Các chuyên gia Viện Nghiên cứu Lúa Quốc tế (IRRI) vừa có chuyến đi khảo sát tình hình rầy nâu tái bùng phát gây cháy rầy tại tỉnh Pathum Tani, Thái Lan.
Hai năm gần đây, tại vùng lúa này, rầy nâu đã bùng phát dữ dội và gây thiệt hại hàng triệu tấn lúa, ước tính tương đương 51,2 triệu USD. Cũng từ đợt bùng phát này, Cục Lúa gạo và Hiệp hội Kinh doanh vật tư nông nghiệp Thái Lan (TABA) đã phát động chiến dịch “Không sử dụng cypermethrin và abamectin cho cây lúa” từ tháng 6/2011.
Năm 2011, lũ lớn kéo dài đã làm chậm thời gian xuống giống vụ lúa xuân 2011 (vụ lúa hiện tại); đồng thời cũng nhấn chìm nơi cư trú của các loài thiên địch ruộng lúa. Do vậy, vụ lúa xuân 2012 rất dễ mẫn cảm với rầy nâu di trú.
Trong chuyến khảo sát này, chuyên gia IRRI tiếp xúc với những người nông dân có ruộng đang bị cháy rầy và phát hiện ra rằng: Nông dân Thái Lan dù biết Nhà nước vận động cấm sử dụng cypermethrin và abamectin cho cây lúa, nhưng các đại lý vẫn bán và khuyến khích sử dụng.
Hầu hết các ruộng đang bị cháy rầy hiện nay có cùng một nguyên nhân là do phun thuốc cypermethrin nhiều lần, có người phun 7 lần, hoặc phun cách 2 ngày phun 1 lần. Cơ quan truyền thông Thái Lan cũng đã đưa tin về rầy nâu gây cháy rầy khoảng 2.000 ha tại Chachoengsao từ đầu tháng 2/2012. Đài Truyền hình kênh @ cũng đưa tin về cháy rầy 1.000 ha tại Angthong và Suphan Buri ngày 7/2/2012.
Thêm một bài học rút ra từ sự việc này đó là: Việc cấm “nửa vời” như Thái Lan (chỉ cấm 2 loại trong số gần 50 loại thuốc trừ sâu có đặc tính gây tái phát rầy) cũng bằng không. Từ bài học này, nhìn lại danh mục thuốc trừ sâu sử dụng trên cây lúa của ta thấy rằng chẳng hơn gì nước bạn, thậm chí còn hơn, nhất là các dạng hỗn hợp 2- 3 loại thuốc cùng nhóm thuốc cúc tổng hợp và lân hữu cơ.
Thông điệp từ hội thảo quốc tế “Tìm giải pháp giảm thiểu nguy cơ về lạm dụng thuốc trừ sâu đến hệ sinh thái ruộng lúa” tổ chức tại Hà Nội, ngày 16/11/2011 vừa qua, đó là: Giảm thiểu tối đa sử dụng thuốc trừ sâu trong SX lúa và tăng cường quản lý quảng cáo, tiếp thị thuốc BVTV; đã gióng lên hồi chuông báo động cho các nước trồng lúa trên thế giới, trong đó có nước ta.
