Tuy nhiên, theo thống kê của Tổng cục Thủy lợi đến ngày 31/3/2020, nhiều địa phương tại Trung Bộ và Tây Nguyên đã ghi nhận diện tích lúa và hoa màu bị ảnh hưởng do hạn hán, xâm nhập mặn.
Nhiều diện tích lúa đông xuân bị ảnh hưởng giảm năng suất
Cụ thể, tại tỉnh Thừa Thiên - Huế hiện có khoảng 171 ha lúa bị ảnh hưởng của hạn hán, xâm nhập mặn. Trong đó, có 79 ha vùng cửa sông, ven đầm, phá bị mất trắng do nhiễm mặn, 92 ha vùng tưới công trình thủy lợi nhỏ bị thiếu nước (thuộc huyện A Lưới).
Dự báo, vào thời kỳ cao điểm mùa cạn cuối vụ đông xuân, khả năng có tổng số 21.280 - 30.680 ha diện tích có nguy cơ bị hạn hán, thiếu nước, xâm nhập mặn (Thanh Hóa 15.500 - 22.900ha, Nghệ An 4.000-6.000ha, Thừa Thiên - Huế 1.800 ha).
Tại khu vực Nam Trung Bộ, có khoảng 1.886 ha cây trồng bị ảnh hưởng hạn hán, xâm nhập mặn, chủ yếu là lúa.
Ngoài ra, đầu vụ đông xuân do nguồn nước không đảm bảo, một số địa phương đã điều chỉnh giảm diện tích sản xuất cho khoảng 22.650 ha lúa, chiếm khoảng 5,6% diện tích gieo trồng hàng năm (tổng gieo trồng toàn vùng 402.000 ha).
Dự báo, từ nay đến cuối vụ, nếu lượng mưa tiếp tục thiếu hụt, diện tích cây trồng bị hạn hán, thiếu nước, xâm nhập mặn tổng cộng khoảng 4.000 ha, chủ yếu là cây lúa, chiếm khoảng 1% diện tích gieo trồng hàng năm.
Khu vực Tây Nguyên hiện có khoảng 7.633 ha cây trồng bị ảnh hưởng hạn hán, thiếu nước, chủ yếu cây cà phê, chiếm khoảng 0,8% diện tích gieo trồng hàng năm (tổng gieo trồng toàn vùng 943.700 ha), trong đó Đăk Nông bị ảnh hưởng 4.681 ha, Lâm Đồng 1.453 ha.
Từ nay đến cuối vụ là cao điểm hạn hán trong khu vực, dự báo sẽ có khoảng 25.000 - 27.000 ha cây trồng có nguy cơ xảy ra hạn hán, thiếu nước, chiếm khoảng 2,6 - 2,9% diện tích gieo trồng hàng năm.
Hạn còn căng thẳng vụ hè thu, mùa
Theo nhận định của Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, dự báo hiện tượng ENSO tiếp tục duy trì ở trạng thái trung tính nhưng nghiêng về pha nóng trong khoảng 2-3 tháng tới.
Từ khoảng nửa cuối năm 2020 nhiệt độ mặt nước biển khu vực NINO 3.4 có xu hướng giảm dần nhưng vẫn có khả năng còn duy trì ở trạng thái trung tính.
Tại miền Bắc, áp lực về nguồn nước phục vụ sản xuất nông nghiệp không quá lớn. Tuy nhiên, tại Bắc Trung bộ, hồ thủy lợi Cửa Đạt có dung tích trữ chỉ đạt 32% dung tích thiết kế, thấp hơn cùng kỳ các năm từ 2015 đến 2019 từ 10-50%.
Dự báo, vụ hè thu, mùa 2020 khả năng sẽ có khoảng 13.000 - 22.000 ha diện tích canh tác không đủ nguồn nước tưới, cần phải điều chỉnh giảm, giãn tiến độ gieo cấy hoặc chuyển đổi cơ cấu cây trồng, chiếm khoảng 2,7-4,6% diện tích gieo trồng hàng năm.
Sau khi kết thúc vụ đông xuân, dung tích hồ chứa thủy lợi ở khu vực Nam Trung bộ phổ biến từ 20-60% dung tích thiết kế. Khả năng có khoảng 40.000 - 45.000 ha diện tích canh tác không đủ nguồn nước tưới, cần điều chỉnh giảm diện tích, giãn vụ hoặc chuyển đổi cơ cấu cây trồng, chiếm khoảng 11-12% diện tích gieo trồng hàng năm.