4 vụ sản xuất lúa đành mất trắng
Từ tháng 6/2019 đến nay, gia đình nông dân Nguyễn Văn Cứ, ở phường 8, TP Tuy Hòa có 5 sào đất lúa ở cánh đồng Vĩnh Tròn không sản xuất được vì luôn nằm trong tình trạng ngập úng. Do ruộng lúa bỏ hoang lâu ngày nên giờ để cỏ tự mọc, trong khi đó nông dân không việc làm, không thu nhập, đời sống gặp nhiều khó khăn.
Gia đình ông Cứ là một trong số nhiều hộ gia đình ở phường 5, phường 8, phường 9 và xã Bình Kiến (TP Tuy Hòa) đến nay đã mất trắng 4 vụ sản xuất lúa.
Theo ghi nhận chúng tôi, đến ngày 10/1, tỉnh Phú Yên đã hoàn thành gieo sạ vụ Đông Xuân theo lịch thời vụ. Tuy nhiên cánh đồng Vĩnh Tròn hơn 100 ha hầu như vẫn còn ngập chìm trong nước.
Theo các nông dân, dù đã nhiều lần kiến nghị UBND TP Tuy Hòa và UBND tỉnh Phú Yên xử lý tình trạng ngập úng để tái sản xuất nhưng chưa được giải quyết dứt điểm.
Nông dân Phan Văn Hòa, ở phường 8, bày tỏ, mong muốn ngoài việc giải quyết kiến nghị bồi thường thiệt hại cho nông dân, chính quyền địa phương nên có giải pháp khắc phục ngập úng. Nếu không làm được thì tiến hành các thủ tục thu hồi đất, đền bù để người dân có kinh phí chuyển đổi sản xuất.
Nhiều đơn vị liên quan phải có trách nhiệm bồi thường
Về nguyên nhân gây ra ngập úng không sản xuất được trên địa bàn phường 5, phường 8, phường 9 và xã Bình Kiến đã được UBND TP Tuy Hòa kết luận thanh tra số 5995 xác định.
Theo đó, từ tháng 6/2019, diện tích đất lúa bị ngập úng không sản xuất tại phường 8, phường 9 và xã Bình Kiến là do quá trình thi công đường Nguyễn Trãi kéo dài có lấp đoạn rạch Bầu Hạ dài khoảng 150m đi ngang tuyến đường, nhưng không thực hiện việc đào rạch dẫn dòng hoàn trả để tiêu thoát nước. Đến tháng 3/2021, đoạn rạch dẫn dòng hoàn trả mới được thi công, nhưng chỉ đào rộng được khoảng 4m, chưa đúng thiết kế được duyệt rộng 8,1m do chưa bồi thường giải phóng mặt bằng. Cùng với đó tại vị trí cống hộp thoát nước qua đường Nguyễn Trãi phía Tây có cao độ đáy cống hộp được thiết kế phù hợp để thoát nước cho rạch Bầu Hạ.
Song tại vị trí phía Tây cống hộp có đường cống thoát nước thải đường kính 500mm chạy ngang qua được lắp đặt cao trình đỉnh cống +0,80m kết hợp bèo mọc lấp kín mặt nước tại khu vực này làm cản trở dòng chảy, gây ngập úng. Ngoài ra đoạn rạch Bầu Hạ qua khu đất bệnh viện Quốc tế bị bồi lấp cũng gây ảnh hưởng ngập úng. Đơn vị chịu trách nhiệm chính là Ban quản lý đầu tư xây dựng TP Tuy Hòa và các đơn vị liên quan do chủ đầu tư chịu trách nhiệm xác định.
Còn từ tháng 7/2020 đến nay do đỉnh ngăn mặn nước được thi công với cao trình +0,92m, cao hơn cao trình thiết kế được duyệt là 0,12m đã làm tình trạng ngập úng nặng hơn. Đơn vị chịu trách nhiệm thi công là Ban quản lý đầu tư xây dựng tỉnh và các đơn vị có liên quan do chủ đầu tư chịu trách nhiệm xác định.
Ông Bùi Thái Long, Trưởng Phòng Kinh tế TP Tuy Hòa cho biết, hiện nguyên nhân, trách nhiệm của từng cơ quan, đơn vị và giá trị bồi thường thiệt hại đã xác định xong. Tổng giá trị cần phải đền bù cho nông dân có diện tích ruộng bị ngập úng khoảng 11,4 tỷ đồng.
Từ kết quả thanh tra, Chủ tịch UBND TP Tuy Hòa thống nhất tỷ lệ trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân có liên quan đến dự án đường Nguyễn Trãi nối dài; dự án Hộ điều hòa Hồ Sơn và hạ tầng xung quanh, công trình bệnh viện Quốc tế phải bồi thường cho nông dân.
Cụ thể, các tổ chức, cá nhân liên quan đến dự án đường Nguyễn Trãi phải chịu trách nhiệm hỗ trợ 50% tổng giá trị thiệt hại để bồi thường cho nông dân. Trong đó, Ban Quản lý dự án Đầu tư xây dựng TP Tuy Hòa 20%; Liên danh Tổng Công ty Cổ phần Đầu tư xây dựng Minh Tuấn - Công ty Cổ phần Tư vấn Xây dựng 533 Phía Nam (Đơn vị thi công và tư vấn thiết kế theo hợp đồng EC) 20% và Công ty TNHH Tư vấn thiết kế Thiên Ý (đơn vị tư vấn giám sát) chịu trách nhiệm 10%.
Đối với 50% giá trị thiệt hại còn lại, UBND Tuy Hòa kiến nghị UBND tỉnh Phú Yên chỉ đạo các tổ chức, cá nhân có liên quan đến việc bồi lấp đoạn rạch Bầu Hạ đoạn qua khu đất Bệnh viện đa khoa Quốc tế chịu trách nhiệm hỗ trợ kinh phí bồi thường thiệt hại là 20% và các đơn vị liên quan đến dự án Hồ điều hòa Hồ Sơn và hạ tầng xung quanh chịu trách nhiệm hỗ trợ 30% kinh phí.
Chủ tịch UBND TP Tuy Hòa giao Ban quản lý đầu tư xây dựng TP chuẩn bị nguồn kinh phí và đôn đốc các đơn vị có liên quan để thực hiện bồi thường, hỗ trợ thiệt hại cho nông dân tại phường 5,8,9 và Bình Kiến. Cùng với đó khẩn trương thực hiện việc đào rạch dẫn dòng hoàn trả rạch Bầu Hạ dài khoảng 150m đảm bảo rộng hơn 8m để tiêu thoát nước; lắp đặt lại đường ống thoát nước thải chạy ngang qua cống hộp thoát nước đường Nguyễn Trãi (phía Tây) với cao trình đỉnh cống thoát nước thải thấp hơn hoặc bằng cao trình mặt đáy cống hộp. Tổ chức kiểm điểm đối với tổ chức cá nhân phụ trách dự án đường Nguyễn Trãi nối dài. Thời gian thực hiện hoàn thành trước ngày 30/6/2022.