn còn dưới này đây là giống lúa mới, nhiều người chưa biết đến nên có bán nhưng chậm lắm”, người bán hàng cho hay.
Cũng theo một số chủ cửa hàng bán lúa, ngô giống thì một số dòng lúa mới xuất hiện trong năm nay như LP1601, Long Hương 8117…
Sở dĩ giống lúa Long Hương 8117 hiếm, không có bán ở khu vực các huyện Bảo Thắng, hay Bát Xát của Lào Cai do diện tích gieo cấy ở hai huyện này chủ yếu ở vùng thấp, vì vậy bà con cấy khá sớm. Thời điểm này các diện tích gieo trồng cơ bản đã xuống giống xong. Chỉ ở vùng cao có nơi mỗi năm chỉ cấy một vụ nên việc gieo cấy muộn hơn.
Trong khi, giống lúa Long Hương 8117 khó tìm thì giống lúa LP1601 lại được bán khá nhiều tại hai huyện trên.
Giống lúa LP1601 được đóng bao có trọng lượng 750gram của Công ty TNHH Long Bình Việt Nam (địa chỉ tại Bắc Linh Đàm, Hà Nội) có giá 110 nghìn đồng/gói. Giống lúa này được nhà phân phối rải khá đều ở đại lý.
Trở lại với giống lúa Long Hương 8117, tại thị trấn Bắc Hà (huyện Bắc Hà, Lào Cai) có 3 đại lý lớn nhưng chỉ 1 đại lý có bán giống lúa này. Chủ cửa hàng cho biết, công ty cấp một bao 40kg Long Hương 8117 tương đương 40 gói. Giá bán của giống này khoảng 145 nghìn đồng/kg, được đóng vừa vặn trong một túi.
“Giống lúa khá mới nhưng thấy bà con cũng thích nên khi hết hàng tôi gọi công ty mang thêm nhưng họ báo không có. Họ bảo năm nay Covid-19 nhập về khó khăn lắm.
Cả giống Nghi Hương 305 bán khá chạy nhưng năm nay thì chịu, không nhập được. Công ty bảo sang năm tập trung bán Long Hương 8117 khi đó hàng sẽ có nhiều hơn”, bà chủ này nói.
Cũng theo tìm hiểu của PV Báo NNVN, giống lúa Long Hương 8117 là lúa lai 3 dòng do Cty Hữu hạn ngành giống kỹ thuật cao Long Bình Tứ Xuyên (trung Quốc) nghiên cứu chọn tạo. Công ty này có văn phòng đại diện tại khu đô thị Đặng Xá (quận Long Biên, Hà Nội).
Long Hương 8117 mới được sản xuất thử
Hiện nay, giống lúa Long Hương 8117 cũng như LP1601 đều mới được Bộ NN- PTNT cho phép sản xuất thử nghiệm tại một số tỉnh, thành phố của Việt Nam.
Thế nhưng, các công ty sản xuất, kinh doanh giống lúa này vẫn đưa giống ra bán ngoài thị trường dù chưa nhiều, y như giống đã được công nhận chính thức.
Tại Lai Châu, một điểm đang triển khai sản xuất thử giống lúa Long Hương 8117 là xã Khun Há (huyện Tam Đường).
Ông chủ cửa hàng vật tư nông nghiệp tại km2, xã Bình Lư (Tam Đường) cho hay, giống lúa Long Hương 8117 không được bán mà có bán cũng rất ít người mua bởi giống lúa quá mới. Trong khi bà con người Mông thường tin tưởng những giống đã trồng và hiệu quả nhìn thấy, đong đếm được.
Vì vậy, công ty phân phối có cấp cho cửa hàng một bao 40kg giống lúa này để phát cho các hộ dân ở Khun Há. Các bản được người dân trồng thử giống lúa này gồm bản Lao Chải 1, Ngải Thầu Thấp, Lao Chải 2.
Khảo sát tại một cửa hàng tại thành phố Lai Châu thì chủ cửa hàng nông nghiệp khá dè dặt khi có người hỏi mua loại giống Long Hương 8117.
Người bán hàng cho biết, giống lúa Long Hương 8117 mới được sản xuất thử nên không bán và là giống mới cần thời gian xâm nhập vào thị trường, nên công ty nhập khẩu giống thường cấp cho bà con trồng thử. Tuy nhiên, số lượng giống nhiều bởi các công ty lấy đâu ra giống mà cho không như thế mãi được.
Vì vậy, cũng không tránh trường hợp giống vẫn được bán, nhưng bán bao nhiêu, ở những vùng nào thì không phải ai cũng biết.
Trong quyết định công nhận giống, giống lúa Long Hương 8117 được triển khai sản xuất thử phải tuân thủ đúng các yêu cầu tại quyết định số 95/2007/QĐ-BNN ngày 27/11/2007 của Bộ NN- PTNT về việc ban hành quy định về công nhận giống cây trồng nông nghiệp mới.
Và để triển khai sản xuất thử công ty sản xuất, kinh doanh giống phải hướng dẫn cụ thể quy trình kỹ thuật trồng trọt cho người sản xuất; có hợp đồng hoặc danh sách tên, địa điểm của tổ chức, cá nhân tham gia, thời gian, số lượng giống chuyển giao; theo dõi đánh giá giống trong quá trình sản xuất và phải bồi thường hoặc hỗ trợ thiệt hại nếu do giống gây ra.
Sau khi kết thúc thời vụ gieo trồng tối đa 30 ngày, công ty phải báo cáo Sở NN- PTNT địa phương về địa điểm, diện tích và thời vụ gieo cấy…
Giống lúa Long Hương 8117 chưa được công nhận lưu hành nhưng đã đóng gói, dán tem chống hàng giả bán ngoài thị trường.
Ngoài ra, sau khi kết thúc vụ sản xuất, công ty phải gửi báo cáo đánh giá kết quả thực hiện có xác nhận của địa phương nơi triển khai và hồ sơ khác có liên quan về Sở NN- PTNT nơi sản xuất thử, Cục Trồng trọt (Bộ NN- PTNT).
Sau đó, giống lúa mới được công nhận lưu hành và được phép bán ra ngoài thị trường, phục vụ bà con nông dân.
Tuy nhiên, thực tế trên địa bàn Lào Cai cho thấy, giống lúa Long Hương 8117 đã được lưu hành dưới dạng biến tấu “giới thiệu sản phẩm”.