Đối tượng Nguyễn Hữu Linh, nguyên Phó Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân Đà Nẵng bị khởi tố bị can và cấm đi khỏi nơi cư trú. Tuy nhiên, để bảo vệ trẻ em trước nạn tấn công tình dục, vẫn còn rất nhiều việc phải làm trên hành trình xây dựng một xã hội văn minh.
 |
| Ảnh minh họa |
Những đối tượng như Nguyễn Hữu Linh đang tồn tại không ít giữa cộng đồng, vì để có bằng chứng buộc tội nghi phạm gặp không ít trở ngại. Nhiều người chứng kiến đã không giấu được sự bất bình khi vào ngày 14/4/2019 vừa qua, có một người mẹ dắt bé gái 5 tuổi bị xâm hại tại phòng trọ (ở phường 14, quận Tân Bình, TP HCM) đi từ 16h đến 24h chỉ để giám định tổn thương cho con mình, vì cơ quan này chỉ sang cơ quan kia.
Thảm cảnh người mẹ muốn đưa con đi giám định xâm hại tình dục phải gõ cửa 5-7 cơ quan và bị gây không ít rắc rối thủ tục, được chính bà Nguyễn Thị Thu Hà - Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam, bày tỏ sự bức xúc: “Chúng tôi rất băn khoăn khi phụ huynh đến phường thì công an phường bảo đến bệnh viện; đến bệnh viện được giới thiệu đến Bệnh viện Nhi đồng. Hai mẹ con đến bị từ chối khám và chỉ đến Trung tâm Giám định pháp y. Trung tâm lại yêu cầu có công an quận đi cùng. Đề nghị công an quận lại yêu cầu phải có công an phường. Sau khi cán bộ phường và hội phụ nữ đến thì 24h, cháu bé mới được giám định”.
Theo ý kiến của người đứng đầu Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam thì hiện nay các ban ngành đều đang nỗ lực cải cách hành chính có quy trình một cửa một dấu, thì tại sao đối với những trẻ em nghi ngờ bị xâm hại tình dục lại không có một cơ quan đầu mối hỗ trợ một cách chu đáo. Các nước trong khu vực châu Á như Thái Lan và Hàn Quốc đều đã những trung tâm chuyên trách để ứng phó với nạn ấu dâm, với nhiều điều kiện thuận lợi giúp nạn nhân nhỏ tuổi nhanh chóng vượt qua khủng hoảng cũng như thu thập thông tin cần thiết nhằm khởi tố nghi phạm.
Cùng quan điểm với bà Nguyễn Thị Thu Hà, Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Trường Sơn chia sẻ: Khi xảy ra hành vi xâm hại tình dục, kết luận giám định pháp y được coi là một trong những bước quan trọng để làm căn cứ điều tra.
Tuy nhiên, Luật Giám định tư pháp không quy định việc trưng cầu giám định pháp y về xâm hại tình dục trẻ em là loại đặc biệt, phải thực hiện nhanh để xác định thủ phạm.
Pháp luật hiện cũng chưa có cơ chế để công nhận kết quả giám định pháp y đối với trường hợp xâm hại tình dục theo yêu cầu của gia đình bị hại. Vì vậy, cần phải nghiên cứu, hoàn thiện luật pháp, chính sách liên quan để bảo vệ, chăm sóc trẻ em và xây dựng chính sách đối với cán bộ làm công tác đồng hành trẻ em chống lại nạn ấu dâm.
Tấn công tình dục trẻ em luôn để lại hậu quả nặng nề về tâm lý cho nạn nhân. Ký ức tồi tệ sẽ đeo bám và hủy diệt tương lai của nạn nhân. Để bảo vệ những điều tốt đẹp cho trẻ em trưởng thành lành mạnh, không thể im lặng và không thể xuê xao trước tội phạm ấu dâm. Thực tế chứng minh, nhiều nạn nhân nhút nhát đã giấu kín việc vị tấn công tình dục, nên loại loại tội phạm ấu dâm rất phức tạp.
Gần đây nhất, một nữ sinh 14 tuổi ở xã Thượng Hà, huyện Bảo Yên, tỉnh Lào Cao khi bị gia đình phát hiện đã mang thai 3 tháng, mới tố cáo thầy giáo tin học NVA đã quan hệ tình dục với em nhiều lần ở phòng trực bán trú của trường học.
Từ thực tiễn đấu tranh chống tội phạm tấn công tình dục trẻ em, những cán bộ điều tra giàu kinh nghiệm của Bộ Công an cho rằng, tình hình tội phạm liên quan đến xâm hại tình dục trẻ em và người vị thành niên còn diễn biến phức tạp. Đáng chú ý là tình trạng loạn luân (bố đẻ hiếp dâm con gái nhiều lần; bố dượng hiếp dâm con gái riêng của vợ; anh trai hiếp dâm em gái…) đang có chiều hướng gia tăng, phản ánh những hiện tượng tâm lý xã hội không bình thường.
Số trẻ em ít tuổi bị xâm hại tình dục có chiều hướng gia tăng. Đối tượng xâm hại tình dục trẻ em đa số là người có quan hệ gần gũi với nạn nhân, trong đó có cả người nước ngoài đến Việt Nam du lịch, kinh doanh. Phương thức, thủ đoạn phạm tội ngày càng đa dạng và nghiêm trọng hơn, thậm chí một số đối tượng lợi dụng sự mê tín dị đoan để xâm hại tình dục trẻ em; cho trẻ em uống rượu say, uống thuốc lắc để xâm hại tình dục.
Nguyên nhân của tình trạng nhức nhối ấy là do tác động của mặt trái nền kinh tế thị trường, sự du nhập của lối sống thực dụng, sa đoạ từ các nước phương Tây; sự xuống cấp của đạo đức xã hội. Bên cạnh đó, trách nhiệm phối hợp quản lý, giáo dục và tuyên truyền của xã hội, nhà trường và gia đình chưa cao. Hiểu biết pháp luật của một bộ phận người dân còn hạn chế, dẫn đến khả năng nhận thức, phòng vệ và tự vệ của nạn nhân còn non nớt. Chưa kể, công tác phát hiện, tố giác tội phạm hiện nay còn gặp nhiều trở ngại, thậm chí có cả thái độ bất hợp tác từ phía nạn nhân và gia đình nạn nhân.
Hành trình ngăn chặn tội phạm ấu dâm, cần có cơ chế bảo vệ nạn nhân và người tố giác khi mạng xã hội tràn lan đưa thông tin, hình ảnh của các cháu bị xâm hại tình dục. Đồng thời, về mặt luật pháp, phải có biện pháp chế tài nghiêm khắc hơn nữa đối với những tên tội phạm tấn công tình dục trẻ em.
