Tiếp chúng tôi trong căn nhà còn trắng khăn tang, ông Lê Trọng Hương, thôn Thọ Phật, xã Đông Hoàng, huyện Đông Sơn rớm rớm nước mắt. Vợ ông mất cách đây không lâu sau một cơn tai biến mạch máu não. Người con gái út của vợ chồng ông hiện đang xuất khẩu lao động tại Hàn Quốc đã 4 năm không thể về nhìn mặt mẹ lần cuối. Những tưởng nó sẽ về đúng dịp làm lễ bách nhật cho mẹ nhưng nay lại không thể về được vì đại dịch COVID -19.
“Ngày vợ tôi mất, cháu không thể về được vì dịch COVID-19. Cách đây vài tuần nó gọi điện về bảo đã đặt vé máy bay nhưng trước lúc bay 2 ngày lại nhận được tin phía Hàn Quốc không cho xuất cảnh vì đại dịch COVID -19 tiếp tục bùng phát. Qua điện thoại nó bảo, vì đại dịch COVID -19 nên con không thể về nhìn mặt mẹ lần cuối, nay cũng không thể về làm lễ bách nhật. Nói đến đó, cả hai bố con đều khóc nức nở.... Cháu bảo, nghĩ là về được nên cũng sắm sửa một ít hàng hóa nhưng nay cũng không thể gửi về ” – ông Hương rơm rớm nước mắt.
Những ngày cuối năm, người thân, hàng xóm thường qua nhà ông Hương động viên ông cố gắng vơi bớt nỗi buồn chờ ngày con gái được về nước.
Vậy là Tết nay, trong căn nhà hiu quạnh, ông Hương sẽ một mình vò võ lo hương khói cho vợ. Ba người con gái của ông cũng đã lấy chồng, chúng sẽ chỉ thi thoảng về thắp hương cho mẹ.
"Không biết đến lúc nào cháu mới được về. Nó bảo buồn chán lắm, chỉ muốn về nước thôi chứ không thiết tha gì ở bên này nữa" - ông Hương than thở.
Thôn có nhiều người xuất khẩu lao động những ngày cuối năm vắng vẻ, buồn thiu. Đi đâu cũng gặp cảnh người làng người xóm hỏi han nhau tết này người nhà có ai về không? Con cái đi xuất khẩu lao động ở nước nào, nước đó có bị đại dịch COVID-19 không? Những câu hỏi không khỏi khiến người đối diện tủi thân, nhói lòng.
Xóm làng đã khang trang hơn trước nhưng hai năm nay, số người đi xuất khẩu lao động, đi làm ăn xa về quê đón tết ở các địa phương tại Thanh Hóa giảm hẳn.
Cả thôn Thọ Phật hiện có 54 lao động đang làm việc ở nước ngoài nhưng Tết Tân Sửu chỉ duy nhất Lê Minh Tuấn đang lao động tại Nhật Bản được về. Hiện Tuấn vừa hết thời gian cách ly và đang trên đường từ Hà Nội trở về quê ăn Tết.
Ông lê Minh Song, bố Tuấn phấn khởi: “Cháu chưa hết thời hạn lao động ở Nhật nhưng xin về phép. May mà về sớm chứ chỉ ít ngày nữa thôi là cũng không về được. Bao nhiêu người muốn về nước ăn Tết có về được đâu! Lần này cháu về được là mừng rồi, tiền nong không quan trọng nữa, Tết này tôi sẽ giục cháu hỏi vợ rồi muốn đi đâu thì đi”.
Theo thống kê, xã Đông Hoàng hiện có trên 300 lao động đang làm việc tại các quốc gia Hàn Quốc, Nhật bản, Đài Loan... Đa phần những lao động này đã xuất khẩu từ nhiều năm trước và đã gần hết hạn nhưng chưa về được. Một năm trở lại đây, số lượng lao động của xã xuất khẩu ra nước ngoài giảm hẳn do đại dịch COVID-19.
Bà Lê Thị Phương, cán bộ chính sách xã Đông Hoàng cho hay, kể từ khi dịch COVID-19 bùng phát trên thế giới, có khoảng 40 lao động người Đông Hoàng trở về nhà, đa phần không dám đi xuất khẩu lao động nữa vì sợ dịch bệnh. Tết năm nay có rất nhiều lao động muốn về nước nhưng vì đại dịch COVID -19 nên không thể về quê.
“Cách đây 4-5 năm, cứ gần Tết Nguyên đán, số lao động ở nước ngoài về nước ăn tết rất nhiều, không khí sôi động hẳn nhưng vài năm nay giảm hẳn. Xã không thống kê nhưng qua nắm tình hình, lao động mong muốn trở về nước rất nhiều. Tuy nhiên, vì đại dịch COVID -19 nên nhiều người phải ở lại. Lực lượng lao động ở nước ngoài những năm qua đóng góp rất nhiều cho sự phát triển kinh tế của địa phương nhưng từ khi đại dịch COVID -19 xuất hiện, nguồn tiền gửi về địa phương cũng giảm nhiều” – bà Phương cho hay.
Theo thống kê của Sở Lao động Thương binh xã hội tỉnh Thanh Hóa, dịch COVID-19 diễn biến phức tạp, đặc biệt là trong quý I và quý II đã ảnh hưởng rất lớn đến kết quả giải quyết việc làm của tỉnh năm 2020.
Trong năm 2020, tổng số lao động được tạo việc làm mới trên địa bàn tỉnh là 62.110 người, đạt 90% kế hoạch năm và bằng 89,2% cùng kỳ năm 2019. Trong đó có 5.120 lao động được đưa đi làm việc ở nước ngoài (đạt 51,2% kế hoạch năm và bằng 49,7% cùng kỳ năm 2019). Trong số trên 5,1 nghìn lao động của Thanh Hóa làm việc ở nước ngoài, hiện một số đã hết thời hạn, một số được nghỉ phép nhưng vẫn không thể về nước vì đại dịch COVID-19.