Quyền lợi người dân Sa Pa bị xâm hại vì quy hoạch

Đủ điều kiện theo luật… cũng phải chờ

Sa Pa dừng chuyển mục đích sử dụng đất của những hộ dân với lý do đang làm quy hoạch. Đất của những hộ dân đảm bảo đủ điều kiện theo quy định của Luật Đất đai để chuyển đổi từ đất trồng cây hằng năm sang đất thổ cư. Trong khi đó, cùng loại đất, vị trí tương tự thì thị xã Sa Pa cũng đã ký, chuyển đổi, cấp bìa thổ cư cho nhiều trường hợp khác. Điều này, khiến dư luận đặt ra câu hỏi liệu có điều gì khuất tất ở phía sau hay không?

Suốt nhiều tháng nay, nhiều hộ dân ở Sa Pa hết sức bức xúc vì UBND thị xã Sa Pa “vô cớ” dừng chuyển mục đích sử dụng đất của họ.

Ông Nguyễn Văn Tuyến (đường Điện Biên Phủ, thị xã Sa Pa) đại diện những hộ dân bức xúc, chúng tôi có 2 mảnh đất trồng cây hằng năm có diện tích 2043m2 và 1048m2 tại tổ 2 phường Cầu Mây (thị xã Sa Pa), nằm trong kế hoạch sử dụng đất hằng năm 2021 của thị xã Sa Pa nghĩa là cho phép người dân chuyển đổi mục đích sử dụng.

Hơn 1 tháng sau khi làm hồ sơ chuyển mục đích sử dụng đất chưa thấy có kết quả, người dân hỏi và nhận được trả lời huyện không cho làm vì liên quan đến danh lam thắng cảnh.

“Sau nhiều ngày chậm trễ, Phòng Tài nguyên và Môi trường thị xã gửi văn bản 399 đưa ra lý do trả lại hồ sơ vì thửa đất xin chuyển đổi mục đích nằm trong phạm vi danh lam thắng cảnh ruộng bậc thang Sa Pa. UBND tỉnh Lào Cai giao Sở Văn hoá - Thể thao và Du lịch làm chủ đầu tư lập quy hoạch bảo tồn danh lam thắng cảnh ruộng bậc thang tại quyết định 4180/QĐ-UBND ngày 11/12/2019 và đến nay việc này vẫn đang thực hiện.

Tuy nhiên, tôi cho rằng điều này không hợp pháp và đất của chúng tôi không nằm trong vùng lõi của danh lam thắng cảnh. Thứ hai, đất của chúng tôi là đất trồng cây hằng năm được phép chuyển mục đích sử dụng. Thứ ba, cùng loại đất, vị trí tương tự, có trong kế hoạch sử đụng đất hằng năm, thì thị xã đã ký cấp rất nhiều bìa đỏ rồi”, ông Tuyến nhấn mạnh.

Cũng theo tìm hiểu của PV, sau khi những hộ dân khiếu nại, thị xã Sa Pa đã xác minh, đối thoại.

Đáng chú ý, Phòng Tài nguyên và Môi trường thị xã có ý kiến “thửa đất theo quy định của Luật Đất đai năm 2013 đủ điều kiện chuyển đổi mục đích sử dụng đất. Tuy nhiên, còn liên quan các loại quy hoạch khác. Cụ thể là quy hoạch danh thắng ruộng bậc thang Sa Pa và các văn bản chỉ đạo của cấp trên, định hướng của UBND tỉnh Lào Cai”.

Có hay không việc chuyển đổi đất lúa?

Liên quan vấn đề trên, ông Phạm Tiến Dũng - Phó Chủ tịch UBND thị xã Sa Pa cho biết, Sa Pa không có chỉ đạo dừng chuyển mục đích sử dụng đất, việc này đang được triển khai bình thường theo kế hoạch sử dụng đất hằng năm.

Tuy nhiên, thực tế có trường hợp phản ánh thị xã Sa Pa dừng chuyển mục đích sử dụng đất của họ.

“Trường hợp nhà ông Tuệ, ông Tùng, sau khi Phòng Tài nguyên và Môi trường thẩm định, thị xã yêu cầu xem xét tính pháp lý vì hiện tại khu vực này đang triển khai lập quy hoạch chi tiết danh thắng ruộng bậc thang. Thứ hai, gắn quy hoạch chung đến năm 2030 của thị xã cũng như là tỉnh đang trình Thủ tướng chính phủ phê duyệt quy hoạch chung khu du lịch quốc gia Sa Pa đến năm 2040 và các văn bản chỉ đạo của Chủ tịch UBND tỉnh.

Trong kế hoạch năm 2021 và quy hoạch giai đoạn 2021-2030 xem xét lại tính phù hợp của việc này. Phòng Tài nguyên và Môi trường đã trả lại hồ sơ và những hộ đó có khiếu nại, thị xã đang thụ lý giải quyết”, ông Dũng nói.

Tuy nhiên, ông Dũng cũng xác nhận những quy hoạch nói trên chưa công bố thông tin cho người dân được biết.

Còn theo người dân, việc thị xã ngăn cản, dừng không cho họ xin cấp, chuyển mục đích sử dụng sang đất thổ cư là điều không hợp lý. Và quyền lợi của họ bị xâm hại và ai sẽ chịu trách nhiệm cho việc này hay một lần nữa lại xin lỗi giống như việc chậm trả lời hồ sơ.

Trong khi, kế hoạch sử dụng đất hằng năm của thị xã Sa Pa đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt và để thực hiện trong năm 2021. Song, không hiểu vì lý do nào UBND thị xã Sa Pa lại dừng, không thực hiện theo quy định pháp luật.

Ông Dũng cho rằng, “đối với tỉnh Lào Cai có chỉ đạo khu vực tỉnh lộ 152, tả ly âm xem xét không cho chuyển đổi mục đích sử dụng đất vì liên quan danh thắng ruộng bậc thang, chắn tầm nhìn phá vỡ cảnh quan. Chỉ đạo chung của tỉnh, nên thị xã chưa xem xét cho chuyển đổi mục đích sử dụng, để phù hợp quy hoạch giai đoạn tới mới xem xét”.

Có thể thấy rằng, việc lập, thực hiện kế hoạch sử dụng đất hằng năm "một đằng", “vẽ” quy hoạch một nẻo đang gây mất thời gian, lãng phí ngân sách nhà nước khi những việc cần làm không được tính toán cẩn trọng ngay từ ban đầu. Và khi việc đã rồi thì đương nhiên quyền lợi người dân không được đảm bảo.

Liên quan thiệt hại cho người dân do dừng chuyển đổi, nhất là kế hoạch sử dụng đất năm sau không có diện tích đất của những hộ dân này, ông Dũng cho rằng, người dân có thể khiếu nại hoặc khởi kiện hành chính… và khi đó toà sẽ rõ ràng trách nhiệm hành chính.

Ngoài ra, thị xã Sa Pa cũng khẳng định không có việc chuyển đổi từ đất lúa sang đất thổ cư tại khu vực nêu trên. Tuy nhiên, PV cũng đề nghị UBND thị xã xác minh thông tin 2 mảnh đất chuyển từ đất lúa sang đất ở theo phản ánh của người dân.