Nằm về phía Tây Nam của huyện, cách Thị trấn Con Cuông (huyện Con Cuông, Nghệ An) khoảng 300m, bia Ma Nhai là một di tích lịch sử văn hoá độc đáo, văn bia được khắc vào vòm đá núi trước cửa hang đá.
Lịch sử ghi lại rằng vào năm 1335, ở phía Tây Nam Nghệ An luôn bị bọn nghịch đảng đến quấy phá, cướp đất, giết người cướp của. Vua Trần Hiến Tông cùng với tể tướng Nguyễn Trung Ngạn đích thân vào đốc chiến. Nhà vua đặt đại bản doanh tại núi Cự Đồn, Mật Châu (nay là Thôn Thành Nam thuộc xã Bồng Khê huyện Con Cuông). Mặc dầu quan quân nhà Trần dùng chiến thuật vừa tập kích vừa chiêu dụ hàng, bọn nghịch tặc đã dần dần rút lui, duy chỉ có một tên Nghịch Bổng không chịu đầu hàng mà quấy phá ngày thêm hung hãn. Vì công việc của triều chính, vua Trần Hiến Tông phải về Thăng Long, được thể bọn nghịch đảng lại tập trung phá phách mạnh hơn.
Thái Thượng Hoàng Trần Minh Tông tuy tuổi đã cao nhưng vẫn thân chinh vào vùng Mật Châu, Cự Đồn cùng tể tướng Nguyễn Trung Ngạn dẹp loạn. Một vua, một tướng vốn đã cùng nhau vào sinh ra tử, tâm đầu ý hợp, nay lại cùng nhau chinh chiến dẹp loạn. Chỉ một trận đánh đã làm cho bọn nghịch đảng xin đầu hàng và xin tha tội chết.
Dẹp xong giặc, Thái Thượng Hoàng Trần Minh Tông xuống chiếu lui quân, rồi sai Nguyễn Trung Ngạn ghi lại chiến công hiển hách này lên vòm đá núi gọi là “Ma Nhai kỳ công văn”. Lúc bấy giờ là vào tháng 12 niên hiệu Khai Hữu năm thứ bảy ất Hợi 1335.
Sau 677 năm trải qua nắng, bụi và thời gian và cả sự tàn phá của con người trên đỉnh vòm đá, làm cho dòng nước chảy thay đổi, ảnh hưởng đến các dòng chữ ghi trên đá, một số chữ bị meo mốc che lấp, cảnh vật ở hang động này cũng bị thay đổi, biến dạng, nhưng không được trông coi, bảo vệ và không được khắc phục sửa chữa và đang có nguy cơ bị xoá sổ.
Mặc dù đã được xếp hạng là di tích văn hoá lịch sử, nhưng một huyện nghèo thu không đủ chi, nên Con Cuông đành ngồi nhìn di tích lịch sử văn hoá xuống cấp. Rất mong các cơ quan hữu quan tu bổ di tích đầy ý nghĩa trên.
