Lãnh đạo tỉnh Quảng Trị và các ngàng chức năng kiểm tra tại dự án điện gió Phong Nguyên. Ảnh: Công Điền.
Ngày 11/8, ông Hà Sỹ Đồng, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị cùng các ngành chức năng liên quan đã đi kiểm tra công tác bảo vệ rừng tại một số dự án điện gió trên địa bàn huyện Hướng Hóa.
Trước đó, Báo Nông nghiệp Việt Nam đã có tuyến bài “Điện gió ken đặc đất lửa Quảng Trị”, trong đó phản ánh nhiều bất cập liên quan đến quy trình triển khai các dự án điện gió như: thủ tục chuyển đổi rừng, pháp lý đất đai, bảo vệ môi trường…
Tại buổi kiểm tra, báo cáo của Sở NN-PTNT tỉnh Quảng Trị cho thấy, từ năm 2020 đến nay, Sở đã tham mưu UBND tỉnh trình HĐND tỉnh quyết định chủ trương chuyển đổi mục đích sử dụng rừng để thực hiện 8 dự án nhà máy điện gió với tổng diện tích hơn 148 ha, trong đó diện tích đất có rừng hơn 85 ha.
Số diện tích trên chủ yếu là rừng nghèo, rừng trồng, phòng hộ ít xung yếu và rừng sản xuất. Bên cạnh đó, việc chuyển đổi mục đích sử dụng rừng được hội đồng thẩm định cũng như các cơ quan chuyên môn ngành nông nghiệp rà soát cụ thể và tính đến các yếu tố về kinh tế xã hội và đặc biệt là môi trường.
Thei đánh giá của các cơ quan chức năng Quảng Trị, việc thực hiện các dự án điện gió đều tác động, ảnh hưởng ít nhiều đến môi trường tự nhiên. Ảnh: Công Điền.
Nhằm đảm bảo hài hòa giữa lợi ích kinh tế với bảo vệ môi trường và phát triển bền vững tỉnh yêu cầu các dự án điện gió được xây dựng phải nghiêm chỉnh chấp hành Luật Lâm nghiệp, hạn chế tối đa sự tác động đến diện tích rừng tự nhiên.
Ngoài ra, Sở NN-PTNT tỉnh Quảng Trị đã phối hợp với chính quyền địa phương và các đơn vị liên quan khác xác nhận hiện trạng đất quy hoạch lâm nghiệp cho 11 dự án để thực hiện Nhà máy điện gió với tổng diện tích hơn 165 ha. Các dự án này thực hiện trên đất không có rừng được quy hoạch cho lâm nghiệp nên không thực hiện việc chuyển đổi mục đích sử dụng rừng sang mục đích khác và không trồng rừng thay thế theo quy định.
Việc quy hoạch phát triển điện năng là một lĩnh vực rất quan trọng, góp phần phát triển kinh tế xã hội của tỉnh. Tuy nhiên, theo đánh giá của cơ quan chức năng, việc thực hiện các dự án điện gió, thủy điện đều có tác động, ảnh hưởng ít nhiều đến môi trường tự nhiên.
Đại diện doanh nghiệp điện gió cảm ơn lực lượng công an tỉnh, huyện đã tích cực hỗ trợ trong công tác giải phóng mặt bằng. Ảnh: Công Điền.
Do đó cần phải có đánh giá cụ thể công tác phát triển điện năng làm cơ sở cho công tác rà soát và quy hoạch lại việc phát triển điện năng trên địa bàn tỉnh một cách khoa học và bền vững để không có sự chồng lẫn giữa các quy hoạch với nhau, gây ảnh hưởng đến tình hình kinh tế xã hội, môi trường chung của tỉnh trong tương lai.
Từ đó, các ngành chức năng đã kiến nghị UBND tỉnh Quảng Trị chỉ nên xem xét các dự án điện gió có tiềm năng, có đánh giá tác động môi trường đảm bảo mới cấp phép đầu tư, không nên đầu tư dàn trải tránh ảnh hưởng đến diện tích rừng hiện có. Đối với diện tích rừng tự nhiên, không xem xét chuyển đổi mục đích sử dụng rừng, trừ những dự án quốc gia quan trọng...
Tại chuyến kiểm tra thực tế, ông Hà Sỹ Đồng, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị cho biết: UBND tỉnh Quảng Trị đã phê duyệt kế hoạch trồng mới 100 ha rừng để thay thế cho các dự án vượt chỉ tiêu cấp cho các dự án điện gió ở các khu bảo tồn ở Hướng Hóa, Đakrông để bù lại độ che phủ rừng. Còn các tuyến đường đi qua các dự án điện gió ngoại phục vụ cho các dự án này còn phát phục vụ cho hoạt động phát triển kinh tế xã hội, kết nối các vùng của đồng bào dân tộc thiểu số trong sản xuất nông nghiệp, lâm nghiệp cũng như giao thương đi lại.
UBND tỉnh cũng giao Sở Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) hợp đồng với các chuyên gia, đơn vị tư vấn để khảo sát, tổ chức hội nghị hội thảo để đánh giá về kinh tế xã hội, môi trường cũng như tác động của biến đổi khí hậu, tác động của quá trình thi công, đầu tư các dự án điện gió trên địa bàn tỉnh.
Để đảm bảo các dự án thi công gấp rút hoàn thành, đưa vào vận hành theo đúng quy định, đề nghị Sở TN&MT, chính quyền địa phương tăng cường kiểm tra các dự án về việc tuân thủ quy định về đánh giá tác động môi trường, về chấp hành pháp luật đất đai đã được phê duyệt, kịp thời phát hiện khu vực có nguy cơ sạt lở đất ảnh hưởng đến đời sống dân cư, đề xuất các giải pháp khắc phục, gia cố khi mùa mưa lũ đến, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm...
Nhiều diện tích rừng đang bị cày xới để thực hiện các dự án điện gió. Ảnh: Công Điền.
Yêu cầu các chủ đầu tư hoàn thành thủ tục thu hồi đất, giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất trước khi thi công. Đối với khu vực bãi thải, đề nghị chủ đầu tư đảm bảo kỹ, trồng cây hạn chế xói mòn theo đúng giải pháp bảo vệ môi trường đã được phê duyệt
Lãnh đạo tỉnh Quảng Trị yêu cầu các nhà đầu tư tích cực hỗ trợ nhân dân trong vùng dự án có việc làm, tạo sinh kế lâu dài cho người dân; yêu cầu chính quyền địa phương phối hợp, hỗ trợ các nhà đầu tư trong công tác giải phóng mặt bằng, lập khu tái định cư để ổn định đời sống người dân, đảm bảo an ninh trật tự trên địa bàn.
Cũng tại buổi kiểm tra, đại diện một số dự án điện gió đề nghị chính quyền địa phương, ngành chức năng tăng cường hỗ trợ trong công tác giải phóng mặt bằng để thi công đấu nối các tuyến đường dây 33kV, 35kV, 110kV, 220kV.
Trước đề nghị của các doanh nghiệp, ông Hà Sỹ Đồng yêu cầu chính quyền địa phương, ngành chức năng tập trung nguồn lực sớm hoàn thiện đường dây 220 kv Đông Hà - Lao Bảo trong tháng 9/2021.
