Đây là một trong số các nội dung được Thanh tra Chính phủ nêu tại Kết luận số 3116/TB-TTCP của Thanh tra Chính phủ thanh tra việc chấp hành chính sách, pháp luật trong quản lý, thực hiện quy hoạch và đầu tư xây dựng các công trình điện theo Quy hoạch điện VII và Quy hoạch điện VII điều chỉnh.
Sai phạm tại 5 dự án điện mặt trời của Tập đoàn Xuân Thiện
Theo Thanh tra Chính phủ, UBND tỉnh Đắk Lắk chấp thuận chủ trương đầu tư Cụm 5 dự án Nhà máy điện mặt trời Xuân Thiện - Ea Súp 1, 2, 3, 4, 5 của Công ty CP Xuân Thiện trong khi vị trí khu đất thực hiện các dự án chưa phù hợp với quy hoạch sử dụng đất.
Chủ đầu tư Nhà máy điện mặt trời Xuân Thiện - Ea Súp 4 chưa có báo cáo đánh giá tác động môi trường hạng mục đường dây 500kV. Địa điểm thực hiện dự án thay đổi nhưng chủ đầu tư không lập lại Báo cáo đánh giá tác động môi trường là vi phạm quy định Luật Bảo vệ môi trường.
5 dự án điện mặt trời tại Đắk Lắk của Xuân Thiện Group vướng sai phạm
UBND tỉnh Đắk Lắk chấp thuận chủ trương đầu tư Dự án Trang trại điện mặt trời BMT khi vị trí khu đất thực hiện dự án chưa phù hợp với điều chỉnh quy hoạch sử dụng được Chính phủ xét duyệt.
Đối với dự án Nhà máy điện mặt trời Xuân Thiện - Ea Súp 4 có công suất 150MW được UBND tỉnh cho thuê tổng diện tích 238,2ha đất (vượt tối đa 13,2ha), vi phạm quy định Thông tư số 18 năm 2020 của Bộ Công Thương.
Với các dự án Nhà máy điện mặt trời Sêrêpốk 1, Quang Minh, Jang Pông, UBND tỉnh Đắk Lắk chuyển mục đích sử dụng từ đất trồng cây lâu năm sang đất xây dựng công trình năng lượng và cho các chủ đầu tư thuê 152,5ha đất tại xã Ea Wer và xã Ea Huar (huyện Buôn Đôn). Các khu đất này đang thuộc quy hoạch rừng sản xuất, quyết định của UBND tỉnh Đắk Lắk vi phạm quy của Luật Đất đai.
Ngoài ra, Công ty TNHH MTV Quản lý công trình thủy lợi Đắk Lắk ký hợp đồng cho Công ty Cổ phần năng lượng tái tạo BMT thuê 34,8ha đất gắn với kết cấu hạ tầng Hồ thủy lợi Krông Búk Hạ để thực hiện dự án là không phù hợp với quy hoạch, vi phạm quy định Luật Đất đai.
Các dự án Nhà máy điện mặt trời Xuân Thiện - Ea Súp 1, 2, 3, 4, 5 vận hành thương mại trước khi được nghiệm thu là vi phạm quy định của Chính phủ.
Với những sai phạm nêu trên, Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo UBND tỉnh Đắk Lắk kiểm điểm, xử lý trách nhiệm các tổ chức, cá nhân có liên quan. UBND tỉnh Đắk Lắk phải chỉ đạo Công ty TNHH MTV Quản lý công trình thủy lợi Đắk Lắk nộp ngân sách Nhà nước toàn bộ tiền thu từ việc cho thuê quyền khai thác 34,82ha đất trong phạm vi vùng phụ cận công trình Hồ thủy lợi Krông Búk Hạ.
Ngoài ra, Thanh tra Chính phủ còn đề nghị UBND tỉnh Đắk Lắk và các cơ quan có liên quan xem xét, xử lý việc thu hồi diện tích đất cho thuê vượt định mức quy định, tăng sai 13,2ha đối với dự án Nhà máy điện mặt trời Xuân Thiện - Ea Súp 4.
Xuân Thiện là tập đoàn hoạt động đa ngành với nhiều lĩnh vực, trong đó mũi nhọn vẫn là mảng nặng lượng tái tạo. Nhóm công ty Ea Súp là các đơn vị được giao đầu tư vận hành tại dự án Nhà máy điện mặt trời Xuân Thiện - Ea Súp, tỉnh Đăk Lăk. Dự án này có công suất thiết kế 2.800 MWp, tổng mức đầu tư hơn 50.000 tỷ đồng.
Chuyển hồ sơ liên quan dự án Long Thành 1 sang Bộ Công an
Ngoài các dự án điện mặt trời của Xuân Thiện Group, Thanh tra Chính phủ cũng cho biết, tại Đắk Lắk, dự án Nhà máy điện mặt trời Long Thành 1 (do Công ty TNHH Đầu tư Long Thành làm chủ dự án) cũng có nhiều sai phạm.
Cụ thể, UBND tỉnh Đắk Lắk chấp thuận chủ trương đầu tư Dự án Nhà máy điện mặt trời Long Thành 1 tại xã la Lốp (huyện Ea Súp) có diện tích 60ha do Công ty TNHH Đầu tư Long Thành làm chủ đầu tư. Trong đó, diện tích đất thực hiện dự án chưa phù hợp với quy hoạch thủy lợi, được quy hoạch vùng tưới Hồ chứa nước Ia Mơr theo quy định Luật Đất đai.
Thời điểm tháng 2/2018, Sở NN-PTNT tỉnh Đắk Lắk có văn bản tham gia ý kiến thẩm định đề xuất dự án, trong đó có nêu ý kiến về việc diện tích đất của dự án Nhà máy điện mặt trời Long Thành 1 trùng với diện tích khu tưới của Dự án Hồ chứa nước Ia Mơr do Bộ NN-PTNN phê duyệt.
Tiếp đó, tháng 3/2018, Sở này có văn bản tham gia ý kiến bổ sung đề xuất dự án, trong đó có nêu rõ nội dung toàn bộ diện tích 500ha của Dự án Nhà máy điện mặt trời Long Thành 1 trùng với diện tích quy hoạch vùng tưới Hồ chứa nước Ia Mơr.
Đến thời điểm thanh tra, khi Bộ NN-PTNT chưa có ý kiến về các nội dung liên quan đến quy hoạch vùng tưới Hồ chứa nước la Mơr nhưng UBND tỉnh Đắk Lắk vẫn ra quyết định phê duyệt kế hoạch sử dụng đất năm 2018 của huyện Ea Súp, trong đó có diện tích đất thực hiện dự án Nhà máy điện mặt trời Long Thành 1 bị chồng lấn lên quy hoạch vùng tưới Hồ chứa nước Ia Mơr, vi phạm quy định Luật Đất đai năm 2013 và Nghị định số 43/2014/NĐ-CP của Chính phủ.
Thanh tra Chính phủ đã chuyển hồ sơ cho Bộ Công an điều tra sai phạm tại Dự án Nhà máy điện mặt trời Long Thành do Công ty TNHH Đầu tư Long Thành làm chủ đầu tư.
