HTX Kim Sơn áp dụng nhiều tiến bộ kỹ thuật nuôi trồng nấm ăn

Mới thành lập và đi vào hoạt động từ giữa năm 2021, HTX Dịch vụ và Sản xuất Nấm Kim Sơn, Gia Lâm, Hà Nội đã sản xuất được gần 80.000 bịch phôi và trên 12 tấn nấm tươi các loại. Có được những con số nêu trên là do, HTX vừa sản xuất, kinh doanh bịch phôi đã thanh trùng, cấy giống hoàn chỉnh, vừa nuôi trồng nấm ăn thành phẩm.

Theo đó, người tiêu dùng sẽ có thêm sự lựa chọn, mua bịch phôi về treo hoặc gác tại những vị trí thích hợp, chăm sóc cho giống phát triển thành cây, sau đó tự thu hoạch sử dụng. Nhờ đó, người mua có thể bỏ qua một số khâu sản xuất đòi hỏi tay nghề kỹ thuật cao và cần nguồn vốn lớn.

Nói về những tiến bộ kỹ thuật mới được áp dụng thành công vào sản xuất, ông Nguyễn Đức Duy - Giám đốc HTX cho hay: Đáng kế nhất phải là việc không dùng dây treo các bịch phôi trong nhà nuôi trồng phổ biến hiện nay. Thay vào đó, HTX sử dụng các giàn thép không gỉ, hàn theo hình chữ H, bên trong có các giá cho xếp bịch phôi lên. Do các bịch nấm được đặt ngang xếp trồng lên nhau, không cần rạch bịch, cây nấm sẽ hình thành từ cổ nút, giúp tăng năng suất nuôi trồng, giảm thuê mượn công lao động, giảm chi phí làm mới nhà trồng khi cần mở rộng quy mô sản xuất.

Trồng nấm theo lối gác giàn còn có ưu điểm khắc phục hiệu quả ruồi ăn sợi nấm gây thất thu đồng loạt; Cho phép điều chỉnh sản lượng thu hái nấm theo kế hoạch, bằng cách đóng/mở nút cổ bịch phôi. Qua đó giảm áp lực tiệu thụ, giảm rủi ro, thời gian cho thu hái sản phẩm kéo dài hơn.

Một vài tiến bộ kỹ thuật mới, cũng được HTX áp dụng sản xuất thành công, như: Thay nguyên liệu trồng nấm trên mùn cưa gỗ cao su (phải mua từ các tỉnh phía Nam) bằng mùn cưa gỗ bồ đề (sẵn có ở các tỉnh miền núi phía Bắc), vẫn đảm bảo năng suất, chất lượng, còn  giảm được cước phí vận tải mua nguyên liệu;

Kết hợp chọn trồng nấm bào ngư xám thay cho nấm bào ngư trắng (cũ), đã giúp tăng thêm đáng kể hiệu quả nuôi trồng. Nấm bào ngư xám cho năng suất, chất lượng cao, mẫu mã đẹp và được người tiêu dùng ưa chuộng hơn.

Để trồng nấm đạt năng suất cao, người sản xuất cần kiên trì, không nóng vội, các thao tác kỹ thuật cần tỉ mỉ, chính xác. Nguyên liệu sản xuất đầu vào phải sạch, không lẫn tạp vụn chất hóa học và mùn cưa gỗ khác loại;

Giống nấm đưa vào nuôi trồng phải khỏe, trắng đồng nhất, không vết đen hoặc màu lạ. Giống tốt quyết định tới 80% thành công trong sản xuất. Nên cần chọn mua giống từ những cơ sở sản xuất có uy tín cao;

Ánh sáng trong nhà trồng luôn ở mức đọc được báo in. Nếu nhà trồng sáng quá có thể dùng lưới đen (chuyên dụng) che bớt. Nếu tối quá cần tăng thêm bóng điện led. Nên lắp giàn tưới phun mưa tự động. Thời tiết khô hanh cần che gió kết hợp tăng tưới. Dừng tưới khi trời có mưa phùn hoặc độ ẩm không khí quá cao.

Trò chuyện với chúng tôi về cơ duyên đến với nghề trồng nấm, ông Duy cho biết: Do diện tích canh tác quá ít và được Khuyến nông huyện Gia Lâm định hướng, ông liền đánh liều sang Viện Di truyền Nông nghiệp Việt Nam học nghề trồng nấm. Nhưng càng học ông càng thấy hay. Nghề trồng nấm cơ bản chỉ sản xuất trong nhà, không phải chịu mưa nắng, không độc hại sức khỏe, thị trường nấm ăn trong nước còn rất rộng. Thế là ông quyết định vay vốn ngân hàng mở nghề trồng nấm.

Ngay trong năm đầu tiên ông đã lỗ ngót 100 triệu đồng. Vì chọn mua giống nấm không chuẩn, quả thể vừa hình thành đã bị mốc xanh, phải hủy đi cả loạt. Bước sang năm thứ 2, khắc phục được những tồn tại của năm đầu, nhưng nhà trồng nấm đặt trong khu dân cư, ruồi, nhặng phát sinh gây hại nấm ngay khi còn ở dạng sợi, không thể khắc phục. Do trồng nấm theo cách treo bịch, ruồi đẻ trứng vào các vết rạch rồi nở thành giòi, phá hoại nấm ngay khi mới nhú mầm.

Rút được các kinh nghiệm này, từ năm thứ 3 trở đi, ông Duy đã nuôi trồng nấm thành công, thu nhập bình quân đạt 10 triệu đồng/tháng. Nhờ vậy, ông đã được một số hộ cùng địa phương mời cùng thành lập HTX Dịch vụ và sản xuất Nấm Kim Sơn. Trong đó ông được cổ đông tín nhiệm bầu làm Giám đốc HTX.

"Kỹ thuật trồng nấm gác giàn đã được áp dụng phổ biến ở các tỉnh phía Nam. Ở ngoài Bắc, nhà nông chưa dám áp dụng phổ biến, vì sợ không phù hợp với đặc điểm thời tiết hanh khô, nóng ẩm thất thường của khu vực", ông Duy cho biết.

Để mua được chế biến nấm ngon, cần chọn loại vừa thu hái, có mũ cây to 3-4cm còn tươi nguyên, không giập nát, thâm đen hoặc ố vàng. Nấm sau mua về nhặt bỏ hết chân, xé nhỏ, rửa sạch, đưa vào nồi nước sôi, đun sôi nước trở lại lần nữa, vớt ra ngâm ngay trong nước lạnh, để ráo và xào/nấu tùy ý.