Kỷ niệm với FPT và Trương Gia Bình: Chuyến đi sóng gió

Trong nhiều năm làm báo, tôi đã gặp và làm việc với nhiều người, ở nhiều cương vị khác nhau, nhưng anh Bình để lại cho tôi một cảm giác đặc biệt. Đấy là một con người quyết liệt, cực kỳ táo bạo, luôn hướng về tương lai và đặt ra những mục tiệu dẫn dắt sự phát triển của tập đoàn. Anh là con người có khả năng truyền cảm hứng, có ứng xử tinh tế, phóng khoáng và để lại ấn tượng sâu sắc.

Tôi quá bận với những cuốn tiểu thuyết của mình và ít có thời gian viết theo đặt hàng của các báo. Mấy hôm nay nhân sự kiện anh Bình nhận nuôi 1.000 trẻ em mồ côi cha mẹ vì Covid-19, tôi đưa lại vài trích đoạn trong cuốn "Thác số" của tôi, để nhớ một kỷ niệm về anh và để mọi người hiểu thêm về một con người.

Việc xuất khẩu phần mềm là một trong những chương quan trọng trong tiến trình FPT vươn ra thế giới mà điểm thành công nhất là Nhật Bản. Đoạn dưới đây kể về việc anh Bình đã ứng xử như thế nào khi đối tác Nhật Bản gặp thảm họa hạt nhân và sóng thần 2011.

Giữa lúc câu chuyện nhân sự đang trở thành vấn đề nóng trên bàn nghị sự của FPT, khi Nguyễn Thành Nam đưa ra đề nghị được thôi chức Tổng giám đốc, Hội đồng quản trị và các lãnh đạo cấp cao FPT đang đứng trước những chọn lựa quan trọng cho một cuộc chuyển giao mới thì ngày 11/3/2011 diễn ra sự kiện động đất sóng thần ở Nhật Bản.

Sự kiện này đặt FPT vào một cuộc khủng hoảng lớn chưa từng được định liệu trước và nếu như không xử lý đúng trước tình huống khó khăn sẽ dẫn đến những tổn hại nhiều mặt, làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự phát triển của công ty và chiến lược toàn cầu hóa mà FPT đã gây dựng trong suốt 13 năm qua.

Môt trận động đất mạnh 9,0 MW xảy ra ngoài khơi Nhật Bản. Sự kiện này đã đã khiến 15.854 người thiệt mạng, 9.677 người bị thương và 3.155 người mất tích tại 18 tỉnh của Nhật Bản và hơn 125.000 công trình nhà ở bị hư hại hoặc phá hủy hoàn toàn.

Nhiều thiệt hại nghiêm trọng bao gồm những hư hỏng nặng nề về đường bộ và đường sắt cũng như gây cháy nổ tại nhiều khu vực. Khoảng 4,4 triệu hộ gia đình rơi vào tình trạng mất điện và 1,5 triệu hộ bị mất nước. Nhiều nhà máy phát điện đã ngưng hoạt động, và ít nhất 3 vụ nổ lò phản ứng do rò rỉ khí hydro đã xảy ra tại nhà chứa các lò phản ứng khi hệ thống làm mát bị hỏng hoàn toàn.

Ngày 18/3, ông Yukiya Amano, người đứng đầu Cơ quan Nguyên tử Quốc tế đã cho biết cuộc khủng hoảng này "cực kì nghiêm trọng". Mọi cư dân trong phạm vi bán kính 20km từ nhà máy điện hạt nhân Fukushima I và 10km từ nhà máy điện hạt nhân Fukushima II đã phải sơ tán. Ngoài ra, chính quyền Hoa Kỳ khuyến cáo công dân của họ phải di tản cách các nhà máy điện 80km.

Chính phủ Nhật Bản cho biết tổn thất do động đất và sóng thần tàn phá miền Đông Bắc có thể lên đến 309 tỉ USD. Đây là kỉ lục thế giới về thiệt hại do thiên tai gây ra.

Đó là những con số chính thức được ghi lại sau này. Còn tại thời điểm cuộc khủng hoảng diễn ra, sự hoang tàn đổ nát và những thông tin liên tục được cập nhật về việc rò rỉ phóng xạ đe dọa đến sự tồn vong của đất nước Nhật Bản gây ra một không khí hoảng sợ thực sự.

Tại thời điểm xảy ra động đất, sóng thần, FPT có khoảng 130 người đang làm việc tại Nhật Bản, phần lớn ở Tokio, Osaka và một số địa phương khác có nguy cơ ảnh hưởng trực tiếp từ vụ rò rỉ chất phóng xạ.

