Trúng độc là do ăn nhầm phải chất độc, bị đầu độc hoặc tiếp xúc với chất độc như:
- Trúng chất độc hoá học.
- Trúng độc do ăn uống: Như ngộ độc sắn dây, ngộ độc dứa, ngộ độc cóc, ngộ độc cá nóc, ngộ độ thực phẩm ôi thiu.
- Trúng độc do uống thuốc.
- Trúng đọc do tiếp xúc với chất độc (thuốc trừ sâu).
a. Trung độc chất hoá học:
* Đối với những chất dẫn xuất của thạch tín (Asen) dùng:
Bột đậu xanh sống 100g, bèo cái tía, phơi khô sao vàng tán bột 100g. Mỗi lần dùng 20g, quấy với nước đường uống, ngày 2 – 3 lần.
Nếu người bệnh bị vàng da huyết tán dùng:
Bài thuốc:
Quả dành dành 20g, lá gai 40g, nhân trần 20g, rau sam 40g
Cách dùng: Đổ 400ml nước sắc lấy 20ml uống.
* Đối với những chất dẫn xuất của phốt pho và các chất khác gây nhiễm độc toàn thân, liệt cơ, co giật, co thắt phế quản dùng:
Bài thuốc:
Lá hẹ tươi 40g, lá tre tươi 40g, bèo Nhật Bản 40g (tươi)
Cách dùng: Đổ 400ml nước cho lá tre và bèo đã thái nhỏ vào nước sắc lấy 200ml. Lá hẹ tươi giã nhỏ vắt lấy nước hoà vào cho uống.
b. Trúng độc do ăn uống:
* Trúng độ sắn:
* Rau muống 100g giã nhỏ vắt lấy nước cho uống.
* Đậu xanh 40g nấu chín cho ăn, cũng có thể để sống giã nhỏ hoà với nước sôi để nguội cho uống.
* Cây chuối hột bóc bỏ bẹ ngoài chỉ lấy nõn trắng ở trong một đoàn dài 20 – 40 phân giã nát, pha thêm nước cho uống.
* Mía 1 cây róc vỏ ngoài cho ăn, hoặc vắt lấy nước cho uống.
* Rau sam 40 – 60g giã vắt lấy nước cho uống hoặc luộc chín cho ăn.
* Trúng độc nấm:
* Tiết vịt 20 – 25ml cho uống khi tiết đương còn nóng.
* Bột sắn dây 20 – 30 hoà nước cho uống.
c. Trúng độc do uống thuốc:
* Trúng độc moocphin (thuốc phiện):
* Dùng tiết vịt cho uống, nếu không uống được sẽ cậy răng mà đổ vào họng.
* Đốt bông thành tro hoà nước cho uống.
* Trúng độc thạch tín (Asen):
* Dùng phòng phong 20 – 40g tán thành bột, hoà với nước sôi để nguội cho uống.
* Dùng tiết vịt cho uống.
* Hoa hiên 20 – 40g giã vắt lấy nước uống.
* Bột đậu xanh 20 – 40g hoà với nước sôi để nguội cho uống .
* Trúng độc thuỷ ngân:
Xuyên tiêu 1kg sao nóng, rắc đều xuống chiếu, lót 1 lần vải thưa lên trên cho bệnh nhân nằm đắp chăn lại.
* Trúng độc ban miêu:
Đậu đen 100 – 200g nấu lấy nước đặc để nguội cho uống dần.
* Trúng độc lưu hoàng:
* Tiết dê sống 20 – 30ml cho uống.
* Ô mai 40g, bỏ hột nghiền nhuyễn hoà với 15g đường cho uống.
* Trúng độc phấn chì:
* Uống tiết dê như trên.
* Hạt cải củ 20 – 40g, giã nhỏ hoà với nước đường cho uống.
* Trị chung các loại trúng độc:
Sắc nước cam thảo cho uống.
d. Trúng độc do tiếp xúc chất độc:
* Dùng rau má tươi vắt lấy nước cho uống, có pha ít đường càng tốt.
* Dùng đậu xanh cả vỏ, giã nhỏ hoà với nước cho uống sống hoặc nấu chín cho uống.
* Củ cải tươi giã nhỏ vắt lấy nước cho uống. Nếu không có củ cải tươi thì dùng thứ khô giã nhỏ cho nước đun sôi để nguội vào vắt lấy nước, hoà lẫn ít đường cho uống.
Trúng độc là bệnh cấp cứu nguy hiểm. Vì vậy cách tốt nhất là phải chuyển người bệnh đến cơ sở y tế càng sớm càng tốt. Các biện pháp cấp cứu nêu trên chỉ là giải pháp tình thế ở những nơi xa xôi hoặc trong đêm khuya không có điều kiện đưa người bệnh đến ngay cơ sở y tế.
