Bao giờ phim Việt đoạt giải Oscar?

'No Country for Old Men' đoạt Oscar Phim hay nhất
''Oscar'' Việt Nam: ''Dòng máu anh hùng'' bội thu giải thưởng

Oscar là giải thưởng điện ảnh danh giá nhất thế giới do Viện Hàn lâm khoa học và nghệ thuật điện ảnh Mỹ xét, trao tặng. Năm 1956, Oscar trao thêm giải “Phim nói tiếng nước ngoài hay nhất”. Vì thế, phim “made in Việt Nam” chỉ có thể tranh giải này. Giải Oscar được trao hàng năm tại nhà hát Kodak ( Lasvegas – Mỹ) và theo thể lệ, mỗi nước chỉ được gửi một phim để “so găng”. Năm 2001, bộ phim Ngọa hổ tàng long của Lý An (Đài Loan) được biết đến là bộ phim châu Á đầu tiên đoạt giải Oscar. Thực ra, trước đó những bộ phim của Nhật Bản là Rashmon, Gate of Hell và Samurai: The Legend of Musashi đã được trao giải Oscar đặc biệt, tương đương với giải Phim nước ngoài hay nhất… Hai năm trước, lại là Lý An trở thành người đầu tiên của châu Á đoạt giải đạo diễn xuất sắc nhất tại Lễ Oscar lần thứ 78 cho bộ phim Brokenback Mountain.

Ở Việt Nam thì sao? Năm 2003, dư luận xôn xao bộ phim Vua bãi rác  của Đỗ Minh Tuấn sẽ tham gia tranh giải Oscar với tư cách là phim của đạo diễn và Hãng phim trong nước đầu tiên. Tuy nhiên, khi Viện Hàn lâm khoa học và nghệ thuật điện ảnh Mỹ công bố danh sách lại không thấy tên bộ phim này khiến các nhà quản lý và người yêu điện ảnh VN được phen mừng hụt. Vài năm trước, bộ phim đầu tay của đạo diễn trẻ Ngô Quang Hải là Chuyện của Pao cũng được cử đi tranh giải Oscar và mới đây nhất là phim Áo lụa Hà Đông của hãng phim tư nhân Phước Sang. Sự ầm ĩ của dư luận khiến nhiều người lầm tưởng là phim Việt sắp đoạt giải Oscar đến nơi. Nhà nghiên cứu điện ảnh Đoàn Tuấn cho biết, mỗi nước có quyền cử một phim để tranh giải “Phim nói tiếng nước ngoài hay nhất”, mà mỗi năm thì họ mời cả trăm nước vậy nên để BTC “ngó” tới để đưa vào vòng loại là không dễ.

Vậy đến khi nào phim “made in Việt Nam” sẽ đoạt giải Oscar? Nhà nghiên cứu điện ảnh Đoàn Tuấn tỏ ra lạc quan khi cho rằng 10 năm nữa khi “có một thế hệ làm điện ảnh nắm vững cấu trúc điện ảnh quốc tế. Phải kể được một câu chuyện mà cả người VN lẫn người nước ngoài hiểu được. Chứ hiện nay, chúng ta làm phim chỉ để mỗi chúng ta hiểu”. Ông Đoàn Tuấn cho rằng, sở dĩ điện ảnh của chúng ta lẹt đẹt là bởi kĩ thuật còn quá lạc hậu, chưa có những người thực sự “điên” với điện ảnh và hiện nay “phim của chúng ta mới kể câu chuyện của văn học chứ chưa kể câu chuyện điện ảnh. Vậy nên, xem phim Việt, sẽ bắt gặp những cảnh rườm rà, dài dòng vô lối…”

Không đưa là mốc cụ thể khẳng định khi nào phim Việt giật tượng vàng Oscar nhưng ông Hà Phạm Phú – Giám đốc Hãng phim Hội Nhà văn đồng tình với quan điểm của ông Đoàn Tuấn là trước mắt chúng ta phải có được những nghệ sĩ thật tài năng cho dù ước mơ giật giải Oscar là hoàn toàn chính đáng. Ông Phú cũng cho rằng, muốn giật giải Oscar thì cũng như đá bóng hay chơi ten – nit, điện ảnh Việt phải hiểu và tham gia và “luật” chơi quốc tế. Hơn nữa, hệ thống rạp chiếu của ta còn quá manh mún. Hệ thống phát hành thì quá yếu.

Ông Phú nói một câu rất hay, trước khi phim Việt mơ đến Oscar thì hãy tìm cách kéo người xem đến rạp trước đã…