Ngay sau khi có tin về nạn động đất sóng thần, lãnh đạo FPT đã nhanh chóng gửi thư biểu lộ tình cảm của mình với các đối tác Nhật Bản, chủ tịch Hội đồng quản trị Trương Gia Bình đã viết như sau:

“Chúng tôi hết sức bàng hoàng khi nghe tin về trận động đất lớn kèm theo sóng thần xảy ra tại miền Đông Bắc Nhật Bản vào ngày thứ Sáu vừa qua. Chúng tôi rất lo lắng cho sự an nguy của các Ngài cùng gia đình và những người thân thích.

Mọi người có được bình an vô sự không ạ? Chúng tôi xin gửi lời hỏi thăm, chia buồn sâu sắc tới tất cả những người bị thiệt hại và những người liên quan. Từ đáy lòng, chúng tôi cầu mong tất cả mọi người được bình an vô sự, và mọi điều tốt đẹp sẽ sớm quay trở lại với nước Nhật.

Nếu có việc gì FPT có thể hỗ trợ được trong lúc này, chúng tôi rất mong các Ngài cho chúng tôi biết, chúng tôi sẽ làm hết khả năng của mình”.

Đồng thời, chủ tịch Trương Gia Bình cũng gửi thư kịp thời động viên lãnh đạo và nhân viên FPT Japan:

“Ogawa-san và các bạn nhân viên đã phải trải qua sự khó khăn lớn trong mấy ngày vừa qua. Mong các bạn tiếp tục chăm sóc tốt cho bản thân và gia đình, cố gắng vượt qua tình hình rất khó khăn trong những ngày tới. Chúng tôi đang chuẩn bị nhanh chóng các phương án hỗ trợ Ogawa-san và các bạn nhân viên trong các tình hướng khủng hoảng có thể xảy ra.

FPT luôn bên cạnh các bạn cả tinh thần và vật chất. FPT chúng ta là một đại gia đình. Các bạn yên tâm và bình tĩnh để cố gắng sớm quay trở lại được cuộc sống bình thường”.

Một kế hoạch toàn diện gồm nhiều phương án đã được lãnh đạo tập đoàn, lãnh đạo Fsoft, lãnh đạo FPT Japan phối hợp soạn thảo và bố trí nhân sự thực hiện. Đích thân Trương Gia Bình thông báo ông sẽ đứng ra chỉ đạo trực tiếp mọi hoạt động liên quan đến cuộc khủng hoảng này.

4 ngày sau khi cuộc động đất và sóng thần diễn ra, đoàn công tác đặc biệt do chủ tịch FPT Trương Gia Bình dẫn đầu cùng nguyên tổng giám đốc FJP Bùi Hồng Liên và một cán bộ từng nhiều năm lăn lộn gắn bó với thị trường Nhật Bản là Quách Liễu Hoàn đã lên đường đến Nhật.

Đối với Trương Gia Bình và FPT, đó là một chuyến đi và là một quyết định lịch sử. Nhiều lãnh đạo cấp cao của FPT đã ra sức phản đối quyết định đến Nhật Bản tại thời điểm khó khăn này của chủ tịch Trương Gia Bình do e ngại sự nguy hiểm có thể xảy ra.

Trong email gửi Bùi Hồng Liên, Phó Chủ tịch Hội đồng quản trị Bùi Quang Ngọc viết: “… đứng ở góc độ của tập đoàn, ý kiến cá nhân anh là anh Bình không nên đi Nhật lúc này. Có thể cử một người lãnh đạo khác ở mức tập đoàn. Với FPT, anh Bình là rất quan trọng, việc đi Nhật lúc này là không nên”.

Tổng giám đốc FIS Đỗ Cao Bảo cũng nói: “Anh Ngọc nói đúng, anh Bình không nên đi Tokyo vào lúc này”.

Người đã sát cánh với Trương Gia Bình trong quá trình thâm nhập thị trường Nhật Bản, am hiểu văn hóa của xứ sở này là Thành Nam phải lên tiếng giải thích trong email gửi Đỗ Cao Bảo: “Đây là thông điệp gửi cho khách hàng và bạn hàng: FPT vẫn đang cùng với các bạn lúc khó khăn nhất nên chỉ có anh Bình đi là phù hợp. Người Nhật bao giờ cũng cần người lãnh đạo cao nhất có mặt”.