Ngày 15/9/2010, UBND tỉnh Quảng Nam có Quyết định số 2942 phê duyệt dự án Khu nghỉ dưỡng Nam Hội An. Dự án thực hiện trên diện tích hơn 985ha tại xã Duy Hải, Duy Nghĩa (huyện Duy Xuyên) và xã Bình Dương (huyện Thăng Bình). Tổng mức đầu tư của dự án là 4 tỷ USD do Công ty TNHH Phát triển Nam Hội An làm chủ đầu tư.
Năm 2016, công trình đầu tiên của dự án mới được triển khai khởi công. Đến nay, đã 6 năm trôi qua, chủ đầu tư vẫn chưa hoàn thành công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng bố trí tái định cư cho người dân trong vùng quy hoạch. Trong khi nhà cửa của các hộ dân sau nhiều năm xây dựng đã hư hỏng, xuống cấp trầm trọng. Không thể sữa chữa, nâng cấp nên mỗi khi mưa bão đến, họ lại sống trong cảm giác bất an, lo sợ.
Căn nhà cấp 4 của bà Nguyễn Thị Thu (trú thôn Tây Sơn Đông, xã Duy Hải, huyện Duy Xuyên)được xây dựng từ năm 1999. Đã qua hơn 20 năm sử dụng, ngôi nhà này đã không còn đảm bảo an toàn. Thấy vậy, gia đình bà làm đơn xin chính quyền địa phương cho phép xây dựng lại nhà cửa. Tuy nhiên lãnh đạo xã chưa đồng ý vì nằm trong vùng quy hoạch.
“Giờ xây dựng xong đến khi thực hiện giải tỏa sẽ không được bồi thường mà cũng không biết đến khi nào họ mới giải tỏa đây. Vừa qua, một trận mưa lớn đã khiến ngôi nhà của tôi bị tốc mái nhà, gạch ngói đổ xuống đất hư hỏng đồ đạc trong nhà, rất may tôi và con cái ở nhà trên nên không bị thương”, bà Thu kể.
Tương tự, ông Nguyễn Vinh (trú thôn Tây Sơn Đông, xã Duy Hải, huyện Duy Xuyên) cho hay, ngôi nhà của ông xây dựng thời gian đã lâu, hiện nay một số mảnh tường nhà bong tróc có dấu hiệu xuống cấp. Từ phía nhà trên xuống phía nhà dưới xuất hiện vết nứt chân chim và công trình phụ như: chuồng chăn nuôi heo mái ngói có nguy cơ đổ sập bất cứ lúc nào nên không dám chăn nuôi gì ở đây.
“Do khu vực của tôi nằm trong vùng dự án trên nên muốn chuyển đổi tách thửa cho con cái hoặc xây nhà cho các con ra ở riêng thì không được chính quyền địa phương cấp phép. Trong khi đó ngôi nhà của tôi quá chật hẹp. Tôi cũng như bà con trong thôn cũng mong muốn nhanh chóng được bố trí tái định cư để yên tâm làm ăn, sinh sống nhưng không biết phải chờ đến bao giờ”, ông Vinh nói.
Theo UBND xã Duy Hải, hiện nay toàn xã có gần 1.000 hộ dân ở 2 thôn Tây Sơn Đông và Tây Sơn Tây nằm trong phạm vi dự án Khu nghỉ dưỡng Nam Hội An chưa được áp giá đền bù, giải phóng mặt bằng và bố trí tái định cư. Qua khảo sát, có đến 64 hộ dân có nhà xây dựng từ năm 2000 trở về trước, 45 hộ có nhà xuống cấp nghiêm trọng, thiếu an toàn khi mưa bão.
Bên cạnh đó, do tác động từ việc xây dựng dự án nên địa hình các thôn Tây Sơn Tây và Tây Sơn Đông (khu vực còn hộ dân sinh sống, chưa được bố trí tái định cư) bị thấp trũng. Khi có mưa to, kéo dài trên một ngày, những khu vực này đều bị ngập nước, dẫn đến lụt cục bộ.
Các hộ ở thôn Tây Sơn Đông còn có tình trạng nước biển dâng vào tận trong nhà, nhất là mùa mưa bão. Trong đợt mưa trái mùa cuối tháng 3/2022, tất cả hoa màu của người dân 2 thôn Tây Sơn Đông và Tây Sơn Tây đều bị thiệt hại nặng hoặc hư hỏng toàn bộ do ngập úng.
Theo ông Trần Văn Siêm, Phó chủ tịch UBND xã Duy Hải, việc dự án chậm giải phóng mặt bằng do nhiều nguyên nhân, nhất là tác động của dịch bệnh Covid-19, dự án đã nhiều lần thay đổi nhà đầu tư, nguồn vốn thực hiện công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng thường xuyên gián đoạn; quỹ đất tái định cư không đáp ứng kịp thời cho công tác bố trí lại đất tái định cư, việc xác nhận nguồn gốc đất ở trước ngày 18/12/1980 còn bất cập…
Trước thực trạng này, UBND xã Duy Hải cũng đã có đề nghị Ban Thường vụ Tỉnh ủy, UBND tỉnh, Ban Thường vụ Huyện ủy, UBND huyện, các ngành chức năng của tỉnh và huyện quan tâm, tạo điều kiện về cơ chế, chính sách, cho phép các hộ dân trong vùng dự án của xã Duy Hải được cải tạo, sửa chữa những hạng mục nhà ở bị xuống cấp trước mùa mưa bão năm 2022. Bởi đây là việc hết sức cần thiết nhằm đảm bảo an toàn cho Nhân dân khi có thiên tai.
“Về mặt lâu dài, cần sớm có phương án, kế hoạch để đưa ra lộ trình cụ thể trong công tác đền bù, giải phóng mặt bằng, bố trí tái định cư cho các hộ dân trong vùng dự án nhằm ổn định đời sống. Việc này cần thông báo chi tiết, công khai đến các hộ dân để người dân yên tâm, tin tưởng, qua đó đồng tình, ủng hộ cao đối với chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước”, Đại diện UBND xã Duy Hải kiến nghị.
Liên quan vấn đề này, mới đây, ông Lê Trí Thanh, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam Lê Trí Thanh đã có thông báo kết luận tại buổi làm việc với UBND huyện Duy Xuyên về tháo gỡ vướng mắc tại các Khu tái định cư vùng Đông.
Theo đó, để đáp ứng kịp thời tiến độ đề ra, UBND tỉnh yêu cầu Công ty TNHH Phát triển Nam Hội An tập trung nguồn lực, bố trí vốn để kịp thời thực hiện bồi thường cho các hộ dân đã phê duyệt phương án giải phóng mặt bằng trong tháng 9/2022; phối hợp chặt chẽ với địa phương, đơn vị liên quan tập trung giải quyết nhu cầu bức thiết, chính đáng của người dân, đặc biệt là các hộ dân trong vùng dự án có hiện trạng nhà ở xuống cấp cần thực hiện bồi thường ngay để tạo điều kiện cho người dân ổn định cuộc sống.