Nhà tư tưởng Ấn Độ Krishnamurti.
“Cuộc đời phía trước” (tựa gốc “Life Ahead”) là cuốn sách nổi tiếng của nhà tư tưởng Krishnamurti. “Cuộc đời phía trước” giống như một cẩm nang mà bất cứ học sinh, sinh viên nào chỉ cần cầm lên cũng có thể hình thành suy nghĩ rốt ráo về con đường họ đang đi lẫn cuộc đời họ sắp sửa chạm mặt.
Đặc biệt, “Cuộc đời phía trước” nhấn mạnh ý nghĩa xây dựng một không gian giáo dục với tâm lý không sợ hãi mà đội ngũ giáo viên và các bậc phụ huynh có thể áp dụng cho con em mình, để tự tin đối mặt với những thử thách không ngừng của xã hội văn minh.
Nhà tư tưởng Krishnamurti từng có nhiều tác phẩm được xuất bản tại Việt Nam như “Tự do đầu tiên và cuối cùng”, “Bạn đang nghịch gì với đời mình”, “Giáo dục và ý nghĩa cuộc sống”, “Tự do vượt trên sự hiểu biết”, “Thế giới trong bạn”... Với cuốn sách “Cuộc đời phía trước”, một lần nữa Krishnamurti gửi đi một thông điệp sống tích cực và nhân ái
Từ mảnh đất Ấn Độ, Krishnamurti đã đến nhiều châu lục để thuyết giảng và trải nghiệm. Ông cật lực chỉ trích nền giáo dục cũ kỹ, băng hoại. Từ đó, ông trình bày về môi trường học tập đúng nghĩa mà trong đó, người học trò không phải học trong sợ hãi, không bị so sánh, không nuôi dưỡng tham vọng thành đạt.
Trong cuốn sách “Cuộc đời phía trước”, Krishnamurti cho rằng: “Giáo dục không chỉ đơn thuần là nhồi nhét thông tin, kiến thức vào trí não, giáo dục phải giúp học sinh hiểu mà không sợ hãi cái mênh mông phức tạp của cuộc sống này”, một nền giáo dục chân chính, theo Krishnamurti, sẽ giúp học sinh vượt qua nỗi sợ để sống và tư duy trong tự do. Đó cũng là năng lực cốt lõi duy nhất giúp mỗi người tự tin giáp mặt cuộc đời. Nỗi sợ trong giáo dục tạo nên những “cái máy”
Thi cử, đánh giá, những bảng điểm xếp loại học sinh; kỷ luật, so sánh, khen thưởng; những điều được làm và không được làm mà người trẻ phải chịu từ cha mẹ, trường học, cộng đồng đều bị Krishnamurti gọi là “sự cưỡng bách”. Bởi lẽ, sự cưỡng bách hiện diện dưới nhiều hình thái khác nhau, nhưng rốt lại, đều “đánh” vào nỗi sợ hãi và dung dưỡng tham vọng trong mỗi cá nhân.
Nỗi sợ hãi giam hãm người học trò trong khuôn khổ của kiến thức, tư tưởng, giáo điều… Vì sợ hãi, người học dễ rơi vào lệ thuộc, sao chép, vâng lời. Sợ hãi cũng tạo thành tham vọng. Khi sợ sệt, khi bị so sánh lẫn nhau, học trò cố làm mọi thứ chỉ để nhận về cái nhìn hài lòng và sự ban thưởng. Khi trưởng thành, người đó cũng sẽ chọn nghề nghiệp vì lòng tham chứ không phải vì họ yêu những gì mình chọn.
Và chính sợ hãi làm con người mất đi năng lực truy vấn và khám phá mọi thứ một cách độc lập. Quá trình tư duy của họ lẫn cách nhìn cuộc sống đều bị giới hạn trong một ranh giới vô hình. Krishnamurti truy vấn: “Tất cả những thứ đó tạo thành một loại rào giậu, rồi các em sống trong đó; và khi sống trong phạm vi rào giậu kín bưng đó, các em nói các em đang sống tự do, phải không? Người ta có thể nào được tự do trong lúc đang sống trong tù ngục không? Toàn bộ nền giáo dục của ta không là gì ngoài việc nuôi dưỡng và củng cố thêm nỗi sợ hãi. Điều đó thật quá sức khủng khiếp, phải không?”.
Cuốn sách "Cuộc đời phía trước" vừa được xuất bản tại Việt Nam.
Trong “Cuộc đời phía trước”, ngôn từ của Krishnamurti thẳng thừng, sắc bén, đôi lúc đầy gay gắt khi chỉ trích lối giáo dục cũ kỹ, “phi nhân tính” hiện hành - điều gần như tất cả chúng ta đều đã hoặc đang trải qua. Nền giáo dục chân chính sẽ tạo nên con người tự do. Krishnamurti cho rằng việc học đúng đắn nhất thiết phải bắt đầu từ việc gạt phăng đi nỗi sợ; người học cần được đắm mình trong bầu không khí an toàn, thoải mái, giàu tình yêu từ thầy cô.
Bên cạnh đó, chính mỗi học sinh phải biết bất mãn, biết tự phản kháng. Các em không phải là một cục bột để nhào nặn, các em không phải là một loại thạch cao để đổ khuôn. Người học phải không ngừng để ý chính mình để nhận ra nỗi sợ xuất phát bên trong lẫn từ môi trường bên ngoài.Khi nỗi sợ hãi không còn, những thiên tính, xúc cảm và sự nhạy cảm nơi người học mới được đánh thức. Họ sẽ nhìn thấy được những năng lực đích thực sâu xa của mình, sẽ làm việc vì lòng yêu thích thật tâm chứ không phải vì tham vọng.
Đồng thời, một người không sợ hãi sẽ có đủ cởi mở và sáng tạo để đối mặt với những vấn đề, sự kiện tức thời - và họ cũng sẽ giáp mặt cuộc đời bằng một trí não biết truy vấn cùng lối tư duy tự do như thế. Cuộc sống này tựa như dòng sông, không ngừng trôi chảy, không bao giờ đứng yên, chỉ có sự nhạy cảm và tự do mới giúp ta đối mặt được với dòng sông ấy, chứ không phải khuôn khổ hay kiến thức nào.
Và người tự do chính là người có trí tuệ thực sự, là con người được phát triển toàn diện mà mọi hệ thống giáo dục cần hướng đến. Trong sự học đích thực, vai trò của sự tĩnh lặng nội tâm rất quan trọng. Bởi lẽ, một trí não tịch lặng thì mới sáng suốt để nhìn thấy nỗi sợ hãi của chính nó, thấy được cái vô lượng của đời sống cũng như từng vấn đề trước mắt, thấu hiểu ‘cái đang là’, cái thực tế và không ngừng truy vấn để khám phá sâu hơn, xa hơn, rộng hơn.
